Odrodzenie – podstawowe informacje o epoce

2  2    34 flashcards    Mimisia
download mp3 print play test yourself
 
Question język polski Answer język polski
Ramy czasowe odrodzenia:
start learning
we Włoszech: XIV – XVI wiek; w innych krajach Europy: XV – XVI wiek w Polsce: XV – XVII wiek
Nazwa epoki:
start learning
renesans – franc. renaissance – odrodzenie; wywodzi się od tego, że w tym okresie na nowo zainteresowano się osiągnięciami świata starozytnego
Uwarunkowania gospodarcze:
start learning
w Europie nastąpiło ożywienie gospodarcze, miasta wzbogaciły się i wzrosło ich znaczenie, mieszczanie stają się silną grupą społeczną, kupcy i bankierzy zajmują się mecenatem sztuki
Znaczenie odkryć geograficznych:
start learning
wzbogacenie się kupców i bankierów (mieszczaństwa); sprowadzanie egzotycznych towarów; wykształcenie się tożsamości narodowej
Jaki był człowiek epoki renesansu?
start learning
świecki, wszechstronnie rozwijający się, pełen radości życia, szukający wzorców w kulturze starożytnej
Myśl przewodnia renesansu:
start learning
carpe diem – chwytaj dzień, korzystaj z chwili, ciesz się życiem
Języki epoki renesansu:
start learning
łacina, greka i hebrajski
Czym był humanizm?
start learning
prąd umysłowy, który skupiał się głównie na człowieku i jego życiu – elementem humanizmu był antropocentryzm
Kto to powiedział: „Człowiekiem jestem i nic co ludzkie nie jest mi obce”?
start learning
Publiusz Terencjusz, komediopisarz rzymski z II wieku p.n.e.
Humaniści odwiedzający Polskę:
start learning
Kalimach – Filippo Buonaccorsi) oraz Konrad Celtes (Konrad Bickel)
Najwybitniejsi przedstawiciele renesansu:
start learning
Leonardo da Vinci, Michał Anioł, Petrarka, Giovanni Boccaccio, Sandro Botticelli, Raffaelo Santi, Tycjan
Czym była reformacja?
start learning
ruchem religijnym, zmierzającym do zreformowania Kościoła, zapoczątkowany wystąpieniem Marcina Lutra; doprowadziła do rozłamu w Kościele i wojen religijnych
Na czym polegało i kiedy miało miejsce wystąpienie Marcina Lutra w Wittenberdze?
start learning
31 października 1517 roku Marcin Luter przybił do drzwi kościoła w Wittenberdze 95 tez dotyczących tego, co uważał w praktykach kościelnych za niewłaściwe (np.: sprzedawanie odpustów)
Wymień religie protestanckie epoki odrodzenia:
start learning
luteranizm, kalwinizm, anglikanizm, arianizm
Początek renesansu w Polsce:
start learning
1543 rok – debiut Mikołaja Reja, wydanie „O naprawie Rzeczypospolitej” Andrzeja Frycza Modrzewskiego i „O obrotach sfer niebieskich” Mikołaja Kopernika
Wielcy mecenasi w Polsce:
start learning
wojewoda krakowski Piotr Kmita – mecenas Jana Kochanowskiego; arcybiskup Andrzej Krzycki – mecenas Klemensa Janickiego; podkanclerz koronny Jan Zamoyski – mecenas Szymona Szymonowica
Neoplatonizm
start learning
filozofia odrodzenia, powrót do filozofii Platona, ucznia Sokratesa – Platon wierzył w istnienie form idealnych, których nie można poznać zmysłami i form materialnych, za istotę bytu uważał ideę, a nie widzialną materię
Sztuka renesansu:
start learning
wzoruje się na starożytnej – prostota, umiar, proporcje, harmonia formy, spokój, współistnienie motywów antycznych i chrzesciańskich
Co najchętniej budowano w odrodzeniu?
start learning
nie kościoły, jak w średniowieczu, a budynki świeckie – pałace magnackie i kamienice mieszczańskie
Charakterystyczne elementy polskich budowli:
start learning
attyki – ozdobne zwieńczenia ścian; krużganki – korytarze z otwartymi na dziedziniec arkadami
Co zbudowano w Polsce w odrodzeniu?
start learning
Zygmunt Stary dokonał przebudowy Wawelu – dodano dziedziniec arkadowy i kaplicę Zygmuntowską
Antropocentryzm
start learning
w przeciwieństwie do teocentryzmu średniowiecza, zakładał że człowiek jest centrum wszechświata
Harmonia
start learning
jak głosił wcześniej Arystoteles, nie ma piękna bez ładu – zadaniem artysty jest poszukiwanie harmonii w naturze i życiu, najważniejsza jest równowaga i proporcja
Synkretyzm
start learning
łączenie różnych, często sprzecznych poglądów filozoficznych, religijnych i społeczenych
Utopia
start learning
teoria zakładająca stworzenie idealnego społeczeństwa, niemożliwa do zrealizowania, jej propagatorem był Tomasz Morus (pisarz angielski)
Machiawelizm
start learning
koncepcja polityczna dotycząca sprawowania władzy, zakładająca że władca musi być jednocześnie silny i sprytny, propagował ją Machiavelli (twórca „Księcia”)
Predestynacja
start learning
element kalwinizmu, zakłada że Bóg z góry określa przeznaczenie człowieka i skazuje go na zbawienie lub potępienie, a uczynki ludzkie nie mają znaczenia
Gatunki literackie epoki odrodzenia:
start learning
fraszka, epigramat, tren, sielanka, dramat humanistyczny, dramat szekspirowski
Fraszka
start learning
drobny utwór poetycki o żartobliwym charakterze (Jan Kochanowski)
Epigramat
start learning
zwięzły, dowcipny utwór poetycki w formie aforyzmu, kończącego się zaskakującą pointą
Tren
start learning
smutny utwór liryczny, poświęcony osobie zmarłej, opłakujący ją, chwalący jej zalety i zasługi (Jan Kochanowski – cykl 19 trenów poświęconych zmarłej córce Urszulce)
Sielanka
start learning
utwór liryczny opiewający życie wiejskie i jego przyjemności (Jan Kochanowski, Mikołaj Rej)
Dramat humanistyczny
start learning
renesansowy typ dramatu oparty na regułach antycznych – zasada trzech jedności, podział na epizody i stasimony, zasada decorum i tematyka mitologiczna („Odprawa posłów greckich” - Jan Kochanowski)
Dramat szekspirowski
start learning
dramat o luźnej kompozycji – odrzucający reguły antyczne, wprowadzający epikę i lirykę do utworu, załamanie decorum poprzez mieszanie komedii z tragedią, ukazywanie silnych i wyrazistych postaci uwikłane w dramatyczne okoliczności

Co to jest renesans?

Epoka renesansu, czyli odrodzenie to bardzo ważny okres w historii Europy. Obejmuje przede wszystkim XVI wiek. To właśnie wtedy rozwinęło się pojęcie humanizmu czy dokonano wielkich odkryć geograficznych. Do najwybitniejszych przedstawicieli renesansu zalicza się m.in. Leonarda da Vinci czy Michała Anioła. Jeśli chodzi o renesans w Polsce, to za początek renesansu uznaje się rok 1543, kiedy to np. wydano po raz pierwszy dzieło Mikołaja Kopernika „O obrotach sfer niebieskich". Jak poznać inne, ważne informacje o tym okresie? Przede wszystkim kontynuując naukę z Fiszkoteką!

Renesans z Fiszkoteką

Podręczniki od historii pełne są wiedzy historycznej, jednak przy ich pomocy trudno się uczyć. O wiele łatwiej skorzystać z interaktywnych fiszek, dostępnych na komputerze, tablecie czy smartfonie. Fiszkoteka zawiera zbiór fiszek Odrodzenie – podstawowe informacje, gdzie znajdziesz najważniejsze informacje na temat renesansu – nie brakuje tu nawet bardzo szczegółowych wiadomości o tej fascynującej epoce. Z nami poznasz takie zagadnienia, jak: renesans – architektura, renesans – ramy czasowe czy czym był renesans karoliński. Fiszki będą idealnym rozwiązaniem dla uczniów, którzy muszą szybko i efektywnie opanować materiał, by móc zaliczyć sprawdzian czy zdać maturę.

Dalsza nauka

Nie wiesz, jaka była myśl przewodnia renesansu, skąd wzięła się nazwa epoki, a może pragniesz dowiedzieć się, czym była reformacja? Odpowiedzi na te pytania i wiele więcej znajdziesz na stronie Fiszkoteki! Z pomocą przyjdzie lekcja wiedzy o renesansie z wydawnictwem STENTOR: Renesans – wyd. STENTOR. Z nami możesz również zdobyć wiedzę o innych ważnych epokach: Oświecenie – podstawowe informacje czy Barok – najważniejsze informacje. Nie zwlekaj, naprawdę warto!

You must sign in to write a comment