→ LITOSFERA 2 → Start Learning / Download MP3 Flashcards

Question		Answer
WIETRZENIE FIZYCZNE start learning		podstawowymi czynnikami są dobowe wahania temperatury i wody. następują zmiany właściwosci fizycznych skał bez zmiany ich skladu chemicznego
WIETRZENIE MROZOWE start learning		woda zamarzająca w szczelinach skalnych zwieksza swoja objętość, powodując poszerzanie szczelin lub odrywanie kawałków skał [GOŁOBORZA w Górach Świętokrzyskich/ GOŁOBORZA na Śnieżce w Sudetach]
WIETRZENIE INSOLACYJNE start learning		wzrost temperatury powoduje zwiększenie objętości kryształów minerałów, dlatego pod wpływem intensywnego nagrzewania rozpadają się skaly zbudowane z różnych minerałów mających różny wskaźnik rozszerzalności cieplnej
PĘCZNIENIE MATERIAŁÓW ILASTYCH start learning		pod wpływem wody materiały ilaste pęcznieją, a odległościmiedzy nimi się zwiększają; przy wysychaniu odległości między minerałami ilastymi się zmniejszają
KRYSTALIZACJA MINERAŁÓW W SZCZELINACH SKALNYCH start learning		jeżeli w wąskiej szczelinie skalnej brak jest miejsca do wytworzenia charakterystycznego dla minerału układu krystalicznego, siły elektrostatyczne wiązące atomy powodują rozpychanie szczelin i rozkruszani skał
WIETRZENIE CHEMICZNE start learning		podstawowymi czynnikami są woda, dwutlenek węgla, azot, tlen. następują zmiany własciwiości fizycznych i chemicznych skał
UTLENIANIE start learning		OKSYDACJA -pierwiastek chemiczny łączy się z tlenem, w wyniku czego związki beztlenowe przechodzą w tlenowe lub związki słabiej utlenione w silnie utlenione, co jest związane ze zmianą koloru [czarny hematyt w czerwony hematyt]
ROZPUSZCZANIE start learning		SOLUCJA - polega na przechodzeniu minerału doroztworu wodnego. intensywność rozpuszczania zależy od wskaźnika rozpuszczalności, temperatury rozpuszczalnika i powierzchni styku minerału z wodą
HYDROLIZA start learning		zachodzi pod wpływewody i powoduje rozpad minerałów na część zasadową i kwaśną, dotyczy głównie krzemianów i skaleni
UWODNIENIE start learning		HYDRATACJA - proces łączenia niektórych minerałów z wodą, po którym następuje przejście minerału bezwodnego w uwodniony
UWĘGLANOWIENIE start learning		KARBONATYZACJA - węglany wapnia w połączeniu z wodą zawierającą dwutlenek węgla przechodzą w łatwo rozpuszczalne kwaśne węglany wypłukiwane przez wodę
WIETRZENIE FIZYCZNE - klimaty start learning		duża intensywność w klimacie subpolarnym i umiarkowanym; szczególnie kiedy temperatury wahają się w okolicach 0 (zima)/ zwrotnikowy i podzwrotnikowy suchy, szczególnie na pustyniach ogromny skok temperatury między dniem a nocą powoduje szybki rozpad skał
WIETRZENIE CHEMICZNE - klimaty start learning		duża intensywność w strefie umiarkowanej -szczególnie w lecie i na obszarach zbudowanych ze skał wapiennych/ strefa okołorównikowa przez cały rok/ klimat morski i monsunowy w porze deszczowej
WIETRZENIE BIOLOGICZNE - klimaty start learning		duża intensywność w strefie klimatów umiarkowanych i okołorównikowych oraz typy klimatów morskich i monsunowych
ODPADANIE start learning		proces, podczas którego obluźniony przez wietrzenie materiał odpada od sromych ścian skalnych, zsuwa się i gromadzi u ich podnóża, gdzie tworzy stożki usypiskowe (piargi). [żleb, stożek usypiskowy]
OBRYWANIE start learning		proces polegający na odrywaniu od stromych ścian dużych bloków skalnych i ich przemieszczaniu. różni się od odpadania wielkością materiału. zarówno w odpadaniu jak i obrywaniu materiał pokonuje część drogi w powietrzu [obryw skalny]
OSUWANIE start learning		szybkie przesuwanie się zwietrzeliny po stoku [nisza osuwiskowa, jęzor osuwiskowy]
SPEŁZYWANIE start learning		powolny proces zachodzący na dużych powierzchniach o niewielkim nachyleniu (3-6). poza silą ciężkości głównym czynnikiem tego procesu jest nasycenie gruntu (skał) wodą. oznakami spełzywania grunu są pochylone drzewa i słupy energetyczne
SPŁUKIWANIE start learning		proces zachodzący pod wplywem wody opadowej spływającej po stokach. na jego natężenie ma wpływ rodzaj podłoża, kat nachylenia stoków, ich pokrycie roślinnością i natężenie deszczu. najintensywniej zachodzi na obszarach suchych.
WĄDOŁY start learning		płytkie podmokłe dolinki o stromych zboczach, występują na obszarach łąkowych. tworzą się w wyniku przekształcenia i pogłębienia debr przez wody deszczowe
WĄWOZY start learning		suche, głębokie doliny o urwistyc zboczach liczących do kilkudziesięciu, a nawet 100 m wysokości, szczególnie licznie powstają na obszarach lessowych
PAROWY start learning		suche doliny o szerokim, płaskim dnie i stromych utrwalonych przez rośliność zboczach, powstają z przeobrażenia wąwozów lub debr
SPŁYWANIE start learning		gwaltowny ruch masowy polegający na przemieszczaniu luźnych utworów nasiaknietych wodą [pływy i potoki błotne]
PROCESY EOLICZNE - czynniki wplywające na intensywność start learning		-charakterystyka podłoża/ -klimat/ -stopień pokrycia szatą roślinną/ -siła wiatru/ -dzialaność czlowieka
PROCESY EOLICZNE start learning		rzeźbotwórcza działalność wiatru
DEFLACJA start learning		wywiewanie cząstek mineralnych. zachodzi tam, gdzie znajduje sie odslniety drobnoziarnisty materiał skalnyy
RYNNY DEFLACYJNE start learning		młe (o długości do 1km i glębokości kilkunastu metrów) zaglębienia w materiale piaszczystym o wydluzonym kształcie
MISY DEFLACYJNE start learning		zagłębienia bardziej rozlegle niż rynny, o owalnym kształcie, sięgające często do poziomu wód gruntowych
DEPRESJE DEFLACYJNE start learning		misy deflacyjne, w których dno znajduje sie ponizej wód gruntowych [SŁONE JEZIORA w płn. części Sahary]
BRUK DEFLACYJNY start learning		pokrywy złożone z grubszych okruchów skalnych, przykrywające i zabezpieczające materiał piaszczysty przed wywiewaniem
OSTAŃCE DEFLACYJNE start learning		piaszczyste pagóry o stromych zboczach powstałe na skutek nierównomiernego wywiewania; na wierzchu często urozmaicone roślinnością
KORAZJA start learning		zachodzi tam, gdzie luźny materiał transportowany przez wiatr napotyka sterczące ponad powierzchnię skały. niesiony materiał (najczęściej piasek) uderza o skały i szlifuje je, nadając im różne formy
WYGŁADY EOLICZNE start learning		powierzchnie skalne oszlifowane przez wiatr; w miejscach silniej szlifowanych tworzą się zagłębienia, w słabiej szlifowanych powstaja garby
BRUZDY KORAZYJNE start learning		wąskie zagłębienia o wydłużonym kształcie, oddzielone wysokimi (do 2m wysokości), ostrymi grzbietami, zwanymi jardangami
GRANIAKI start learning		kamienie oszlifowane piaskiem niesionym przez wiatr, z wyraźnie zaznaczonymi krawędziami
GRZYBY SKALNE start learning		zwężone u podstawy i szerokie w czapie skały; fragmenty skał położone tuż przy powierzchni ziemi są mocniej szlifowane przez piasek niż znajdujące się wyżej
DZIAŁALNOŚĆ BUDUJĄCA WIATRU start learning		polega na składowaniu (akumulowaniu) luźnego materiału przenoszonego przez wiatr
ZMARSZCZKI EOLICZNE (ripplemarki) start learning		drobne fałdki (do kilku cm wysokości) na powierzchni piaszczystej, ułożone prostopadle do kierunku wiatru
WYDMY start learning		piaszczyste wzniesienia usypane przez wiatr; ich stoki dowietrzne są lagodnie nachylone, zawietrzne - strome
BARCHANY start learning		rodzaj wydmy; powstają na obszarach pustynnych z suchego materiału piaszczystego; ramiona barchanów zwrócone są zgodnie z kierunkiem wiatru; szybciej przemieszcza się piasek w miejscu, gdzie jest go mniej i jest bardziej przesuszony
WYDMY PARABOLICZNE start learning		rodzaj wydmy; powstają na obszarach, gdzie wody podziemne leżą stosunkowo płytko i nawilgacają piasek od dołu; ramiona wydm parabolicznych zwrócone przeciwnie do kierunku wiatru; szybciej przemieszcza się warstwa mniej wilgotna położona wyżej
CIĄGI WYDMOWE PODŁUŻNE I POPRZECZNE start learning		rodzaj wydmy; mają postać długich piaszczystych wałów; podłużne są ulożone zgodnie z kierunkiem wiatru, poprzeczne - prostopadle do kierunku wiatru
PUSTYNIA start learning		kraina pozbawiona pokrywy roślinnej (lub z bardzo rzadką roslinnością), z ubogim światem zwierzęcym
CECHY PUSTYNI start learning		-niedostatek wody na powierzchni ziemi/ -bardzo cienka gleba lub jej brak/ -opady poniżej 250mm na rok/ po długich okresach suszy pojawiają się gwałtowne, kilkudniowe ulewy/ - powstają w klimacie zwrotnikowym, podzwrotnikowym, umiarkowanym
PUSTYNIA KAMIENISTA start learning		rodzaj pustyni; bloki skalne pocięte wadi; bloki podlegają szlifowaniu, a piasek i żwir wywiewane są przez wiatr; w szczelinach skalnych występują kolczaste zarośla [AL-HAMADA w Libii]
PUSTYNIA ŻWIROWA start learning		rodzaj pustyni; drobne kamienie i żwir pochodzące z wietrzenia i nanosów rzecznych, zwykle barwy czerwonej [PUSTYNIA GIBSONA w Australii]
PUSTYNIA PIASZCZYSTA (erg) start learning		rodzaj pustyni; piaski lotne z licznymi wzniesieniami w postaci ruchomych wydm [WIELKI ERG płn. Sahara]
PUSTYNIA PYLASTA (takyr) start learning		rodzaj wydmy; osady ilaste przyniesione przez wiatr lub rzeki okresowe; w czasie suszy ił ulega silnemu spękaniu; odparowująca woda powoduje wytrącanie wapieni, gipsu, soli; po deszczach pustynia zamienia się w trzęsawisko [WYŻYNA IRAŃSKA]
ZJAWISKA KRASOWE start learning		ogól procesów i zjawisk towarzyszących rozpuszczaniu skał wapiennych, gipsowych i soli przez wodę wzbogaconą dwutlenkiem węgla
ŻŁOBKI KRASOWE start learning		bruzdy utworzone przez spływającą strużkami wodę. pomiędzy żłobkami znajdują się żebra kasowe
LEJKI KRASOWE start learning		zamknięte zagłębienia o średnicy kilku metrów utworzone na powierzchni Ziemi w wyniku wpadającej do szczeliny wody, a także zapadnięcia się stropów jaskiń
OSTAŃCE KRASOWE start learning		izolowane wyniesienie będące pozostałością odporniejszych skał wapiennych (mogą mieć postać maczug i iglic)
OSPA KRASOWA start learning		drobne zagłębienia skupione na niewielkiej przestrzeni
DOLINA KRASOWA start learning		znaczne zapadnięcie terenu o wydłużonym kształcie i wyrównnym dnie
UWAŁY start learning		rozległe zagłębienia powstałe z połączenia kilku lejków krasowych
POLJE start learning		rozległa kotlina powstała przez połaczenie kilku uwałów [polja w Górach Dynarskich]
MOGOŁY start learning		kopulaste wzniesienia wypreparowane ze skał wapiennych, wystające ponad powierzchnię zrównania [południowe Chiny]
PONOR start learning		miejsce, gdzie rzeka wpływa pod powierzchnię ziemi
WYWIERZYSKO start learning		źródło krasowe charakteryzujące się bardzo obfitym wypływem wody na powierzchnię ziemi
TRAWENTYNY start learning		formy krasu powierzchniowego lub podziemnego; martwica wapienna wokół ciepłych źródeł
STUDNIE I KOMINY KRASOWE start learning		pionowe szczeliny, którymi woda opadowa wpływa pod powierzchnię ziemi
KORYTARZE, JASKINIE, GROTY start learning		poziomo ułożone, szerokie, wyplukane przez wody płynące pod powierzchnią ziemi szczeliny, często mające kilka poziomów
PIECZARY start learning		rozległe komory powstałe w miejscach łączenia się korytarzy z lejkami krasowymi
KOMNATY, SALE start learning		obszerne, puste przestrzenie pod powierzchnią ziemi powstałe w miejscu łączenia się kilku korytarzy
STALAKTYTY start learning		wiszące na stropach jaskiń naciekowe sople, zbudowane z węglanu wapnia
STALAGMITY start learning		nacieki w postaci iglic tworzące się na dnie jaskini
STALAGNATY start learning		pionowa forma, powstała przez połączenie stalaktytu ze stalagmitem
MAKARONY start learning		długie, cienkie rurki wiszące na stropach jaskiń
DRAPERIE start learning		nacieki w kształcie firanek i zasłon zwisające ze stropów jaskiń
GALERIE start learning		półki skalne na ścianach jaskiń
NACIEKI start learning		osad wapienny na ścianach jaskiń powstały na skutek wytrącania węglanu wapnia z odparowującej wody; obecność związków metali powoduje jego zabarwienie
PERŁY JASKINIOWE start learning		najczęściej kalcytowe kuleczki o średnicy kilku mm tworzące się w wypełnionych skapującą wodą miseczkach martwicowych
DELTA start learning		powstaje gdy rzeka wpada do morza, w którym nie ma pływów ani prądów morskich [AMAZONKA, NIL, WISŁA]
ESTUARIUM start learning		powstaje gdy deponowany materiał zbierany jest przez prądy lub odpływ - rzeka ma lejkowate ujście
EROZJA RZECZNA start learning		proces żłobienia koryta rzeki przez wodę lub w wyniku transportowania wodą różnych materiałów
WROZJA WGŁĘBNA start learning		polega na pogłębianiu koryta rzeki
EWORSJA start learning		pogłębianie dna rzeki i spowodowane ruchem wirowym wody oraz odłamków skalnych; w rezultacie powstają zagłębienia o kolistym kształcie: misy, kotły i rynny eworsyjne; szczególnie skutecznie dokonują pogłębień wiry pionowe
ABRAZJA start learning		nadpływanie skał budujących dno koryta rzeki na skutek szorowania materiałem okruchowym; koryto rzeki jest pogłębiane w powstają w nim rynny abrazyjne oraz odłamki skalne, które trąc o koryto oraz uderzając o siebie, tworząc tzw. otoczaki
OTOCZAKI start learning		odłamki skalne, które powstają trąc o koryto oraz uderzając o siebie
KATARAKTY start learning		odsłonięte przez wodę twardsze skały krystaliczne, odporne na erozje wgłębną
ŻEBRA SKALNE start learning		odsłonięte przez wodę twardsze skały osadowe, odporne na erozje wgłębną
EROZJA WSTECZNA start learning		powoduje niszczenie oraz cofanie się progów i wodospadów w rzece
KAPTAŻ start learning		gdy rzeka przejmie odcinek źrodliskowy sąsiedniej rzeki, może nawet dojść do przechwycenia calej rzeki [KAPTAŻ LUBRZANKI w Górach Świętokrzyskich]
EROZJA BOCZNA start learning		polega na podmywaniu koryta rzecznego przez nurt rzeki
NURT RZEKI start learning		miejsce rzeki, w którym woda płynie najszybciej
MEANDRY start learning		zakola oowstające przez nurt rzeki, który przerzuca się z jednego brzegu na drugi, podcinając je na przemian
PRZEŁOM RZECZNY start learning		odcinek doliny, w którym rzeka przedziera się przez znajdujące sie na jej drodze wzniesienie
PRZEŁOM PRZELEWOWY start learning		powstaje na skutek rozcięcia wzniesienia spietrzającego wdoę
PRZEŁOM EPIGENETYCZNY start learning		powstaje gdy rzeka wcinając się w osady mało odporne trafia na przykryte przez nie skały twarde i rozcina je
PRZEŁOM ANTECEDENTNY start learning		powstaje gdy na drodze rzeki zaczęło się wypiętrzać wyniesienie; jezeli wypiętrzenie nastepowało wolno, rzeka je rozcinała
PRZEŁOM REGRESYJNY start learning		powstaje gdy rzeka silnie erodująca rozcina grzbiet wzniesienia i zabiera wody rzece słabiej erodującej (kaptaż)
TERASY RZECZNE start learning		płaskie, lekko nachylone powierzchnie leżące wzdłuż koryt. są one fragmentami dawnego, rozciętego przez rzekę dna doliny rzecznej
TERASA ZALEWOWA start learning		kształtowana przez wody podczas wiekszych, niemal całorocznych wezbrań, porośnięta przez łozy i zarośla wiklinowe nazywana jest terasą łęgową
TERASA NADZALEWOWA start learning		pochodzi z okresu plejstoceńskiego; zajmuje duże powierzchnie; nadbudowana materiałem piaszczystym, w jej obrębie wystepują formy eoliczne - wydmy
TERASA POWODZIOWA start learning		wznosi sie ponad terasą zalewową; rozległa, zalewana i nadbudowywana podczas katastroficznych powodzi; urozmaicona jest starorzeczami o rożnym stopniu zachowania
WYBRZEŻE MIERZEJOWE start learning		wybrzeże budowane przez fale i prądy przybrzeżne. składa się z mierzei, które odcinają zatoki od morza częściowo - tworząc zalewy lub całkowicie - jeziora przybrzeżne. składa się z półwyspów, tombolo [MORZE BAŁTYCKIE Rozewie-Kłajpeda]
MIERZEJE start learning		długie i wąskie piaszczyste wały występujące na wybrzeżu mierzejowym
ZALEWY start learning		zatoki częściowo odcięte od morza przez mierzeje [ZALEW WIŚLANY]
JEZIORA PRZYBRZEŻNE start learning		zatoki morskie całkowicie odcięte od morza mierzejami [ŁEBSKO, GARDNO, JAMNO]
PÓŁWYSPY start learning		wąskie piaszczyste cyple, które łączą się jednym końcem z lądem [PÓŁWYSEP HELSKI]
TOMBOLO start learning		specyficzny rodzaj mierzei łączącej wyspy ze sobą lub z lądem stałym
WYBRZEŻE LAGUNOWE (WATTOWE) start learning		wybrzeże tworzone przez prądy przybrzeżne w warunkach silnych przypływów i odpływów. lido stanowi barierę dla laguny. podczas przypływu woda może do niej wpływać i wypływać woda [MORZE TYRREŃSKIE, ZATOKA MEKSYKAŃSKA]
LIDO start learning		piaszczysty wał przybrzeżny stanowiący barierę dla odciętej od morza zatoki - laguny
LAGUNA start learning		zatoka odcięta od morza przez lido
WATT start learning		dno laguny odsłonięte w czasie odpływu
WYBRZEŻE KORALOWE start learning		wybrzeże powstające na skutek rośnięcia koralowców, których kolonie tworzą wzdłuż wybrzeży skaliste wały zwane rafami koralowymi
ATOLE start learning		powstają, gdy wyspa poddawana jest ruchom zanurzającym; wtedy rozrastają się w górę
WYBRZEŻE DELTOWE start learning		wybrzeże powstające w wyniku wspólnej działalności rzeki i morza [MISSISIPI]
WYBRZEŻE NAMORZYNOWE (MANGROWE) start learning		wybrzeże będące płaskim wybrzeżem porośniętym przez drzewa mangrowe, o silnie rozwiniętym systemie korzeniowym, który utrwala namuły wodne i przyczynia się do rozrastania lądu [strefa międzyzwrotnikowa]
WYBRZEŻE PLAŻOWE start learning		wybrzeże powstające wskutek nadbudowywania płaskiego wybrzeża materiałem piaszczysto-żwirowym nanoszonym przez fale lub prądy morskie [ŁEBA]
STREFA KIPIELI start learning		przybrzeżna strefamorza, w której załamują się fale
PLAŻA start learning		płaski piaszczysty odcinek wybrzeża
WAŁ BURZOWY start learning		kilkumetrowy wał usypywany przez fale morskie w czasie sztormów
REWA start learning		piaszczysty wał pod powierzchnią wody usypany w pobliżu brzegu w strefie kipieli
WAŁ BRZEGOWY start learning		kilkucentymetrowe piaszczyste wałeczki piasku wzdłuż linii brzegowej
WYBRZEŻE FIORDOWE start learning		wybrzeże powstające na skutek zatopienia dolin polodowcowych, po wytopieniu jęzora lodowca [wybrzeża NORWEGII, SZKOCJI, GRENLANDII, PATAGONII, ALASKI]
FIORDY start learning		głębokie, wąskie, wcięte głęboko w ląd długie zatoki. ich przekrój poprzeczny kształtem przypomina literę U [wybrzeża NORWEGII, SZKOCJI, GRENLANDII, PATAGONII, ALASKI]
WYBRZEŻE SZKIEROWE start learning		wybrzeze będące efektem zatopienia przez morza małych wysepek, bedących formami dzialaności lodowcowej (mutony). wysepki podzielone są cieśninami [SZKOCJA, FINLANDIA, ALASKA]
WYBRZEŻE RIASOWE start learning		wybrzeże będące zatopieniem dolin górskich ułożonych prostopadle do wybrzeża. cechuje się licznymi, krętymi zatokami o głębokości wzrastającej w kierunku ujścia [IRLANDIA, BRETANIA, PORTUGALIA]
WYBRZEŻE DALMATYŃSKIE start learning		wybrzeże powstałe przez zalanie pasm górskich ułożonych równolegle do wybrzeża. grzbiety górskie zostały tak głęboko zanurzone, że nad powierzchnią wody wystają tylko ich najwyższe partie, tworzące ciąg wysp [CHORWACJA, KALIFORNIA]
WYBRZEŻE LIMANOWE start learning		wybrzeże powstające w miejscach zalania odcinków ujściowych dolin rzecznych. utworzone w ten sposób zatoki (limany) odcinane są od morza narastającymi mierzejami [MORZE CZARNE]
WYBRZEŻE KLIFOWE start learning		wybrzeze tworzące się na skutek abrazji. nastepuje zachwianie równowagi grawitacyjnej, oberwanie górnej części stoku i powstanie stromego urwiska - klifu [NORMANDIA, SZKOCJA]
DETERSJA start learning		wygładzanie podłoża skalnego
DETRAKCJA start learning		wyorywanie bloków i okruchów skalnych
EGZARACJA start learning		zdzieranie materiału z podłoża skalnego
MUTONY (BARAŃCE) start learning		pagórki ogladzone przez przesuwający się lód, o łagodnym stoku od strony nasuwania się lodowca, a stromym ze strony przeciwnej
MORENA CZOŁOWA start learning		ciąg wzgórz lub wał przed czołem lądolodu; zbudowany z gliny zwałowej nagromadzonej z materiału wytapiającego się z lądolodu
MORENA SPIĘTRZONA start learning		wał piaszczysto-żwirowy powstały z materiału pchanego przed czołem lądolodu
MORENA DENNA start learning		płaska powierzchnia zbudowana z gliny morenowej osadzonej na podłożu lądolodu po jego stopnieniu
WYGŁADY LODOWCOWE start learning		skały o obłych kształtach oszlifowane przez płynący lód lodowcowy
DRUMLINY start learning		garby zbudowane z gliny zwałowej, o opływowym kształcie zbliżonym do elipsy i rozmiarach: długość - 100 do 1000m, wysokość - 5 do 60m
RYNNY POLODOWCOWE (jeziora rynnowe) start learning		długie i wąskie zagłębienia o stromych brzegach i nierównym dnie; zostały utworzone przez wody lodowcowe spływające szczelinami lądolodu pod ciśnieniem hydrostatycznym
PRADOLINY start learning		długie, lecz niezbyt szerokie doliny, które odprowadzają wody z topniejącego lądolodu, łączące się z wodami rzek; powstanie ich wiąże się z dłuższym postojem lądolodu; dna pradolin są płaskie, a zbocza przeważnie strome, z licznymi terasami
SANDRY start learning		na ogół płaskie i bardzo rozległe stożki napływowe zbudowane z piasków i żwirów, utworzone przez wody roztopowe na przedpolu lodowca podczas jego postoju; z połączenia kilku stożków tworzą się równiny sandrowe
KEMY start learning		garby i pagóry liczące do kilkudziesięciu metrów wysokości kilkuset metrów długości; zbudowane z utworów osadzonych przez wody roztopowe w szczelinach ułożonych równolegle do czoła lodowca
RYSY I BRUZDY start learning		zagłębienia w postaci rys, równoległe do kierunku ruchu lądolodu, wyżłobione przez materiał niesiony w lodzie
GŁAZY NARZUTOWE start learning		przeniesione z odległych terenów bloki skalne o różnej wielkości i kształcie
ZAGŁĘBIENIE WYTOPISKOWE start learning		zagłębienie o niewielkiej głębokości i kilkumetrowej średnicy, często wypełnione wodą; fragment bryły lodu wbity w podłoże po ociepleniu klimatu wytapia się, tworząc obniżenie najczęściej wypełnione wodą (jezioro wytopiskowe - oczko)
OZY start learning		długie na kilkadziesiąt kilometrów i wysokie na kilkadziesiąt metrów piaszczysto-żwirowe, wyraźnie warstwowane wały; cechują się falistą linią grzbietową prostopadłą do czoła lodowca i stromymi ścianami; ciągną się wzdłuż jezior rynnowych

LITOSFERA 2

You must sign in to write a comment

More