→ Nowożytność → Start Learning / Download MP3 Flashcards

Question		Answer
Mezomeryka start learning		obszar środkowego Meksyku do północnej Panamy
Bartolomeo Diaz start learning		Odkrył przylądek dobrej nadziei
Amerigo Vespucci start learning		Odkrył, że nowy kontynent to nie India a Ameryka
Ferdynand Magellan start learning		Opłynął jako pierwszy całą ziemię dookoła
Konkwistador start learning		przywódca konkwisty
Hernan Cortes start learning		Podbił ziemie Azteków
Francisca Pizarro start learning		podbił państwo Inków
Makiawelizm start learning		stworzona przez Nicollo Machiavelliego teoria króla - humanisty
John Locke start learning		podważył absolutyzm, mówił o niezbywalnych wolnościach ludzkich
Charles Louis Montesquieu start learning		Sformułował zasade trójpodziału władzy
Jean Rousseau start learning		autor Umowy Społecznej
Piotr I Wielki start learning		Car Rosyjski od 1682 , wprowadził zachodnioeuropejską kulturę, zbudował Petersburg
Monarchia parlamentarna start learning		monarchia konstytucyjna z przewagą parlamentu nad królem
Jan bez Ziemi start learning		Wprowadził Wielką kartę swobód w Anglii 1215 - król nie mógł wprowadzać podatków bez zgody baronów i biskupów
Habeas Corpus Act start learning		gwarantował nietykalność osobistą obywatelom (WB)
Torysi start learning		konserwatyści
Wigowie start learning		Liberałowie
Izba Lordów (Anglia) start learning		reprezentowała arystokracjię
Izba Gmin (Anglia) start learning		reprezentowała burżuazję i szlachtę średnią
Konstytucja USA start learning		1787
Henryk IV Burbon start learning		Hugenocki król Francji, wprowadził edykt nantejski w 1598 r
Edykt Nantejski start learning		1598 r.
Armand - jean du plessis de Richelieu start learning		mąż stanu Francji, za Henryka XIII doprowadził do absolutyzmu
1789 start learning		Rewolucja Francuska
Maxymilian Robespierre start learning		Przywódca jakobinów w czasie rewolucji francuskiej
1804 r. start learning		Napoleon koronował się na cesarza
Henryk VIII start learning		wprowadził anglikanizm
Karol I (koronowany 1625) start learning		Król WB, miał konflikty z parlamentem, rządził 11 lat bez parlamentu a później zwołał długi parlament
Olivier Cromwell start learning		Pokonał Karola I i został Lordem Protektorem Anglii
Habeas Corpus Act start learning		dokument wydany w 1679 r. w Anglii o ochronie obywateli przed aresztowaniem bez wyroku sądu
Wilhelm III Oreański start learning		Przejął władz z rąk Karola II w Anglii dzięki chwalebnej rewolucji
Sułtan start learning		władca Turcji
Wezyr start learning		Najwyższy urzędnik Turecki
Janczarzy start learning		Piechota Osmańska
1787 start learning		Uchwalenie konstytucji USA
Władysław Warneńczyk start learning		zosał zabity w 1444 r. pod Warną
Władysław Jagiellończyk start learning		Król Węgier i Czech
Układ Wiedeński start learning		1515 w przypadku bezpotomnej śmierci w kraju Habsburgów bądź Jagiellonów, drudzy przejmowali władzę
Zasada incompatibilias start learning		jedna osoba nie mogła pełnić dwóch urzędów w państwie
Ruch egzekucyjny start learning		miał na celu umocniebie szlachty średniej i osłabiebie Magnaterii
nihili novi 1505 start learning		Od tego momenty monarcha w Rzeczypospolitej nie nógł wydawać ustawy bez zgody sejmu
Unia Lubelska 1569 start learning		powstanie Rzeczpospolitej obojga narodów (unia realna)
Pacta Conventa start learning		Dokument, w którym zapisywano osobiste zobowiązania konkretnego króla wobec szlachty
Piechota wybraniecka start learning		Piechota Batorego utworzona z chłopów
Rokosz Lubomirskiego start learning		1665 r.
vivente rege start learning		koronacja następnego króla, za życia obecnego króla
Sejm niemy start learning		1717 Przeprowadzenie reform za Augusta II, które były kontrolowane przez wojska Rosyjskie podczas posiedzenia sejmu i każdy szlachcic nie miał prawa się odezwać
Republikanci start learning		wrogowie reform za czasów sasów
Familia start learning		Czartoryscy i Poniatowscy jako stronnictwo popierające reformy za czasów sasów
I rozbiór Polski start learning		1772 r.
Sejm Wielki start learning		powołany w 1788 r. sejm dzięki zgodzie Katarzyny Carycy. zwiększono liczebność armii, ofiara dziesiątego grosza
Konstytucja 3 maja start learning		3 maja 1791 r.
II rozbiór Polski start learning		1793 r.
Insurekcja Kościuszkowska start learning		1794 r.
III rozbiór Polski start learning		1795 r.
Jan Henryk Dąbrowski start learning		dowodził legionami w armii Napoleona
Kodeks Napoleona start learning		wprowadzony na ziemiach Polski, kiedy to Napolon wraz z armią wyzwolił jej część
Merkantylizm start learning		Zakaz eksportu surowców, aby sprzedawać tylko zrobione z nich produkty
Adam Smith start learning		wymyślił neoliberalizm
Fizjokratyzm start learning		pogląd, że najważniejszym aspektem gospodarki jest rolnictwo
Rolnictwo intensywne start learning		inwestycjebw rolnictwo i jego technologie
rolnictwo ekstensywne start learning		zwiększenie wielkości upraw przy jak najmniejszych kosztach
Proces Grodzenia start learning		Anglia - zamiana ziemi rolnych na pastwiska dla owiec
Cuius regio, eius religio (czyja władza, tego religia) start learning		Pokój w Augsburgu 1555 r. kończył wojny religijne
Cud domu Brandenburgskiego start learning		1762 Piotr I po obęciu tronu wycofał wojska Rosyjskie z Prus.
1763 Traktat Paryski start learning		traktat kończący wojnę siedmioletnią
Wojna trzydziestoletnia start learning		1618 - 1648 Wojna Ligi katolickiej z unią protestancką
1618 r start learning		druga defenestracja praska
Pokój kończący wojne trzydziestoletnią start learning		pokój westfalski 1648
1605 start learning		Jan Karol Chodkiewicz wygrywa pod Kircholmem z buntem Karola Sudermańskiego
Zdrajca RP na rzecz Karola X Gustawa start learning		Hieronim Radziejowski
Stefan Batory start learning		Odebrał wiele ziem Rosji oraz zyskał nowe ziemie - rozejm w Jamie Zapolskim 1582
Wielka Smuta start learning		okres anarchii, buntów i problemów wewnętrznych Rosji 1598 - 1613
Dymitriady start learning		Czasy dwóch Dymitrów Samozwańców, po czym tron obejmuje Michał 1 Romanow
Ugoda w Perejesławiu start learning		1654 Chmielnicki oddaje pod opiekę Rosji kozaczyznę
Pokój w Karłowicach start learning		1699 r.
1792 start learning		Konfederacja Targowicka
Uniwersał Połaniecki start learning		dokument wydany przez Kościuszkę dający przywileje chłopom, odrzucony przez szlachtę
Insurekcja Kościuszkowska start learning		1794 r.
Bitwa pod Austerlitz start learning		1805
Pokój w Tylży start learning		Po 4 Koalicji antyfrancuskiej, pozwolił utworzyć Księstwo Warszawski z Kodeksem Cywilnym Napoleona
Bitwa Narodów pod Lipskiem start learning		1813 r.
Świętopietrze start learning		danina na rzecz papieża nałożona na kraje katolickie
Noc św. Bartłomieja start learning		1572 r
Związek Szmalkaldzki start learning		związek protestanckich księstw Cesarstwa
Zakon Jezuitów start learning		Stworzony przez Ignacego Loyole, pokojowo walczył z reformacją
Święta Inkwizycja start learning		instytucja sądowniczo - śledcza walcząca z heretyzmem
Konfederacja Warszawska start learning		1573 - dokoment dający gwarancję swobody religijnej
1515 start learning		Układy dynastyczne z Habsburgami
1525 start learning		hołd Pruski - Albrecht Hohenzollern
1529 start learning		Koronacja vivente rege Zygmunta Augusta za życia Zygmunta Starego
Akt o Supremacji Henryk VIII start learning		1534
1573 start learning		Pierwsza wolna elekcja, konfederacja warszawska
1588 start learning		Bitwa pod Byczyną o władzę pomiędzy stronnictwem Zygmunta III Wazy - Janem Zamoyskim a Maksymilianem III Habsburgiem
1606 start learning		Rokosz Zebrzydowskiego przeciwko Zygmuntowi III Wazie, po śmierci Jana Zamoyskiego
1610 start learning		Bitwa pod Kłuszynem
1620 start learning		Bitwa pod Cecorą, ginie Stanisław Żółkiewski
1621 start learning		Bitwa pod Chocimiem, ginie Jan Karol Chodkiewicz
Rozejm ze Szwecją w Sztumskiej Wsi Został zawarty na 26 lat start learning		1635
traktat rozbiorowy w Radnot start learning		1656
1688 start learning		Chwalebna Rewolucja - Wilhelm III Oreański
sejm niemy start learning		1717
1791 start learning		Uchwalenie konstytucji 3 maja
1604-1606 start learning		Pierwsza Dymitriada
1607 - 1608 start learning		druga dymitriada
Ugoda Perejesławska start learning		1654
Bitwa pod Mątwami start learning		1666 r - pokonanie wojsk Jana Kazimierza przez wojska rokoszu Lubomirskiego
Pokój Grzymutowskiego start learning		1686 - pokój po wojnie z Rosją
Wojna Północna start learning		1700 - 1721
Konfederacja w Dzikowie start learning		1734 w obronie praw do tronu wybranego przez szlachtę Stanisława Leszczyńskiego przeciwko Augustowi III Sasowi
konfederacja warszawska start learning		1704 popierała prawa do tronu Stanisława Leszczyńskiego, detronizując Augusta II
Konfederacja Sandomierska start learning		1704, była opozyjcją do konfederacji warszawskiej, wspierała pretensje do tronu Augusta II Mocnego
Konfederacja barska start learning		1768 zawiązana przeciwko układom Stanisława Augusta Poniatowskiego z Rosjanami, oraz w obronie wiary katolickiej
Odkrył przylądek dobrej nadziei start learning		Bartolomeu Diaz 1487
Odkrył drogę morską do Indii start learning		Vasco Da Gama
Jako pierwszy opłynął ziemię do okoła start learning		Ferdynand Magellan
Podbił Meksyk (Konkwistador) start learning		Hernan Cortes
Podbił państwo Inków start learning		Francisca Pizarro
Największe europejskie miasto XVI wieku start learning		Atwerpia
Najbogatsza rodzina XVI wieku start learning		fuggerowie
Przybicie 95 tez na drzwiach kościoła w Wittenberdze przez Marcina Lutra start learning		1517
Związek Szmalkaldzki start learning		związek państw protestanckich Rzeszy
Pokój w Augsburgu - cuius regio eius religio start learning		1555
Wprowadził Anglikanizm i podpisał akt o supremacji w 1534 start learning		Henryk VIII
Sobór wprowadzający kontrreformację start learning		Sobór Trydencki 1545
Towarzystwo Jezusowe start learning		Ignacy Loyola
Wojna Trzech Henryków (jakich) start learning		Walezjusza, Burbona, Gwizjusza
Pacyfikacja Gandawska start learning		podczas reformacji Katolicy połączyli siły z protestantami w walce o niepodległość Niderlandów
Wojny włoskie, Habsburgowie kontra Fancja start learning		1494 - 1559
Wojny włoskie, Habsburgowie kontra Fancja start learning		1494 - 1559
Bitwa pod Pawią start learning		1525 podczas wojen włoskich, Francja przegrała, po bitwie Anglia staje po stronie Francji
Wielka Armada start learning		W XVI w. Flota Hiszpańska, którą rozgromili Anglicy
Najsłynniejszy władca Osmański start learning		Kalif II Wspaniały
Koronował się na cara Wszechrusi start learning		Ivan IV Groźny
Unia Kalmarska jednocząca królestwa Dani Norwegii i Szwecji start learning		1397
Neimnem caphtivabimus start learning		1430 Władysław Jagiełło, dokument zabraniający królowi karania szlachty bez wyroku sądu
Rokosz Lwowski start learning		1537 - wojna kokosza - rokosz przeciwko Zygmuntowi I Staremu za dokonanie elekcji vivente rege na Zygmuncie Auguście
Ruch egzekucyjny start learning		ruch szlachty średniej walczący o zwrot królewszczyzn królowi, zagarniętych przez magnaterię
Hołd Zakonu Kawalerów Mieczowych start learning		Gothard Kettler 1561
Arianie start learning		Inaczej bracia polscy - odrzucali dogmat świętej trójcy i Jezusa, chrzcili się jako dorośli
Utworzenie przez Batorego Akademi wieleńskiej start learning		1579
Unia krakowsko - wieleńska start learning		1499 za Jana Olbrachta - ustalono wspólną politykę wojenną Polski i Litwy
elekcja viritim start learning		elekcja, w której brała udział cała szlachta
Interrex w 1572 start learning		Jakub Uchański
Odmiana kalwinizmu w Anglii start learning		Purytanizm
Karol I (koronowany 1625) start learning		1629 doprowadził do jedenastoletniej tyranii, następnie zwołał krótki parlament a potem długi
Olivier Cromwell start learning		ogłosił Wielką Remonstrację czyli listę zarzutów wobec Karola I, pokonał go i ogłosił się Lordem Protektorem
Armia Nowego Wzoru start learning		utworzona z mieszczan i chłopów przez Cromwella
Parlament Kadłubkowy start learning		Cromvell po ścięciu Karola I, utworzył parlament kadłubkowy, nazwał się Lordem Protektorem
Ustawa o prawach start learning		Wilhelm III Oreański w 1689 w Anglii, odbierała dużo kompetencji królowi na rzecz króla, dało to podstawy Monarchii parlamentarnej
Unia Protestancka i Liga Katolicka start learning		powstałe przed wojną 30letnią obozy w Cesarstwie
Druga defenestracja praska start learning		1618
Okresy wojny 30letniej start learning		czesko - palatynacki, duński, szwecki, francuski
Albreht von Wallenstein start learning		Pokonał duńczyków w wojnie 30letniej
Złupienie Magdeburga start learning		1631
Pokój Westfalski (kończył wojnę 30-letnią) start learning		1648
Arman Jean du Plessis de Richelieu start learning		Za Ludwika XIII dał podstawy absolutyzmu, zwalczał opozycję królewską
Doradca Ludwika XIV start learning		Jules Mazarin - podwyższył podatki, doprowadził do buntów,
Zniesienie edyktu nantejskiego start learning		Ludwik XIV 1685
Złota Klatka start learning		Zamek Ludwika XIV w Wersalu, zrzeszał cały rząd
Bitwa pod Beresteczkiem start learning		1651 - najważniejsza bitwa z kozakami, wygrana przez Polaków
Jeremi Mohyła start learning		Został hospodarem Mołdawii kiedy Jan Zamoyski prywatnie ją zdobył
Unia w Hadziczu start learning		Unia trzech narodów, nie doszła do skutku
Zdradził RP i wsparł Karola X Gustawa start learning		Hieronim Radziejowski
Użył veto jako pierwszy w historii start learning		Władysław Siciński
Jan Kazimierz Waza chciał doprowadzić do elekcji vivente rege arystokrate francuskiego, którym był: start learning		Henryk Juliusz d'Enghein
Malkontenci start learning		stronnictwo Jana Sobieskiego przeciwko królowi Korybutowi Wiśniowieckiemu
Traktat w buczaczu start learning		1672
Dowodził Osmanami podczas bitwy pod Wiedniem, po przegranych został skazany na karę śmierci start learning		Kara Mustafa
podatek podymny start learning		podatek wprowadzony w XVII w. na miasta od kominów
Przymus propacyjny start learning		obowiązek kupowania alkoholu od szlachty
podatek pogłówny start learning		wprowadzony w XVII w. od każdej osoby powyżej 10 roku życia
Maria Antonina start learning		żona Ludwika XIV przeznaczała 15% dochodów państwa na utrzymanie dworu
Początek Rewolucji Francuskiej, zdobycie Bastylii; Deklaracja Praw Człowieka start learning		Znosiła poddaństwo i przywileje stanowe
Hymn rewolucji francuskiej start learning		Marsylianka
Stronnictwa na Sejmie wielkim start learning		Dworskie: Poniatowski, zwolennicy reform @@ Rosyjskie: wspierało Rosję @@ Magnackie: Potoccy, dbali o Magnaterię @@ Patryiotyczne: zwolennicy wzmocnienia niezależności państwa
Hugo Kołłątaj start learning		zrzeszał polityków na Sejmie wielkim, współtwórca konstytucji 3 maja, doradzał Poniatowskiemu
Czarna Procesja start learning		Zorganizowana przez Hugo Kołłątaja zrzeszała przedstawicieli miast domagających się praw
Reformy Sejmu wielkiego start learning		zwiększenie armii do 100 tys, odebranie praw politycznych gołocie, ofiara 10 grosza, nadanie praw chłopom, wycofanie wojsk rosyjskich, ustanowienie konstytucji 3 maja
Postanowienia konstytucji 3 maja start learning		zniesienie liberum veto, wprowadzenie trójpodziału władzy, wprowadzenie monarchii dziedzicznej sasów, reforma skarbu
Utworzył konfederację Targowicką start learning		Szczęsny Potocki
Stanisław Staszic start learning		założył Towarzystwo przyjaciół nauk, aby podtrzymać polskość pod zaborami
Przegrana Napoleona po powrocie z Elby start learning		1815 bitwa pod Waterloo
Konstytucja Księstwa Warszawskiego start learning		Wprowadzała trójpodział władzy, dawała wolność chłopom
Bitwa pod Raszynem start learning		1809 Józef Poniatowski
król Prus, doprowadził do rozbiorów RP start learning		Fryderyk II
Sejm Walny składał się z 3 stanów sejmujących start learning		Senat, Izba poselska, król. Decydowano na nim o najważniejszych sprawach państwa
Thomas Munzer start learning		zwolennik Lutra, wydaje 12 artykułów chłopskich. Mówi w nich o republice chłopskiej bez absolutyzmu
Unia Brzeska start learning		1596 unia pomiędzy kościołem katolickim a prawosławnym. Prawosławni podlegali stolicy apostolskiej, zachowując swoje prawa.
Elżbieta I, królowa Anglii i Irlandii w latach 1558-1603 start learning		Rozpoczęła kolonizację angielską
konfederacja tarnogrodzka przeciwko Augustowi II, który chciał zwiększyć władzę start learning		1515
Stał na czele konfederacji barskiej start learning		Kazimierz Pułaski
Bitwa pod Zieleńcami start learning		1792 Poniatowski walczy w obronie konstytucji ze stronnictwem hetmańskim, ustanawia Virtutti Militari

Nowożytność

You must sign in to write a comment

More