| Question   | Answer   | 
        
        | start learning |  |   decyzja dotycząca sposobów i źródeł gromadzenia pieniądza i kierunków i struktury jego wydatków  |  |  | 
|  start learning rodzaje systemów finansowych i jego funkcje  |  |   rynkowy i publiczny/ monetarna (dostarczenie i obieg kasy-rynek), kapitałowa (wykorzystanie oszczędności. nadwyżek przez innych-rynek) redytrybucja-sektor publiczny  |  |  | 
|  start learning instrumenty i instytucje w rynkowym systemie finansowym  |  |   rozczenia podmiotów do innych (pieniądz, papiery wartościowe, pochodne instrumenty finansowe)/pośredniczą w krążeniu kasy i innych instrumentów np. banki, fundusze, giełdy  |  |  | 
|  start learning rodzaje rynków finansowych  |  |   pierwotne i wtórne, natychmiastowe i terminowe, regulowane i nieregulowane, giełdowe i pozagiełdowe, hurtowe i detaliczne, krajowe i międzynarodowe  |  |  | 
| start learning |  |   instrumenty finansowe otrzymane ze względu na wartość wynikającą z oczekiwanych korzyści posiadania np. pieniądze, depozyty, obligacje, polisy, akcje pożyczki  |  |  | 
|  start learning metody wyceny aktywów finansowych  |  |   dochodowa-wycena przez przyszłe korzyści (glownie akcje, obligacje i bony skarbowe), porównawcza-porównanie i uśrednienie cen podobnych aktywów  |  |  | 
| start learning |  |   środek płatniczy,środek wymiany, miernik wartości, środek tezauracji (gromadzenia dóbr materialnych)  |  |  | 
|  start learning cechy współczesnego pieniądza  |  |   płynność, powszechna akcjeptacja, zaufanie, dematerializacja i brak charakteru towarowego  |  |  | 
| start learning |  |   podział na różne formy pieniądza M0-gotówka M1-M0+depozyty bieżące, M2-M1+wszystko o niższej płynności niż depozyty np obligacje, M3 wszystko wcześniej i instrumenty o niskiej płynności np. długoterminowe depozyty  |  |  | 
|  start learning wysokość m0 i m3 w mld zł  |  |   m0 ok. 444,393, m3 ok 2280,796  |  |  | 
|  start learning przyczyny malejącej wartości pieniądza w czasie  |  |   inflacja, koszt utraconych korzyści (procent wynagrodzenia za inwestowanie, poświęcenie pewnego dla niepewnego)  |  |  | 
|  start learning procent rozliczen bezgotówkowych  |  |   62,4% karta, 37,2 przelew. 0,4 polecenie zapłaty, 0,001% czek  |  |  | 
|  start learning definicja papierów wartościowych  |  |   tytuł własności praw majątkowych w formie dokumentów lub zapisu w rejestrze. uprawnionej instytucji  |  |  | 
|  start learning podział papierów wartościowych  |  |   papiery dłużne (zobowiązania na rzecz posiadaczy np. weksle, obligacje), papiery udziałowe (własność majątkowa np. akcje)  |  |  | 
|  start learning podział papierów wartościowych ze względu na pełnioną funckję  |  |   rozliczeniowa, lokacyjne (z dochodem) z podziałem na: procentowe, dyskontowe (wykup po wyżej cenie), dywidentowe  |  |  | 
|  start learning podział papierów wartościowych ze względy na termin zapadalności  |  |   krótkoterminowe, długoterminowe i bezterminowe  |  |  | 
|  start learning podział papierów wartościowych ze względu na sposób przenoszenia praw  |  |   na okaziciela, imenne, na zlecenie  |  |  | 
|  start learning rodzaje wynagrodzenia za pozyczon kapital (procent)  |  |   odsetki (od pożyczonej kwoty), dyskonto (od kwoty należnej do spłaty, wyżej niż pożyczona kwota)  |  |  | 
|  start learning od czego zależy stopa procentowa w kontrkacie dłużnym  |  |   bieżącą i oczekiwana inflacja, ryzyko niewypłacalności, okres obowiązania i wykupu, zabezpieczenie  |  |  | 
|  start learning wysokość dłużnych papierów wartościowych na rynku polskim w mld  |  |   1408.1 (71% to papiery skarbowe)  |  |  | 
| start learning |  |   krótkoterminowe papiery dłużne emitowane przez rząd-zerokuponowe, dyskonto ustalany na przetargach i wykupywanej po cenie nominalnej (w Polsce 10 000). Z reguły roczne i kwartalne  |  |  | 
| start learning |  |   dluterminowy papier wartościowy, polegjacy na zobowiązaniu się do wykupienie obligacji po cenie nominalnej i (jeżeli jest kuponiwa) płatności odsetek  |  |  | 
| start learning |  |   obligacje skarbu państwa, przedsiębiorstw, jednostek samorządu terytorialnego  |  |  | 
|  start learning podział obligacji ze względu na charakter dochodu  |  |   kuponowe, zerokuponowe (dyskontowe)  |  |  | 
|  start learning obligacje podporzadkowane  |  |   obligacje których wykupienie w przypadku upadłości emitenta dopiero po uregulowaniu innych zobowiązań  |  |  | 
| start learning |  |   emitowane przez przedsiębiorstwa obligacje które mogą być zamienione na akcje akcje spółki  |  |  | 
| start learning |  |   Bez terminu wykupy z wypłaconymi odsetkami po wieku wieków  |  |  | 
| start learning |  |   obligacje z kuponem zależnym od inflacji  |  |  | 
| start learning |  |   obligacje w obcej walucie  |  |  | 
| start learning |  |   cena emisyjna, termin wykupu, wartość nominalna, stopa oprocentowania /dodatkowo inne warunki to np. zabezpieczenie, wykup przedterminowy, ochrona wierzycieli  |  |  | 
|  start learning od czego zależy stopa kuponowa  |  |   warunki rynkowe, termin zapadalności, ryzyka  |  |  | 
|  start learning wpływ zmiany stop procentowych na obligacje  |  |   Im dłuższy okres wykupu tym bardziej spada wartość wraz ze wzrostem stóp procentowych  |  |  | 
| start learning |  |   instytucje zajmujące się szacowaniem ryzyka inwestycji w obligacje  |  |  | 
|  start learning platformy obrotu obligacjami  |  |   catalyst-indywidualni inwestorzy, bondspot-instytucje  |  |  | 
|  start learning zasady publicznego obrotu  |  |   wniosek do instytucji nadzorczej, obowiązek informacyjny, nadanie numeru isin przez platformę obrotu  |  |  | 
| start learning |  |   oprócz numeru isin obligacje mają kody-dwie tylnie cyfry to rok wykupu, a przednie miesiąc wykupu  |  |  | 
| start learning |  |   system procentowy-stosunek aktualnej ceny do wartości nominalnej P/M. Notowanie z premią jeśli >100%, z dyskontem jeśli mniej  |  |  | 
| start learning |  |   cena czysta powiększona o narosłe odsetki  |  |  | 
|  start learning wartość wszystkich obligacji wyemitowanych na rynku krajowym na koniec 2023r.  |  |  |  |  | 
| start learning |  |   prawo do głosu na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy, dywidendy, podziału majątku w przypadku likwidacji, innych praw  |  |  | 
| start learning |  |   uprzywilejowanie do dywidendy, wyżej w hierarchii roszczeń, większą liczbą głosów itp  |  |  | 
| start learning |  |   pierwotna-spółka staje się spółką publiczną, muszą zostać spełnione wymagania, można emitować prawa do akcji/wtórna-dodatkowy kapitał, możliwość objęcia prawa poboru  |  |  | 
|  start learning etapy wprowadzania akcji spółki  |  |   wybór rynku, przygotowanie prospektu emisyjnego lub czegoś podobnego, rejestracja i dematerializacja (wnioski), road show (spotkanie z instytucjami), book-building (zapisy na akcje), alokacja (przydał akcji), debiut giełdowy  |  |  | 
|  start learning wymogi nakładane na emitentów  |  |   raport okresowy i bieżący  |  |  | 
|  start learning cechy rynkowego systemu finansowego  |  |   transakcje oparte o mechanizm rynkowy, przynajmniej jedna ze stron pochodzi z sektora prywatnego, przepływy finansowe materialne i rozliczeniowe  |  |  | 
|  start learning modele rynkowego systemu finansowego  |  |   opraty na rynku papierów wartościowych (amerykanski), zorientowany bankowo (japoński)  |  |  | 
|  start learning instytucje nadzorujące system finansowy  |  |   knf-komisja nadzoru finansowego-nadzór: bankowy, emerytalny, ubezpieczeniowy, rynek kapitałowy. agencjami ratungowymi, skoki  |  |  | 
| start learning |  |   ogarnianie zezwoleń, zgody na powoływanie zarządu spółek ogarniających pośrednictwo fin., kary, rekomendacje, ostrzeżenia publiczne  |  |  | 
|  start learning podział pośredników finansowych  |  |   pasywni-nie tworzą instrumentów finansowych (domy maklerskie, kantory walutowe), aktywni-dokonują zmiany instrumentów np. ryzyko, terminu zapadalności. płynności (tworzą kasę np. banki, niepieniężne instrumenty np. fundusze inwestycyjne  |  |  | 
| start learning |  |   emisja kasy, obsługa budżety państwa i rachunków instytucji państwowych, bank banków (pożyczki, kreacja pieniądza, płatności i rozrachunki międzybankowe)  |  |  | 
|  start learning obszary działalności banku centralnego  |  |   polityka pieniężna, działalność emisyjna, rozwój systemu płatniczego, rezerwy walutowe, obsługa finansowa instytucji państwowych  |  |  | 
|  start learning niezależność banku centralnego  |  |   instytucjonalna, funkcjonalna, personalna, finansowa  |  |  | 
|  start learning cele strategiczne polityki pieniężnej  |  |   wysokie zatrudnienie, wzrost gospodarczy, stabilność cen, stóp procentowych i na rynkach walutowych  |  |  | 
|  start learning narzędzia polityki pieniężnej  |  |   otwarty rynek, rezerwa obowiązkowa (3,5%), operacje kredytowo-depozytowe banku centralnego, instrumenty nieformalne  |  |  | 
| start learning |  |   stopa referencyjna (minimalna rentowność bonów banku centralnego), stopa redyskontowa (redyskonto weksli), stopa lombardowa (oprocentowanie pożyczek banku centralnego), stopa depozytowa  |  |  | 
| start learning |  |  |  |  | 
| start learning |  |   rada polityki pieniężnej-coroczne założenie polityki pieniężnej, przekazanie tego sejmowi i ustawa budżetowa do rządu.  |  |  | 
| start learning |  |   ustalenje wysokości stóp NBP, rezerwy obowiązkowej i oprocentowania banków itp, górne granice zobowiązań z pożyczek NBP za granicą, zatwierdzenia planu finansowego NBP i sprawdzenie działalności, przyjęcie sprawozdania NBP, zasady operacji rynku  |  |  | 
| start learning |  |   Działa na podstawie prawa bankowego i spółdzielczego, celem jest zapewnianie właścicielom dostępu do produktów bankowych (głównie kredytów)  |  |  | 
| start learning |  |   działają jak spółdzielnia, na podstawie prawa spółdzielczego i szczegółowych przepisów (węższy zakres działalności niż banki, teoretycznie niezarobkowe  |  |  | 
|  start learning największe banki w Polsce  |  |   PKO Bank Polski SA (421,6 mld), Bank Pekao SA(271,9), Santander Bank Polska (245,9)  |  |  | 
|  start learning zakres działalności bankow  |  |   przyjmowanie wkładów pieniężnych i prowadzenie ich rachunków, prowadzenie innych rachunków, udzielanie kredytów, gwarancje bankowe u potwierdzanie akredytyw, emitowanie papierów wartościowych, bankowe rozliczenia pieniężne (przelewy, karty płatnicze), itp  |  |  | 
| start learning |  |   operacje pasywne (depozyty od klientów, lokaty, papiery dłużne), aktywne (udzielone kredyty, inwestycje na rynku papierów wartościowych, lokaty na rynku miedzybankowym), operacje pośrednicze (na zlecenie i rachunek klienta np. rozliczenie pieniężne)  |  |  | 
|  start learning wymogi działalności bankowej  |  |   wymogi kompetencji zarządu, wymogi poziomu kapitału co do ryzyka  |  |  | 
|  start learning rodzaje depozytów bankowych  |  |   depozyty bieżące (z nieograniczonym dostępem, łączone z kontem osobistym), depozyty terminowe (lokata-na dany czas, wycofanie kasy powoduje utratę odstek  |  |  | 
|  start learning rodzaje kredytów bankowych  |  |   konsumpcyjny, hipoteczny, oborotwy, inwestycyjny specjalnego typu  |  |  | 
| start learning |  |   instytucje polegającego na zbieraniu kapitału od uczestników i lokowaniu go w celu zrealizowania najwyższej stopy zwrotu  |  |  | 
|  start learning ekonomiczne kryteria klasyfikacji funduszy inwestycyjnych  |  |   wg przedmiotu inwestycji (surowce, obligacje), poziomu ryzyka (agresywne, bezpieczne), strategii inwestycyjnej (zarządzanie aktywnie lub pasywnie)  |  |  | 
| start learning |  |   nabycie jednostek uczestnictwa (nieograniczonych), fundusz musi umorzyć jednostkę uczestnictwa na żądanie uczestnika  |  |  | 
| start learning |  |   o stałej ilości tytułów uczestnictwa tzw. certyfikatów inwestycyjnych. Nabywa się certyfikat na rynku wtórnym  |  |  | 
|  start learning specjalistyczne fundusze otwarte  |  |   fundusze otwarte z dotykowymi regulacjami odnośnie nabywania i zbywania jednostek. Uczestnikiem może zostać podmiot okrelsony w statucie  |  |  | 
| start learning |  |   instytucje do których odprowadza się składki ubezpieczenia emerytalnego, aby je pomnażać- dość trwały i stabilny dopływ kapitałów, inwestycja długoterminowa, ograniczenia ustawowe, uprzywilejowanie podatkowe dochodów  |  |  | 
| start learning |  |   instytucje inwestujące wniesiony kapital w startupy o dużym potencjalnym wzroście, będące: obarczone ryzykiem specyficznym (np. branża technologii) VC, niepublicznemi, których akcje nie są publicznie dostępne PE  |  |  | 
| start learning |  |   główny obszar to pośredniczenie w pozyskiwaniu kapitału na rynku przez instytucje publiczne i przedsiębiorstwa. Działają jako doradcy wchodzenia an giełdę, gwarantów akcji, pośredników i doradców przy fuzji, pośredników pochodnych itp  |  |  | 
| start learning |  |  |  |  | 
|  start learning systemy kursów walutowych  |  |   stały (rewaluacja, dewaluacja), płynne kursy walutowe (aprecjacja/deprecjacja) dzieli się na administrowane (dopuszczalny przedział wahań) i całkowicie płynne kursy  |  |  | 
|  start learning bezpośrednie i pośrednie notowanie walutowe  |  |   bezpośrednie-lokalna waluta jest walutą kwotowaną, a obca bazowa. Pośrednie na odwrót  |  |  | 
|  start learning ogólny parytet siły nabywczej  |  |   średnie ceny w poszczególnych krajach dążą do wyrównania  |  |  | 
|  start learning względny parytet siły nabywczej  |  |   zmiany inflacja muszą być równoważone zmianami kursów walutowych by zależności w krajach pozostaly niezmienne  |  |  | 
| start learning |  |   instrumenty mające postać kontraktu, którego ważność zależy od instrumentu bazowego(np. inne instrumenty, waluty, towary, stopy procentowe idp)  |  |  | 
|  start learning po co stosować instrumenty pochodne  |  |   zabezpieczenie przed ryzykiem, spekulacja  |  |  | 
|  start learning rodzaje instrumentów pochodnych  |  |   kontrakty terminowe [forward(bezposredni) future (posredni)], kontrakty swap (wymiana wartości lub przychodu z czegoś)/symetryczne\ i opcje /niesymetryczne\  |  |  | 
|  start learning długa pozycja w kontrakcie terminiwym  |  |   Nabywca kontraktu- zysk jest w momencie kiedy bieżącą cena instrumentu bazowego (spot) jest wyższa od ceny ustalonej w kontrakcie  |  |  | 
|  start learning krótka pozycja w kontrakcie  |  |   sprzedawca kontraktu, zysk kiedy w momencie realizacji cena bieżącą jest niższa od ceny w kontrakcie  |  |  | 
|  start learning 3 czynniki ważne dla inwestorów  |  |   oczekiwane korzyści (stopy zwrotu), ryzyko (ryzyko inwestycji i portfela), płynność (możliwość wycofania się bez strat)  |  |  | 
|  start learning ryzykow specyficzne i rynkowe  |  |   specyficzne np. błędy w zarządzaniu, utrata dostawcy, nowy konkurent itp/rynkowe np. recesja, stopy procentowe, podatki, wojna  |  |  | 
| start learning |  |   wrażliwość stóp zwrotu z tego waloru na zmiany stóp z całego portfela rynkowego. Współczynnik beta portfela rynkowego wynosi 1  |  |  | 
|  start learning jak działa wzrost stóp procentowych  |  |   wzrost oprocentowania depozytów, towarzyszy wzrost kredytów, rentowności obligacji i innych instrumentów dłużnych  |  |  | 
|  start learning wysokość stóp nominalnych  |  |   zależy od inflacji, im mniejsza inflacja tym mniejsze nominalne stopy. Oprócz inflacji: dla obligacji im wyzszy popyt tym mniejsze stopy (teoria funduszu pożyczkowych), podaż pieniądza (teoria Keynesa)-wzrost popytu na pieniadz zwiększa stopy  |  |  | 
| start learning |  |   instrumenty krótko i długo terminowe tworzą dwa odrębne segmenty rynku  |  |  | 
|  start learning co musi wziąć pod uwagę emitent obligacji ustalając stopę kuponową  |  |   aktualną rentowność najbezpieczniejszych papierów, premie z tytuły ryzyka niewypłacalności, ewentualne zabezpieczenia, premiera za ryzyko terminu zapadalności  |  |  | 
|  start learning publiczny system finansowy  |  |   subsytem z transferów związanych z władzą publiczną, realizujący cel dostaczania dóbr publicznych i usług oraz świadczeń społecznych  |  |  | 
| start learning |  |   dobra których korzyści dostarczane są różnym podmiotom, przy czym ich konsumpcja nie ogranicza ich wykorzystania przez inny podmiot  |  |  | 
| start learning |  |   rzeczowe elementy systemu ekonomicznego (lasy, jeziora, powietrze), usługi publiczne (zaspokajajce potrzeby w sposób zbiorowy np. obrona narodowa, sanitarna itp)  |  |  | 
| start learning |  |   Brak wyłączenia (nieywkluczalność), niekonkurencyjność/można podzielić na czyste (sensu stricto) i sensu largo (z dobrami społecznymi)  |  |  | 
| start learning |  |   dobra które można dostarczyć rynkowo, ale przez politykę społeczną są finansowane publicznie np. edukacja, ochrona zdrowia  |  |  | 
|  start learning podział sektora finansów publicznych  |  |   podsektor rzadowy i samorządowy  |  |  | 
|  start learning rodzaje funduszy publicznych  |  |   budżet państwa, budżet jednostek samorządu terytorialnego, fundusze celowe (pozabudżetowe)  |  |  | 
|  start learning sposoby zasilania funduszy publicznych  |  |   dochody publiczne, kwoty z transferów wewnętrznych, zaciągnięte zoobowiązania/ niedobór daje deficyt  |  |  | 
|  start learning rodzaje dochodów publicznych  |  |   daniny publiczne (podatki, cła itp), dochody z majątku i praw majątkowych  |  |  | 
|  start learning podział wydatków publicznych  |  |   wydatki rzeczywiste (zakup dóbr i usług), redystrybucyjne (transferowe)-dzielone na sensu stricto (zewnętrzne) I wzajemne (wewnętrzne)  |  |  | 
| start learning |  |   główny fundusz państwa, uzywany do rocznego planu finansowego (zestawienie dochodów i wydatków)  |  |  | 
|  start learning planowane dochody budżetu państwa  |  |  |  |  | 
|  start learning planowane wydatki budżetu państwa  |  |   866 375 mld zł/ deficyt 184000 mld zł  |  |  | 
| start learning |  |   emisja papierów skarbowych, kredyty i pożyczki, prywatyzacja stara nadwyżka->konsekwencja to dług publiczny  |  |  | 
|  start learning zadłużenie sektora finansów publicznych  |  |  |  |  | 
|  start learning standardy sprawozdawczości w zakresie długu publicznego  |  |   metoda esa-europejski system rachunków obejmujący cały sektor finansów publicznych. Dług wyznaczą się o wartość rynkową/Metoda Polska-kasowa, wyłącza się zobowiązania wynikające z realizacji zadań publicznych (te fundusze)  |  |  | 
|  start learning prawne granice zadłużenia  |  |   konstytucyjnie do 60%, ustawowo pierwotnie 50%, teraz tak jak konstytucją  |  |  | 
| start learning |  |   potrzebne do przyjęcia wspólnej waluty- dług General Goverment do 60% PKB, deficyt do 3% pkb  |  |  | 
| start learning |  |   przymusowy, bezzwrotny, nieodpłatny, jednostronnie ustalany, o charakterze ogólnym, w formie pieniężnej  |  |  | 
| start learning |  |   fiskalna(dochód publiczny) pozafiskalna (stymulacyjna i informacyjna)  |  |  | 
|  start learning elementy konstrukcji podatków  |  |   podmiot podatku (kto jest podatkowany), przedmiot (co jest podatkowane np. stan faktyczny (rzecz, przychód) I prawny (np. właściciel rzeczy), podstawa opodatkowani (wartość przedmiotu np. metraż), stawka  |  |  | 
| start learning |  |   kwotowa (ilość kasy jaką trzeba zapłacić np. z metra kwadratowego), procentowa-stała, podatkowa (z reguły progresywna) np. stawka VAT  |  |  | 
|  start learning kategorie zwolnienia z podatku  |  |   przedmiotowe (np. zwolnienie z pit świadczeń socjalnych), podmiotowe (Np. uczelnie, ludzie do 26 roku)  |  |  | 
| start learning |  |   legalna próba uniknięcia lub zmniejszenia podatku. Użycie tzw. optymalizacji podatkowej-wybranie najskuteczniejszego sposobu płacenia podatków  |  |  | 
| start learning |  |   łamanie prawa podatkowego-oszustwo, oszustwo, zatajanie itp  |  |  | 
| start learning |  |   wg kryterium przedmiotu: dochodowe (pit), przychodowe(sprzedaż), majątkowe, od wydatków (vat)/wg relacji przedmiotu opodatkowania do źródła dochodu: bezpośrednie (dochodowe, majątkowe, przychodowe), pośrednie (reszta)  |  |  | 
|  start learning klasyfikacja podatków według kryterium dochodów  |  |   państwowe (VAT, akcyza, od gier itp), samorządowe (nieruchomości, rolny, leśny itp), wspólne (pit, cit)  |  |  | 
|  start learning podatek osobowy od osób fizycznych i osób prawny wysokość  |  |   podatek liniowy 19%, od osób prawnych są jeszcze tzw. mali podatnicy (9%)  |  |  | 
|  start learning parytet stóp procentowych  |  |   różnica pomiędzy kursem terminowym (forwad) a spot dwóch walut powinna odzwierciedlać roznice w stopach procentowych  |  |  | 
| start learning |  |  |  |  | 
|  start learning średnie oprocentowanie lokat  |  |  |  |  | 
| start learning |  |  |  |  | 
| start learning |  |  |  |  | 
| start learning |  |  |  |  | 
| start learning |  |  |  |  | 
| start learning |  |  |  |  | 
| start learning |  |   5,55% referencyjna stopa pożyczek miedzybankowych w poslcd (Warsaw interbank offered ratę)  |  |  | 
| start learning |  |  |  |  | 
| start learning |  |  |  |  | 
|  start learning wysokość podatku od odsetek  |  |  |  |  | 
| start learning |  |  |  |  | 
| start learning |  |  |  |  | 
| start learning |  |  |  |  | 
|  start learning obecna stopa referencyjna NBP  |  |  |  |  | 
| start learning |  |  |  |  | 
| start learning |  |  |  |  |