WYKŁAD 14, 15: ANATOMIA I FIZJOLOGIA KONIA – układ rozrodczy

 0    52 flashcards    nataliamiszta1803
download mp3 print play test yourself
 
Question język polski Answer język polski
Czy u koni występuje dymorfizm płciowy
start learning
bardzo słabo zaznaczony, wyraża się głównie w tym, że samce są zwykle nieco większe od samic
W jakim wieku konie osiągają dojrzałość płciową?
start learning
klacze 12-18 miesięcy, ogiery 10-18 miesięcy; średnio około 14/15 miesiąca; niektóre czynniki mogą wpłynąć na przyspieszenie lub opóźnienie tego terminu (np. żywienie)
W jakim wieku konie osiągają dojrzałość rozpłodową?
start learning
klacze i ogiery: 36-48 miesiąc życia
Do jakiego wieku źrebięta nie wykazują różnic wynikających z dymorfizmu płciowego?
start learning
do 18 miesiąca życia (u koni czystej krwi arabskiej nawet do 24 miesiąca życia), po tym czasie różnice stają się widoczne i dotyczą głównie masy ciała (klacze 10% lżejsze od ogierów)
Klacze – jaki cykl rujowy?
start learning
sezonowo poliestralne (ruja (estrus) występuje wielokrotnie, ale sezonowo – wiosną i jesienią)
Ile trwa cykl rujowy klaczy (okres między dwiema kolejnymi rujami z włączeniem pierwszej a wyłączeniem drugiej)?
start learning
średnio 21-22 dni
Z jakich faz składa się cykl rujowy?
start learning
dwie fazy: ruja (estrus) i okres międzyrujowy (diestrus) – najbardziej stały okres w cyklu (14 dni – hormonalny, 15 dni – behawioralny)
Kiedy następuje owluacja?
start learning
1-2 dni przed końcem rui
Rozpoznawanie owulacji u klaczy
start learning
śledzenie rozwoju pęcherzyka jajnikowego (USG); palpacyjne badanie jajników; palpacja szyjki macicy; pomiar poziomu hormonów we krwi; badanie oporności śluzu szyjkowego
W zależności od czego zmienia się część pochwowa szyjki macicy?
start learning
w zależności od stanu fizjologicznego klaczy
Jak wygląda szyjka macicy w fazie anestrus i ciąży?
start learning
sterczy do pochwy w postaci stożka, jest zaciśnięta i wejście do kanału jest zamknięte
Jak wygląda szyjka macicy w rui?
start learning
stopniowo wiotczeje, „rozwiera się”; w szczytowym okresie grzania się klaczy kanał szyjki otwiera się na szerokość 3-4 palców (wprowadzenie nasienia do macicy)
Ruja – objawy
start learning
akceptowanie i zainteresowanie ogierem; „błyskanie sromem”; rozstawianie tylnych kończyn; większa częstotliwość odstawiania, podnoszenia ogona, oddawanie niewielkich ilości moczu, nastawianie uszu, część klaczy może nie wykazywać receptywności seksualnej
Jak rozpoznać czy klacz akceptuje ogiera?
start learning
próbowanie klaczy ogierem próbnikiem (próba przy barierze odpowiednio dobranym ogierem); próbowanie klaczy bez ogiera (stymulacja przez bodźce dotykowe, węchowe i dźwiękowe); obserwacja klaczy w stadzie
Okres międzyrujowy (diestrus lub anestrus) – objawy
start learning
gwałtowne odrzucanie ogiera, tulenie uszu, gryzienie i kopanie, gdy ogier się zbliża
Z czego wynika sezonowa aktywność rozrodcza klaczy?
start learning
z roku świetlnego – na zwiększającą się długość dnia klacz odpowiada zapoczątkowaniem aktywności (cykliczności) przez obniżenie produkcji melatoniny; przedłużający się dzień aktywuje klacz, skracający – wyłącza
ważne dni w ciągu roku świetlnego
start learning
przesilenie letnie (21 czerwca) –szczyt sezonu rozrodczego; równonoc jesienna (21 września) – okres jesiennego przejścia; przesilenie zimowe (21 grudnia) – klacze są w najgłębszym anestrus; równonoc wiosenna (21 marca) – okres wiosennego przejścia
jak można wpływać na cykl rujowy klaczy?
start learning
przez stymulację sztucznym reżimem świetlnym; start przedłużania oświetlenia nie później niż 1 grudnia (ok. 2 miesięcy przed planowanym początkiem cyków); stosowane przez 2 miesiące (8-10 tygodni); przedłużenie dnia świetlnego do 14,5-16h/dobę
czym skutkuje stymulacja sztucznym reżimem świetlnym?
start learning
poziom melatoniny w osoczu klaczy spadnie, klacz wejdzie w cykl
kiedy musi być podawane światło przy stymulowaniu rui?
start learning
po końcu dnia (nie przed początkiem) – opóźnianie nadejścia zmroku
objętość ejakulatu ogiera
start learning
od 20 do 150ml (do 150ml – ogiery zimnokrwiste; ok. 60ml – ogiery półkrwi; 45ml – ogiery czystej krwi)
od czego zależy objętość ejakulatu ogiera?
start learning
masy ciała, pory roku, eksploatacji ogiera
co podlega ocenie przy badaniu nasienia ogiera?
start learning
ruchliwość plemników, koncentracja plemników, żywotność plemników
ruchliwość plemników
start learning
powinna wynosić 70-80% (5 minut po pobraniu); istnieje korelacja między ruchliwością a wynikami urodzeń; szybkość plemników powinna wynosić około 6mm/min
koncentracja plemników
start learning
norma 40*10^6/ml; zależy od częstotliwości pobrań, pory roku i cech indywidualnych zwierzęcia; koncentracja pełnego ejakulatu wynosi 120-180*10^6/ml (z wahaniami od 2 do 600*10^6/ml); średnio w 1cm3 nasienia znajduje się od 100 do 300 mln plemników
żywotność plemników
start learning
norma 70% żywych plemników; plemniki płodnych ogierów przeżywają około 6 godzin w temperaturze 22 st C
przeżywalność plemników w drogach rodnych klaczy
start learning
24-48 godzin, w wyjątkowych przypadkach dłużej; jeżeli nasienie jest dobre – od 60 do 100 godzin
średnia przeżywalność komórki jajowej
start learning
5-8 godzin
co przyczynia się do niskiej płodności koni?
start learning
długi cykl rujowy i krótka przeżywalność plemników i komórki jajowej
kiedy następuje zstępowanie jąder u ogiera?
start learning
pod koniec życia płodowego
wnętrostwo – co to?
start learning
jedno- lub obustronne niezstąpienie jąder do worka mosznowego; jest to wrodzona anomalia wykluczająca konia z hodowli
czy wnęter jest płodny?
start learning
jeśli jądra nie zeszły obustronnie – nie; jeżeli tylko jedno jądro nie zstąpiło (częstsza sytuacja) – zwykle płodny (produkcja nasienia następuje w normalnym jądrze)
gospodarka hormonalna wnętra
start learning
jądra w jamie ciała produkują hormony, więc mają one normalne, wtórne cechy płciowe i zachowania związane z kryciem
co dzieje się z jądrem, które nie zstąpiło?
start learning
po okresie dojrzewania zatrzymane jądro będzie mniejsze, zdegradowane, włókniste
dlaczego wnętry powinny być kastrowane?
start learning
jest to wada dziedziczna; ze względów zdrowotnych (duże niebezpieczeństwo nowotworu – wyższa temperatura jamy brzusznej) i bezpieczeństwa
jaka wada jąder jest częsta u mustangów?
start learning
jedno jądro znajduje się w jednym worku jedno nad drugim (jedno jądro jest przez to mniejsze)
metody krycia naturalnego
start learning
krycie wolne (kilka samców wprowadza się do stada samic i krycie odbywa się bez kontroli); krycie haremowe (przydzielenie wybranego samca do krycia określonej grupy samic, z którymi przebywa w określonym czasie)
na czym polega krycie tabunowe?
start learning
ogiery przebywają okresowo lub stale z klaczami na pastwisku
kiedy stosuje się krycie tabunowe?
start learning
hodowla ras prymitywnych utrzymywanych na wolności w stadach, np. w grupie rezerwatowej koników polskich; czasami w przypadku klaczy trudno zaźrebiającej się i mającej nieregularne lub ciche ruje
zalety i wady krycia tabunowego
start learning
zalety: wysoki odsetek źrebności; wady: niedostateczne wykorzystanie ogiera
w jakim wieku kryje się klacze po raz pierwszy?
start learning
w wieku 2,5 lat
krycie z ręki – charakterystyka
start learning
pod nadzorem człowieka; ogier i klacz są przytrzymywane przez obsługę, która kontroluje akt płciowy
kiedy kryć klacz?
start learning
czas owulacji trudno dokładnie określić (najczęściej 1-2 dni przed końcem rui, ale ruja nie zawsze trwa tak samo długo w różnych miesiącach), więc klacz kryje się kilka razy w ciągu rui (pamiętając czas przeżywalności plemników wystarczy co drugi dzień)
co należy zrobić z klaczą po kryciu?
start learning
oprowadzać, aby nie wysikała plemników
długość ciąży klaczy
start learning
11 miesięcy (średnio 336 dni)
ile młodych rodzi klacz?
start learning
zwykle jedno młode zaawansowane w rozwoju
gdzie rodzi klacz w warunkach naturalnych?
start learning
w pobliżu grupy rodzinnej
kiedy źrebię jest gotowe do podążania za matką (stoi)?
start learning
zwykle w ciągu 20 minut
kiedy następują wyźrebienia?
start learning
zwykle wiosną lub latem, gdy istnieją dobre warunki pokarmowe dla karmiących klaczy
gdzie położone są sutki klaczy?
start learning
jedna para położona pachwinowo
jak długo klacze karmią źrebięta?
start learning
6-8 miesięcy
jak długo żyją konie?
start learning
do klilkudziesięciu lat, zwykle około 20

You must sign in to write a comment