9. System prawa

 0    49 flashcards    jakubolejnik30
download mp3 print play test yourself
 
Question język polski Answer język polski
system prawa
start learning
odpowiednio uporządkowany zbiór norm prawnych
rodzaje systemów prawnych wg sposobu w jaki kształtują się normy prawne
start learning
1 civil lav - system prawa stanowionego 2 common law - system prawa anglosaskiego
rodzaje systemów prawa ze względu na podmioty tworzące prawo
start learning
1 prawo krajowe (wewnętrzne) 2 prawo międzynarodowe 3 prawo UE
system civil law
start learning
1 podstawowy fakt prawotwórczy - stanowienie norm 2 podstawowe źródło prawa - ustawa 3 prymat ustawy 4 rozdział stosowania i tworzenia prawa 5 wyrasta z tradycji prawa rzymskiego
system common law
start learning
1 istotny fakt prawotwórczy - precedens prawotwórczy 2 sądy stosują prawo i mogą je tworzyć 3 wywodzi się z prawa zwyczajowego
prawo krajowe (wewnętrzne)
start learning
normy tworzone przez prawodawcę krajowego lub kształtujące się w ramach społeczności państwowej i obowiązujące jedynie na terytorium danego państwa
prawo międzynarodowe
start learning
normy tworzone przez wiele państw lub inne podmioty prawa międzynarodowego bądź społeczność międzynarodową, powstają przez zawieranie umów, kształtowanie międz. prawa zwyczajowego i stanowienia przez organizacje międz.
prawo pierwotne UE
start learning
traktaty ustanawiające Wspólnoty Europejskie oraz traktaty ustanawiające UE, traktaty rewizyjne, traktaty o przystąpieniu do UE państw, ogólne zasady prawa wspólnotowego
prawo wtórne UE
start learning
normy stanowione przez instytucje UE - prawo organizacyjne adresowane do instytucji UE, dyrektywy, rozporządzenia, decyzje
acquis communautaire
start learning
całokształt dorobku prawnego UE - dotychczasowe prawo UE, sposoby jego rozumienia i stosowania, orzecznictwo sądowe, normy zwyczajowe, wartości podstawowe
formalne cechy systemu prawa
start learning
1 zupełność 2 spójność
zupełny system prawa
start learning
system w którym nie występują luki
luka aksjologiczna
start learning
luka która występuje gdy jakieś zachowanie nie jest uregulowane przez normy danego systemu, chociaż ktoś zgodnie ze swoim systemem wartości jest przekonany iż powinno ono być nakazane/zakazane
luka konstrukcyjna
start learning
luka która polega na tym, że normy danego systemu przewidują dokonywanie określonych czynności konwencjonalnych, ale w systemie brakuje reguł wskazujących jak ich dokonać lub te reguły nie są dość precyzyjne
spójny system prawa
start learning
system w którym NIE WYSTĘPUJĄ normy ze sobą NIEZGODNE 2 normy systemu są powiązane rozmaitymi WIĘZIAMI
normy sprzeczne
start learning
takie dwie normy, z których jedna w określonych okolicznościach nakazuje adresatowi czynić to, co druga w tych samych okolicznościach czynić zakazuje
normy przeciwne
start learning
dwie albo więcej norm, które mając częściowo/całkowicie wspólny zakres zastosowania, nakazują adresatowi takie czyny, których nie da się zarazem spełnić
normy niezgodne prakseologicznie
start learning
normy, które da się wszystkie zrealizować, ale zrealizowanie jednej z nich niweczy cześciowo lub całkowicie skutki zrealizowania innych norm
rodzaje więzi łączących normy prawne
start learning
1 więzi kompetencyjne 2 więzi treściowe
więzi kompetencyjne
start learning
wyrażają się tym, że jedne normy powstają na podstawie norm, które jakiemuś podmiotowi udzieliły kompetencji do ich ustanowienia
delegacja ustawodawcza
start learning
delegowanie przez parlament kompetencji do stanowienia ustaw na inne podmioty - NIEDOPUSZCZALNA
subdelegacja
start learning
przekazywanie kompetencji prawodawczej przez organ, który z mocy ustawy uzyskał upoważnienie do wydawania w jakiejś dziedzinie aktów wykonawczych- NIEDOPUSZCZALNE
recepcja prawa
start learning
włączenie z woli prawodawcy do systemu prawa norm, których treść ukształtowała się w innym systemie
rewolucyjna zmiana systemu prawa
start learning
tworzy się zespół norm, które nie mają ani kompetencyjnego ani treściowego oparcia w obow. konstytucji, ale są przejawem władzy faktycznej grupy politycznej, a społeczeństwo jest gotowe dawać tym normom posłuch
więź treściowa
start learning
przejawia się w tym, że norma udzielająca kompetencji wyznacza treść normy, do której stanowienia upoważnia, ponadto normy systemu znajdują uzasadnienie aksjologiczne w uporządkowanym systemie wartości
zasady prawa
start learning
wiążące prawnie normy, które zajmują w systemie pozycję nadrzędną względem innych norm i którym wyznacza się w tym systemie szczególną rolę
funkcje zasad prawa
start learning
1 wyznaczają kierunki tworzenia prawa - jakie wartości chronić, jakich nie naruszać 2 wskazują kierunki interpretacji tekstów prawnych 3 wskazują jak wykorzystywać zakres swobody
uporządkowanie pionowe norm
start learning
powiązania kompetencyjne
uporządkowanie poziome norm
start learning
uporządkowanie norm systemu prawa wg kryteriów treściowych
prawo publiczne
start learning
normy, które regulują stosunki między państwem a obywatelem oraz między organami państwa
prawo prywatne
start learning
normy, które regulują stosunki między obywatelami
prawo materialne
start learning
normy prawne, które w sposób pierwotny wyznaczają sytuacje prawne różnych podmiotów - wyznaczają im obowiązki lub ze względu na te normy powstają dla nich uprawnienia i upoważnienia
prawo formalne (procesowe)
start learning
normy, które kształtują określone instytucje, sposób ich powoływania, zasady funkcjonowania i postępowania w tych instytucjach - służebne względem prawa materialnego
podstawowe metody regulacji prawnej
start learning
1 cywilistyczna 2 administracyjna 3 karna
cywilistyczna metoda regulacji
start learning
1 sytuacje prawne podmiotów prawa są równorzędne 2 respektuje się autonomię woli podmiotów prawa
administracyjna metoda regulacji
start learning
1 jeden podmiot jest podporządkowany w stosunku do drugiego - ten drugi jednostronną decyzją może kształtować sytuację prawną pierwszego
karnistyczna metoda regulacji
start learning
1 posługiwanie się nakazami i zakazami zachowań 2 grożenie sankcją za przekroczenie norm 3 wyznaczanie obowiązków 4 określenie form w jakich ma być egzekwowane naruszenie norm 5 inicjatywa należy do państwa
prawo konstytucyjne
start learning
zespół norm, które regulują ustrój polityczny państwa oraz podstawy ustroju ekonomicznego
prawo administracyjne
start learning
zespół norm, które regulują władcze działania organów państwa w stosunku do obywateli, ale także innych podmiotów
prawo cywilne
start learning
zespół norm regulujących stosunki majątkowe między obywatelami
prawo rodzinne
start learning
zespół norm regulujących zawarcie i ustanie małżeństwa, prawa i obowiązki małżonków, członków rodziny
prawo handlowe
start learning
normy regulujące stosunki prawne osób, które prowadzą przedsiębiorstwa zarobkowe
prawo pracy
start learning
zespół norm regulujących nawiązanie i ustanie stosunków pracy, prawa i obowiązki pracodawcy i pracownika, świadczenia na rzecz pracownika
prawo finansowe
start learning
zespół norm prawnych regulujących działalność finansową - gromadzenie i rozdzielanie pieniędzy przez państwo, sposób funkcjonowania instytucji, które się tym zajmują
instytucje prawne
start learning
zespół norm powiązanych ze sobą funkcjonalnie, regulujących powstanie, trwanie i ustanie jakiegoś typowego stosunku prawnego
kodyfikacja
start learning
działanie ustawodawcy zmierzające do ujęcia w formie ustawy wszystkich norm składających się na daną gałąź prawa
kodeks
start learning
ustawa, która w sposób wyczerpujący, oparty na spójnym zespole zasad, normuje jakąś rozległą, wyodrębnioną dziedzinę stosunków społecznych
inkorporacja
start learning
ułożenie i opublikowanie usystematyzowanego zbioru obowiązujących przepisów prawnych, może mieć charakter zbioru urzędowego lub prywatnego
unifikacja prawa
start learning
ujednolicenie obowiązującego prawa polegające na tym, że w miejsce odrębnych przepisów obowiązujących na poszczególnych częściach terytorium państwa wprowadza się przepisy jednolite dla całego terytorium

You must sign in to write a comment