→ Literatura → Start Learning / Download MP3 Flashcards

Question		Answer
Dzieło literackie start learning		Twór literacki. W każdej wypowiedzi można wyodrębnić: 1. To, o czym ta wypowiedź powiadamia 2. To, jak ona powiadamia
Literaturę od innych typów wypowiedzi różnią: start learning		1. Obrazowość (drugi sens, pokazywanie obrazów) 2. Fikcja 3. Dodatkowe uporządkowanie
Obrazowość start learning		Nie mówienie wprost, pokazywanie pewnej wizji, problemu
Fikcyjność start learning		Literatura rezygnując ze sprawdzalności szczegółów zyskuje ogólnoludzki, humanistyczny wymiar. Dzięki fikcji ukazuje prawdę ludzkich uczuć.
Literaturoznawstwo start learning		Nauka o literaturze jest dyscypliną humanistyczną, w jej skład wchodzą: 1. Teoria literatury 2. Historia literatury 3. Krytyka literacka
Teoria literatury start learning		Jest gałęzią nauki o literaturze, obejmuje dociekania nad strukturą i ewolucją literatury traktowanej jako odrębna aktywność humanistyczna.
Liryka start learning		1. "Ja" podmiotowość 2. Monolog liryczny 3. Subiektywizm 4. Funkcja poetycka
Epika start learning		1. Świat przedstawiony 2. Opowiadanie, opis 3. Pozorny obiektywizm 4. Czas przeszły 5. Funkcja poznawcza
Dramat start learning		1. Wielopodmiotowość (wypowiedzi wielu postaci) 2. Podmiot liryczny ograniczony do didaskaliów, tytułu, spisu osób 3. Dialogowość 4. Przeznaczenie do wykonywania na scenie 5. Funkcja impresywna, poznawcza
Parakekst start learning		Wszystko to, co otacza tekst właściwy. Dwa miejsca kluczowe w horyzoncie oczekiwań czytelnika to: tytuł i przedmowa
Funkcje tytułu start learning		- identyfikacyjna - opisowa - konotacyjna - przyciągająca
Funkcje przedmowy start learning		- dlaczego czytać - jak czytać - jak interpretować dzieło
Incipit start learning		Początkowa sekwencja utworu literackiego
Funkcje incipitu start learning		- informuje - interesuje - proponuje pakt czytelniczy
Narrator start learning		Osoba opowiadająca o wydarzeniach w utworze literackim.
Narrator wszechwiedzący start learning		zna wszystkie wydarzenia, zarówno przeszłe jak i przyszłe oraz psychikę bohaterów, sam nie uczestniczy w akcji utworu.
Narrator bezpośredni start learning		Należy do świata przedstawionego, często jest najważniejszą postacią utworu, prowadzi narrację pierwszoosobową.
Fabuła start learning		Zespół zdarzeń połączonych związkami przyczynowo-skutkowymi
Motyw start learning		Elementarna jednostka konstrukcyjna świata przedstawionego. Może to być zdarzenie, przedmiot, cecha, sytuacja, myśl czy doznanie.
Wątek start learning		Zdarzenia fabularne, których ośrodkiem jest jedna postać lub grupa postaci wyodrębnionych z grupy osób ze względu na łączące je relacje (np. wątek miłosny)
Poziom opisu (przestrzeń literacka) start learning		Zdania opisowe, które są podstawą tworzenia się przestrzeni w literaturze.
Poziom scenografii (przestrzeń literacka) start learning		Krajobrazy, elementy przyrody, zjawiska atmosferyczne, sensoryczne, elementy architektury, wnętrza, przedmioty i postaci (te ostanie tworzą osobną kategorię literacką, ze wzglądu na profil psychologiczny).
Sensy naddane (przestrzeń literacka) start learning		znaczenia symboliczne, alegoryczne, metaforyczne, aksjologiczne, ideologiczne, wyrażane przez opisy przestrzeni i jej elementy.
Funkcje przestrzeni literackiej start learning		- mimetyczna - poznawcza - narracyjna - emotywna - estetyczna - symboliczna
Postać literacka start learning		Fikcyjna osoba (lub byt lecz zawsze o cechach ludzkich) występująca w świecie przedstawionym dzieła literackiego.
Typ start learning		Postać reprezentująca zazwyczaj jedną stałą cechę charakteru, która nie ulega ewolucji.
Charakter start learning		postać reprezentująca szereg cech charakteru, które wraz z rozwojem akcji ulegają zmianie lub są zastępowane innymi.
Bohater aktywny start learning		Jego działania powodują rozwój akcji.
Bohater pasywny start learning		Biernie poddaje się wydarzeniom.
Być start learning		Analiza psychologiczna postaci.
Działać start learning		Postać jako aktant czyli napędowa siła fabuły.
Role aktancyjne start learning		Analizowane na poziomach struktury dzieła, to funkcja jaką pełni aktant w opowiadanych wydarzeniach.
Role tematyczne start learning		Analizowane na poziomie semantyki dzieła - odnoszą się do cech indywidualnych postaci, jako przedstawiciela określonego światopoglądu.
Czas start learning		Ta kategoria porządkuje zdarzenia pod względem chronologicznym na różnych poziomach utworu np. fabuły, narracji.
Czas fabuły start learning		Obejmuje wszystkie zdarzenia, o których mowa w utworze, łącznie z czasem przedakcji, przywoływanych wspomnień, dygresji itp. Może się rozwijać w porządku chronologicznym lub ulegać złamaniu przez inwersję, retrospekcję, antycypację, elipsę.
Czas akcji start learning		Rozpiętość czasowa akcji, zwykle krótsza od fabuły.
Czas może być przedstawiany pośrednio: start learning		Zmienność ludzi, zmienność przedmiotów, zmienność instytucji, różne akty świadomości narratora czy bohatera skierowane ku temu co minęło, co trwa lub co nadchodzi.
Wersyfikacja start learning		Zasady budowy wiersza.
Strofa start learning		Jedna z powtarzających się części wiersza, mająca określoną liczbę wersów i określony rytm.
Wers start learning		Jedna linijka wiersza lub innego tekstu
Rym start learning		Zgodność brzmienia końcowych części wyrazów, występująca najczęściej na końcu poszczególnych wersów utworu poetyckiego.
Klauzula start learning		Końcowy odcinek wersu o stałej budowie określanej przez reguły danego systemu wersyfikacyjnego.
Średniówka start learning		Punkt podziału, który dzieli wers na dwa w przybliżeniu równe części.
Styl start learning		Ma na celu realizacje funkcji literackich to sposób uksztaltowania tworzywa językowego wybór i kombinacja elementów językowych. Pisarz nagina język do swych potrzeb.
Eufonia start learning		Harmonijne brzmienie głosek w wyrazie
Kakofonia start learning		Nieprzyjemnie brzmiąca mieszanina dźwięków
Aliteracja start learning		Powtórzenie tych samych liter i sylab na początku wyrazów w wersie, w kolejnych wersach lub w zdaniu.
Onomatopeja start learning		Dźwiękonaśladownictwo. Wyraz lub ciąg wyrazów naśladujących swym brzmieniem dźwięki
Neologizm start learning		Wyraz, zwrot lub znaczenie wyrazu nowo powstałe w jakimś języku
Frazeologia start learning		Zasób związków frazeologicznych właściwych danemu językowi
Zdrobnienie start learning		Wyraz oznaczający przedmiot mniejszy od przedmiotu, którego nazwa stała się podstawą tego wyrazu lub wyrażający pozytywne nastawienie uczuciowe mówiącego do przedmiotu wypowiedzi.
Zgrubienie start learning		Wyraz podkreślający wielkość czegoś lub wyrażający żartobliwe, pogardliwe lub poufałe nastawienie mówiącego do przedmiotu wypowiedzi.
Anakolut start learning		Celowy błąd, zdanie mające wadliwą konstrukcję składniową
Paralelizm składniowy start learning		Stosowanie ciągów zdań o takiej samej lub podobnej budowie. Jest to równoległe występowanie podobnych zdań lub poszczególnych słów w obrębie fragmentu tekstu.
Anafora start learning		Powtórzeniu tego samego wyrazu lub zwrotu na początku kolejnych zdań, wersów, zwrotek.
Apostrofa start learning		Zwrot do adresata.
Elipsa start learning		Opuszczenie w zdaniu wyrazu lub wyrazów domyślnych w szerszym kontekście.
Epifora start learning		Powtórzenie tego samego wyrazu lub zwrotu na końcu kilku następujących po sobie wersów lub zdań
Przerzutnia start learning		Przerzucenie do następnego wersu wyrazu lub kilku wyrazów należących treściowo do wersu poprzedniego.
Pytanie retoryczne start learning		Zwrot w postaci pytania, na które nie oczekuje się odpowiedzi, gdyż jest ona znana.
Inwersja start learning		Odwrócenie jakiegoś ustalonego porządku
Chiazm start learning		Układ dwóch zdań zestawionych w ten sposób, że kolejność poszczególnych części jednego zdania stanowi odwrócenie kolejności części zdania drugiego, np. Deszcz pada, wieje wiatr.
Animizacja start learning		Przypisanie przedmiotom, zjawiskom przyrody lub pojęciom abstrakcyjnym właściwości istot żywych.
Epitet start learning		Wyraz pełniący wobec rzeczownika funkcję określającą.
Eufemizm start learning		Słowo lub wyrażenie użyte zastępczo w celu złagodzenia wyrażeń drastycznych, dosadnych lub nieprzyzwoitych.Np. jesień życia, trzeci wiek.
Peryfraza start learning		Zastąpienie słowa oznaczającego dany przedmiot, czynność, osobę itp. przez jego opis lub metaforę.
Antyteza start learning		Zestawienie elementów znaczeniowo przeciwstawnych w jedną całość treściową w celu uzyskania większej ekspresji.
Oksymoron start learning		Metaforyczne zestawienie wyrazów o przeciwstawnym, wykluczającym się znaczeniu, np. gorzkie szczęście.
Metafora start learning		Skojarzenie dwóch zjawisk i przeniesienie nazwy jednego zjawiska na drugie, np. stalowe nerwy.
Metonimia start learning		Zastąpienie jednej nazwy inną, związaną z poprzednią stosunkiem przyczyny do skutku, części do całości itp., np. cała Warszawa zamiast wszyscy mieszkańcy Warszawy.
Synekdocha start learning		Zastąpienie nazwy całości lub ogółu przedmiotów nazwą części lub jednego przedmiotu, np. dach zamiast dom, albo na odwrót, np. czworonóg zamiast koń.
Katachreza start learning		Nowe znaczenie słowa powstałe wskutek przeniesienia nazwy jednej rzeczy na inną, która nie była dotąd nazwana, ciało pedagogiczne, gałąź rodu.
Hiperbola start learning		Zwrot stylistyczny polegający na zamierzonej przesadzie w opisie przedmiotu lub zjawiska, np. morze bezbrzeżne.
Synestezja start learning		Przypisywanie jakiemuś zmysłowi wrażeń odbieranych innym zmysłem.
Zeugma start learning		Jednoczesne użycie pojęć dosłownych i przenośnych. Doprowadziła myśli i ubranie do porządku.
Litota start learning		Zastąpienie wyrażenia określającego cechę czegoś wyrażeniem przeciwstawnym zaprzeczonym, np. niemały zamiast wielki.
Gradacja start learning		Uszeregowanie słów lub wyrażeń według nasilania się lub słabnięcia ich intensywności ekspresywnej lub znaczeniowej.
Antonomazja start learning		Zastąpienie nazwy pospolitej nazwą własną lub odwrotnie, np. Judasz zamiast zdrajca.
Paronomazja start learning		Zestawienie wyrazów podobnie brzmiących, lecz o innym znaczeniu.

Literatura

Comments:

You must sign in to write a comment

More