→ Związki Frazeologiczne → Start Learning / Download MP3 Flashcards

Question		Answer
a fronte start learning		porządek alfabetyczny, w którym o kolejności wyrazu decyduje najpierw pierwsza litera, następnie druga itd.
a tergo start learning		odwrócony porządek alfabetyczny, w którym o kolejności wyrazu decyduje najpierw ostatnia litera, następnie przedostatnia itd.
al secco start learning		technika malowania na suchym tynku
alfa i omega start learning		najwyższy autorytet w jakiejś dziedzinie; wyrocznia; istota wszechwiedząca (Ap 1,8)
amator kwaśnych jabłek start learning		osoba, która robi lub lubi rzeczy dziwaczne, nieatrakcyjne i nieciekawe dla innych; także amator rzeczy zabronionych, niedozwolonych, powszechnie nieakceptowanych
Anglik z Kołomyi start learning		ktoś, kto aby się popisać, udaje, że świetnie zna język angielski, polskie wyrazy wymawia lub zapisuje jak obcojęzyczne
argusowe oczy start learning		umiejętność dokładnego postrzegania uchybień, złych stron czegoś; czujny wzrok; w mitologii greckiej olbrzym o stu wiecznie czuwających oczach
Arka Noego start learning		symbol ratunku, schronienia; statek zbudowany przez N. - schronił się w nim wraz z rodziną i licznymi zwierzętami (Rdz 6,9-22 i 7,1-5)
Arka Przymierza start learning		symbol porozumienia; drewniana, pozłacana skrzynia zawierająca tablice z dziesięciorgiem przykazań; dla Żydów najświętszy symbol obecności Boga (Wj 25,10-22)
austriackie gadanie start learning		mówienie nieważne, próżne, bez głębszego sensu i celu
bać się własnego cienia start learning		bać się przesadnie, być bardzo podejrzliwym, ostrożnym, tchórzliwym
bajońskie sumy start learning		olbrzymie sumy, bardzo dużo pieniędzy
Beczka Danaid start learning		w mitologii greckiej beczka z przedziurawionym dnem, którą królewny z Argos (pięćdziesiąt córek króla Danaosa) musiały napełniać po śmierci w Tartarze za zabicie swoich mężów. W innej wersji było to przenoszenie wody sitem.
beczka Diogenesa start learning		symbol ograniczenia potrzeb życiowych do niezbędnego minimum; pogarda dla wygód
biała gorączka start learning		skrajnie silne zdenerwowanie
biały kruk start learning		rzadkość bibliofilska
biały murzyn start learning		ktoś ciężko pracujący, wykorzystywany, źle traktowany
błędne koło start learning		błąd logiczny polegający na użyciu pojęcia definiowanego w jego własnej definicji; sytuacja, której skutki przyczyniają się do jej trwania
błękitne hełmy start learning		żołnierze sił pokojowych ONZ wysyłani na tereny objęte wojną w celu przywrócenia pokoju
boje homeryckie start learning		długotrwałe, zacięte walki, spory
brać jak za pszenicę start learning		sprzedawać coś bardzo drogo
bredzić jak Piekarski na mękach start learning		mówić bez sensu; W roku 1620 chory psychicznie szlachcic Michał P. dokonał nieudanego zamachu na życie króla Polski Zygmunta III Wazy. W trakcie śledztwa torturowany składał nonsensowne zeznania.
but w podłodze start learning		pedał gazu wciśnięty do końca
być komuś solą w oku start learning		przeszkadzać, zawadzać, drażnić
być oczkiem w głowie start learning		być faworyzowanym, być przedmiotem czyjejś szczególnej troski
być pod hełmem start learning		być podpitym, podchmielonym, wstawionym, w stanie upojenia alkoholowego
być w sztosie start learning		mieć szczęście, dobrze trafiać, grać
było nie było start learning		zwrot wyrażający świadomość ryzyka przy podejmowaniu jakiejś decyzji
ciemności egipskie start learning		brak niezbędnego oświetlenia, nieprzeniknione ciemności (Wj 10,21-23)
czarna owca start learning		osoba, która w danym gronie jest uważana za kogoś gorszego
czerwona burżuazja start learning		elita władzy komunistycznej
cześć pieśni start learning		to, o czym była mowa, się skończyło lub się skończy; to już koniec
czuć wilka w życie start learning		wyczuwać niebezpieczeństwo
czupryna jak u Absalona start learning		bardzo długie włosy (od syna izraelskiego króla Dawida)
dach świata start learning		Mount Everest; czasem też całe Himalaje
dać arbuza start learning		odrzucić czyjąś propozycję matrymonialną
dać po garach start learning		przyśpieszyć, dodać gazu; grać na perkusji mocno, głośno, z wielką siłą
dać sobie siana start learning		zrezygnować z czegoś
dantejskie sceny start learning		zdarzenia wstrząsające, budzące zgrozę, a także zamieszanie, bałagan; od imienia włoskiego poety, autora „Boskiej komedii”
do greckich kalend start learning		do bliżej nieokreślonego terminu w przyszłości; w kalendarzu greckim nie było; pierwszy dzień każdego miesiąca w kalendarzu rzymskim
do siego roku start learning		do tego roku (obyśmy dożyli)
dodać dwa do dwóch start learning		skojarzyć ze sobą proste fakty i zorientować się w sytuacji
dom zbudowany na piasku start learning		rzecz niepewna, niemająca solidnych podstaw (Mt 7,24-27)
dostać czarną gałkę start learning		przegrać wybory
drakońskie prawa start learning		prawa surowe, bezwzględne, okrutne i ostre; od imienia prawodawcy ateńskiego
droga cnoty start learning		postępowanie zgodne z zasadami etycznymi
drzeć łacha start learning		naśmiewać się, kpić z kogoś
drzeć skórę start learning		wyzyskiwać kogoś materialnie, brać za coś zbyt wysokie opłaty, wyznaczać zbyt wysokie ceny
drzeć z kimś koty start learning		kłócić się, być z kimś w niezgodzie
duby smalone start learning		głupstwa, brednie, rzeczy zmyślone
dzidzia-piernik start learning		dojrzała kobieta ubierająca się i zachowująca jak nastolatka
dzielić skórę na niedźwiedziu start learning		przedwcześnie cieszyć się z planowanych, choć niepewnych korzyści
dzień trzech wiedźm start learning		dzień, w którym wygasają kontrakty terminowe i na giełdach notuje się wysoką zmienność, zwłaszcza w ostatniej godzinie notowań; Nazwa zjawiska nawiązuje do szekspirowskich postaci w Makbecie.
dziesiąta muza start learning		sztuka filmowa, kinematografia
Eden start learning		z hebr. ‘kraina szczęścia’; w Biblii: ogród, w którym przebywali Adam i Ewa; w judaizmie: miejsce, w którym przebywają sprawiedliwi po śmierci, odpowiednik chrześcijańskiego raju; (Rdz 2,15)
Golgota start learning		cierpienie, zwłaszcza moralne, męka; także przyczyna tego stanu (Mt 27,33)
goliat start learning		człowiek potężnie zbudowany, wielkolud, siłacz, nazwa pochodzi od imienia biblijnego olbrzyma (1 Sm 17)
gonić w piętkę start learning		tracić sprawność umysłową, postępować wbrew rozsądkowi, mylnie rozumować
hakuna matata start learning		z języka suahili, dosłownie znaczące „brak problemów, zmartwień”, spopularyzowane przez film Król Lew
hiobowa wieść start learning		wiadomość o wielkim nieszczęściu, tragicznym wypadku, katastrofie (Hi 1,12)
i na żagiel, i na parę start learning		biseksualny
ikarowe loty start learning		nieprzemyślane działania, niedojrzałe decyzje, których realizacja może się skończyć klęską; od imienia młodzieńca, który wzbił się zbyt wysoko na zrobionych przez ojca skrzydłach; wosk roztopił się, a chłopiec spadł do morza i utonął
iść do Abrahama na piwo start learning		umrzeć; od imienia patriarchy
jabłko niezgody start learning		przyczyna poważnej kłótni; jabłko podarowane przez Parysa Afrodycie jako wyraz tego, że jest ona najpiękniejszą z bogiń, co doprowadziło ostatecznie do wojny trojańskiej; jabłko podarowała Parysowi bogini Niezgody, Eris.
jajko Kolumba start learning		proste rozwiązanie pozornie trudnego zagadnienia; jak ustawić jajko w pionie
jak amen w pacierzu start learning		coś bardzo pewnego, co na pewno nastąpi
jak krew w piach start learning		o czymś, co nie przynosi oczekiwanych rezultatów mimo starań, sił w to włożonych
Janusowe oblicze start learning		od imienia boga rzymskiego, który przedstawiany był z dwiema twarzam
jechać rzemiennym dyszlem start learning		podróżować powoli, nieśpiesznie, z ociąganiem, często popasając, z przerwami
jeźdźcy Apokalipsy start learning		zwiastuny nieszczęścia, końca, zagłady (Ap 6,1-8)
judaszowe srebrniki start learning		zapłata otrzymana za zdradę; haniebnie zarobione pieniądze (Mt 26,14-15)
kaczka dziennikarska start learning		nieprawdziwa, zmyślona informacja prasowa
kaczy dół start learning		głęboka prowincja
kainowe piętno; kainowe znamię start learning		piętno zbrodniarza, bratobójcy (Rdz 4,8-16); niesława jaką obarczony jest zabójca brata lub rodaka; od biblijnego K., który był zabójcą swojego brata, A.; został wygnany i naznaczony piętnem
kamień milowy start learning		bardzo ważny, przełomowy moment
kamień węgielny start learning		początek jakiejś działalności, podstawa jej rozpoczęcia, najważniejsza rzecz (Ps 118,22)
kimeryjskie ciemności start learning		z Odyseji Homera; gród Kimeryjczyków był zawsze okryty mgłą i chmurami i nigdy tam nie docierały promienie słońca
kłaść się Rejtanem start learning		od postaci Tadeusza R., który zasłonił drzwi sali sejmowej własnym ciałem, starając się nie dopuścić do zatwierdzenia I rozbioru Polski
kolos na glinianych nogach start learning		coś pozornie potężnego, lecz opartego na słabych podstawach, bliskiego upadku (Dn 2,31-45)
koń trojański start learning		niebezpieczny podarunek podstępnie wprowadzony do jakiejś zbiorowości, a następnie działający na jej niekorzyść
kopać się z koniem start learning		walczyć bez szans na powodzenie z kimś głupszym, ale silniejszym
kopniak w górę start learning		określenie awansu na wyższe stanowisko, na którym osoba awansowana zostaje odcięta od realnej władzy.
koszula Dejaniry start learning		rzecz niszcząca, sprawiająca cierpienie, której trudno się pozbyć; od imienia mitologicznej żony Heraklesa
kości zostały rzucone start learning		podczas przekraczania Rubikonu Juliusz Cezar miał wypowiedzieć słowa alea iacta est (dosł. „kostka została rzucona”), co miało oznaczać podjęcie nieodwracalnej decyzji lub kroku o wielkim znaczeniu.
kość niezgody start learning		przyczyna sporu, konfliktu
kozioł ofiarny start learning		osoba obarczana winą i ponosząca odpowiedzialność za czyny popełnione przez innych (Kpł 16,21-22)
kraina mlekiem i miodem płynąca start learning		kraina żyzna, urodzajna, bogata, raj na ziemi (Lb 13,27)
krakowski targ start learning		kompromis
krew z mlekiem start learning		osoba posiadająca jasną, zdrową cerę z rumieńcami
krewni i znajomi królika start learning		duża liczba osób, zwykle o małych wpływach, ale powiązanych z kimś ważnym; z książki A. A. Milne'a „Kubuś Puchatek” K. był jedną z postaci w książce i miał dużą liczbę znajomych, których wszędzie ze sobą zabierał
kruszyć kopie start learning		spierać się o coś
kula u nogi start learning		przeszkoda, ciężar
kuse dni start learning		bachusowe święta, bachusy, ostatki, zapusty, gw. kusaki
lać oliwę na wzburzone morze start learning		uspokajać przy pomocy łagodnej perswazji
lata tłuste i chude start learning		czasy powodzenia, dobre obfite, bogate i następujący po nich okres kryzysu, upadku (Rdz 41,1-7.24-27)
latarnia Diogenesa start learning		symbol niewiary w istnienie prawdziwego człowieka; D. wędrował w dzień po ulicach Aten z latarnią w ręku mówiąc „Szukam człowieka!” (hominem quaero)
lelum polelum start learning		o kimś powolnym, flegmatycznym, rozlazłym, często niezdecydowanym, niemającym własnego zdania; od okrzyków staropolskich, w których dopatrywano się imion rzekomych bóstw słowiańskich
leśny dziadek start learning		starszy wiekiem działacz, polityk, urzędnik lub członek jakiegoś gremium, który uporczywie trwa przy swoich anachronicznych poglądach, hołduje przebrzmiałym zasadom i blokuje awans przedstawicielom młodszego pokolenia
lingua franca start learning		śródziemnomorski, głównie portowy język będący mieszaniną francuskiego, hiszpańskiego, włoskiego, greckiego i arabskiego; język komunikacji między różnojęzycznymi grupami ludzi na jednym obszarze
list żelazny; glejt start learning		dokument gwarantujący nietykalność
lukullusowa uczta start learning		bogata, wystawna uczta z mnóstwem wykwintnych potraw; od rzymskiego wodza, który takie wystawne przyjęcia organizował
lwia część start learning		znacznie większa część
łabędzi śpiew start learning		końcowy przejaw czyjejś działalności (najczęściej w odniesieniu do twórczości artysty)
madejowe łoże start learning		narzędzie tortur w formie ławy z kołowrotem do rozciągania kończyn; bardzo niewygodne posłanie; od zbója, dla którego według legendy za karę przygotowano w piekle łoże nabijane gwoździami
małe co nieco start learning		niewielka ilość czegoś zwykle przyjemnego; z bajki o Kubusiu Puchatku
małpa z brzytwą start learning		osoba niekompetentna i nieodpowiedzialna, która może spowodować poważne szkody, jeśli zostanie dopuszczona do wykonywania ważnych zadań, uważana za potencjalnie niebezpieczną
manna z nieba start learning		coś niezasłużonego, przychodzącego bez wysiłku, nieoczekiwany dar, zysk, ratunek w trudnej sytuacji (Wj 16,4; 16,12-15.35)
martwa litera start learning		nieprzestrzegane prawo, zasada lub umowa
męki Tantala start learning		cierpienia wynikające z ogromnego pragnienia posiadania rzeczy znajdujących się blisko i w obfitości, ale takich, które jednocześnie są niedostępne; z mitologii od imienia króla w Lidii, na górze Sipylos
miecz Damoklesa start learning		stałe zagrożenie, niebezpieczeństwo; tyran Syrakuz Dionizjos Starszy został nazwany przez swojego dworzanina najszczęśliwszym ze śmiertelników, pozwolił mu usiąść przy swoim stole biesiadnym, ale nad jego głową kazał zawiesić ostry miecz na końskim włosie
mieć duszę na ramieniu start learning		bać się
mieć muchy w nosie start learning		być w złym humorze, dąsać się
mieć piasek w rękawach start learning		nie pracować, lenić się
mieć sprany beret start learning		zachowywać się dziwnie, zaskakująco, być wariatem
mieć węża w kieszeni start learning		być skąpym
między Scyllą a Charybdą start learning		sytuacja wyboru między dwiema złymi możliwościami, z których każda obciążona jest kosztami; z mitologii
miłosierny Samarytanin start learning		człowiek bezinteresowny, współczujący, pomocny, nieobojętny (Łk 10,30-37)
mówić lakonicznie start learning		mówić krótko, zwięźle i na temat, nie rozgadywać się, nie marnować słów; Od mieszkańców L., czyli Spartan, których od dziecka uczono odpowiadać w sposób krótki i cięty.
na łonie Morfeusza (w objęciach Morfeusza, w ramionach Morfeusza) start learning		o kimś śpiącym, pogrążonym we śnie; od imienia skrzydlatego bożka snu z mitologii greckiej
nabić kogoś w butelkę start learning		oszukać, nabrać kogoś
nawijać makaron na uszy start learning		mówić o czymś długo, przekonywać kogoś intensywnie i w sposób elokwentny
nić Ariadny start learning		coś, co pozwala wyjść z trudnej sytuacji; Tezeusz dostał kłębek nici, dzięki któremu udało mu się wydostać z labiryntu Minotaura
nie w ciemię bity start learning		niegłupi, sprytny, obrotny
nie wychodzić z kieszeni start learning		ciągle pożyczać od kogoś pieniądze
nie zasypiać gruszek w popiele start learning		nie zaniedbywać spraw wymagających załatwienia
niewierny Tomasz start learning		niedowiarek, człowiek nieufny, sceptyczny, chcący wszystko sprawdzić (Jn 20,24-29)
osiągnąć Olimp start learning		osiągnąć szczyt doskonałości
osioł dardanelski start learning		ktoś tępy, niezbyt zdolny
osioł/osiołek Buridana start learning		osoba nieumiejąca podjąć decyzji, dokonać wyboru; od nazwiska francuskiego filozofa Jeana B., który użył przykładu z osiołkiem zdychającym z głodu między dwiema wiązkami siana, nie mogąc dokonać wyboru
palec boży start learning		zjawisko odbierane jako interwencja sił nadprzyrodzonych, zwłaszcza kiedy kogoś spotyka zasłużona kara (Wj 8,15)
paniczny strach start learning		ogromny strach, obawa; od imienia opiekuńczego bożka pasterzy i trzód, którego przeraźliwy głos w ciszy leśnej budził trwogę
partyjska strzała start learning		cięte i trafne słowa wypowiedziane na odchodnem, na pożegnanie; starożytni P., udając ucieczkę w popłochu, szyli do nieprzyjaciela z łuków przez ramię
piąte koło u wozu start learning		coś niepotrzebnego, nadmiarowego, zawadzającego
pięta Achillesa / pięta achillesowa start learning		słaby punkt; heros jako dziecko został zanurzony przez matkę w wodach Styksu; dzięki temu jego ciało (oprócz pięty, za którą trzymała go matka) stało się odporne na wszelkie ciosy; zginął ugodzony strzałą Parysa w piętę
pijane dziecko we mgle start learning		określenie kogoś zagubionego, błądzącego i zdezorientowanego; od tytułu książki Tadeusza Boya-Żeleńskiego
pisz do mnie na Berdyczów start learning		zwrot oznaczający, że nie chce się z kimś utrzymywać kontaktów; od położonego w woj. kijowskim miasta B., które jako ośrodek handlowy było punktem kontaktowym (w tym przez poste restante) wędrownych kupców; powiedzenie występuje w Beniowskim Słowackiego
plaga egipska start learning		nieszczęścia spadające na ludzi, zwykle masowo, często interpretowane jako kara boża; Bóg zrzucił na Egipt 10 plag, by faraon ugiął się i pozwolił Izraelitom opuścić Egipt
pleść androny start learning		mówić bez sensu
pleść jak Piekarski na mękach start learning		mówić bez sensu; W roku 1620 chory psychicznie szlachcic Michał P. dokonał nieudanego zamachu na życie króla Polski Zygmunta III Wazy. W trakcie śledztwa torturowany składał nonsensowne zeznania
pluć sobie w brodę start learning		wyrzucać sobie zmarnowanie okazji
płakać jak bóbr start learning		płakać żałośnie, rzewnie; Ponieważ zabijane lub ścigane bobry miały według myśliwych płakać
po kądzieli start learning		(w odniesieniu do krewnych) ze strony matki
po mieczu start learning		o pokrewieństwie w linii męskiej, ze strony ojca
pocieszyciel Hioba start learning		przyjaciel, który w obliczu nieszczęścia chce nam udowodnić, że wynikło ono z naszej winy, i w ten sposób powiększa nasze zmartwienie
pod egidą start learning		pod opieką, pod patronatem; Z mitologii greckiej, w której Zeus posiadał wykutą przez Hefajstosa tarczę, zwaną e., która służyła Atenie do ochraniania walczących żołnierzy
podbijać bębenka start learning		schlebiać komuś, robić coś, co utwierdza go w samozadowoleniu i próżności; od dawnej praktyki sokolniczej wypłaszania ptaków i zachęcania sokoła do ataku
podciągać pod jeden strychulec start learning		traktować coś jednakowo, mierzyć jedną miarą
połknąć bakcyla start learning		zainteresować się czymś
porywać się z motyką na słońce start learning		podejmować się zadania ponad siły
powrócić z tarczą start learning		wrócić jako zwycięzca; Według "Moraliów" Plutarcha spartańska matka synowi, który szedł na wojnę, wręczała tarczę i mówiła: "z tym albo na tym", tj. wróć jako zwycięzca z tarczą albo niech mi przyniosą twoje ciało na tarczy.
pójść do Canossy start learning		warto się czasem upokorzyć, by coś zyskać; W roku 1077 król niemiecki (późniejszy cesarz) Henryk IV upokorzył się przed papieżem Grzegorzem VII (musiał pieszo udać się do miejscowości C., by uzyskać od papieża zdjęcie narzuconej na niego klątwy).
pro forma start learning		dla pozoru
prometejski bunt start learning		bunt w słusznej sprawie, często okupiony cierpieniem jednostki dla szczęścia ogółu; od imienia tytana, który wykradł bogom ogień, by dać go śmiertelnikom
przekroczyć Rubikon start learning		przekroczyć granicę, za którą decyzja jest nieodwołalna; w 49 roku p.n.e. Gajusz Juliusz Cezar przekroczył ze swoją armią rzekę R., decydując się na dokonanie przewrotu polityczno-wojskowego; za rzekę R. armia rzymska nie miała wstępu
przemówić do ręki start learning		dać łapówkę
przesuwać szafę start learning		tańczyć z niezręczną partnerką
przychylić komuś nieba start learning		być dla kogoś dobrym, serdecznym
puszka Pandory start learning		przyczyna zmartwień i kłopotów; puszka, zawierająca wszystkie nieszczęścia ludzkie, dana przez Zeusa pierwszej kobiecie na Ziemi, która otworzywszy ją przez ciekawość, wypuściła nieszczęścia na świat
pyrrusowe zwycięstwo start learning		zwycięstwo osiągnięte zbyt wysokim kosztem; od sytuacji związanej ze zwycięstwem P. – króla Epiru, który w III wieku p.n.e. zwyciężając Rzymian pod Asculum w Apulii poniósł bardzo ciężkie straty
pytyjska odpowiedź start learning		odpowiedź niejasna, dwuznaczna, zagmatwana; od imienia P., kapłanki wyroczni delfickiej
ramiona Morfeusza start learning		sen, spoczynek od imienia M., w mitologii greckiej skrzydlatego bożka snu
raz na ruski rok start learning		bardzo rzadko; od wyrażenia r. miesiąc, w którym miesiąc oznacza czas dłuższy niż kalendarzowy miesiąc
robić korale start learning		zarabiać dużo pieniędzy
rodzina patchworkowa start learning		rodzina, w której zgodnie żyją byli małżonkowie, ich obecni partnerzy oraz dzieci z tych związków
rozdzierać szaty start learning		wyrażać przesadny żal, przesadne oburzenie; z Biblii: Księga Jozuego
rozpędzić na cztery wiatry start learning		brutalnie i gwałtownie położyć kres czyjejś działalności, funkcjonowaniu czegoś; zdecydowanie coś zlikwidować; z Biblii: Księga Ezechiela i Apokalipsa św. Jana
rozpuszczony jak dziadowski bicz start learning		o kimś rozpieszczonym, komu pozwala się na wszystko; nawiązuje do długiego bicza, który nosił dziad (żebrak) dla obrony przed psami
róg Amaltei; róg obfitości start learning		bogactwo; stale napełniający się płodami ziemi ułamany róg kozy A., karmicielki małego Zeusa; atrybut bóstw greckich i rzymskich: Dionizosa, Ejrene, Fortuny, Plutona, Plutosa, Tyche oraz emblemat bogactwa i dostatku
rycerz zielonego stolika start learning		gracz w karty
rym częstochowski start learning		rym banalny, prosty, o znikomych wartościach artystycznych, w którym rymujące się wyrazy mają często tę samą formę gramatyczną
rzeź niewiniątek start learning		zdarzenie, w którym padło wiele niewinnych ofiar; żartobliwie: np. o egzaminie, którego większość nie zdała; w Ewangelii: wymordowanie w Betlejem z rozkazu Herodota wszystkich chłopców poniżej trzeciego roku życia, aby wśród nich zabić Jezusa; (Mt 2,16)
salomonowy wyrok start learning		wyrok mądry, sprawiedliwy, uwzględniający interesy przeciwnych stron (1 Krl 3,16-28)
sam tego chciałeś, Grzegorzu Dyndało start learning		zwrot przytaczany, gdy poszkodowany sam jest przyczyną własnych kłopotów; moralizatorski cytat z komedii Moliera pt. G. albo mąż zmieszany
słomiany zapał start learning		krótkotrwały entuzjazm, chęć do robienia czegoś
smalić cholewki start learning		zalecać się do kogoś; od dawnego zwyczaju czernienia butów, by ładniej i czyściej wyglądały, gdy się oświadczano
sodoma i gomora start learning		gniazdo rozpusty, siedlisko zła i zepsucia obyczajów; wielkie zamieszanie, chaos i bałagan (Jud 1,5-7)
sojusz ołtarza i tronu start learning		ścisłe współdziałanie władz kościelnych i świeckich
spalić na panewce start learning		nie udać się, zakończyć się klęską
spartańskie wychowanie start learning		prosty, surowy, zahartowany tryb życia; dyscyplina
sprawa oparła się o bufet start learning		sprawa została załatwiona dzięki alkoholowi postawionemu osobie, od której zależała decyzja
stać na antypodach start learning		zajmować przeciwstawne stanowiska, reprezentować skrajnie odmienne opcje
stajnia Augiasza start learning		wielki nieporządek, nagromadzenie błędów wymagających usunięcia; jedną z 12 prac Herkulesa było oczyszczenie stajni króla, której nie sprzątano przez 30 lat
strusi żołądek start learning		zdrowy żołądek, wytrzymały, odporny na ciężkostrawne jedzenie
strzelić z rogala start learning		strzelić bramkę bezpośrednio z rzutu rożnego
sumy bajońskie start learning		olbrzymie sumy, jakie Księstwo Warszawskie było winne Napoleonowi
syzyfowa praca start learning		praca nieprzynosząca efektu, skazana na niepowodzenie, od imienia mitycznego założyciel i króla miasta Efyra (późniejszy Korynt), syna Eola, który za swoje liczne przewinienia, po śmierci toczył na szczyt góry ciężki głaz, spadający wciąż w dół
szara eminencja start learning		osoba zakulisowo sprawująca władzę lub skrycie i anonimowo wpływająca na podejmowanie istotnych decyzji, nie pełniąca funkcji adekwatnych do tych czynności; od sekretarza i zausznika kardynała Richelieu, kapucyna ojca Josepha (od barwy zakonnego habitu)
szpakami karmiony start learning		przebiegły, zaradny
szyć buty start learning		robić intrygi przeciw komuś
śmiech abderycki start learning		drwiący, cyniczny śmiech; od miasta nadmorskiego w Tracji, którego mieszkańcy uchodzili za ciemniaków i prowincjuszy
śpiewać Tadeusza start learning		wyrażenie określające znalezienie się w biedzie lub w przykrej sytuacji z własnej winy; nawiązanie do XVIII-wiecznej pieśni pobożnej żebraków na Litwie albo do zwyczajowo odmawianej litanii do św. Tadeusza (Judy) patrona spraw trudnych i beznadziejnych
tajemnica poliszynela start learning		rzekoma tajemnica, wiadomość o której wszyscy od dawna wiedzą; od imienia jednej z klasycznych postaci commedia dell'arte, występującej również w komedii Moliera „Chory z urojenia”
tańczyć po łacinie start learning		tańczyć niezdarnie, śmiesznie
tere-fere kuku, strzela baba z łuku start learning		Powiedzenie pochodzi z początku XIX w. z Kijowa, gdzie w tamtejszym teatrze wyszła na scenę z łukiem w ręku aktorka grająca rolę Diany, na której widok pewien student na widowni wykrzyknął tę frazę ku uciesze publiczności.
trąba jerychońska start learning		krzykacz, głupiec; żartobliwie o niezaradnej, roztargnionej osobie (Joz 6 rozdział, a zwłaszcza 6,20)
trącić myszką start learning		być trochę przestarzałym, staroświeckim
troll patentowy start learning		podmiot, zwykle firma, która nabywa patent dotyczący jakiegoś rozwiązania, ale nie zamierza stosować go w praktyce, czekając aż ktoś inny to zrobi, by go pozwać za rzekome utracone korzyści i zyskać na odszkodowaniu
twardy orzech do zgryzienia start learning		problem trudny do rozstrzygnięcia
uczta Baltazara start learning		przyjęcie poprzedzające tragiczne wydarzenia, mogące świadczyć o przeczuwaniu nieszczęścia; uczta wydana przez władcę Babilonii (wykorzystano naczynia sakralne skradzione ze świątyni w Jerozolimie i ukazał się napis zapowiadający upadek władcy)
udawać Greka start learning		zachowywać się jak ktoś niezorientowany, nierozumiejący określonej kwestii, mimo że w rzeczywistości jest inaczej; Przysłowiowym G. jest Sokrates, który prowadząc rozmowy filozoficzne przyjmował postawę osoby nic niewiedzącej.
ukąszenie heglowskie start learning		wobec osób o przekonaniach marksistowskich i socjalistycznych, które „dały się uwieść komunistycznej władzy”; przedkładanie tzw. „konieczności dziejowej” nad prawa i los jednostki, w filozofii z historycyzmem od Georga H.; określenie ukute przez Miłosza
umarł w butach start learning		o sytuacji beznadziejnej, bez wyjścia; nie ma wyjścia, przepadło
w gorącej wodzie kąpany start learning		niecierpliwy, impulsywny
w krótkich abcugach start learning		w krótkich odstępach czasu
w lansadach start learning		z przesadną uprzejmością, z dozą uniżoności
wdowi grosz start learning		niewielka kwota ofiarowana przez osobę ubogą; dar okupiony wieloma wyrzeczeniami (Mk 12,41-44)
wetknąć kij w mrowisko start learning		wywołać poruszenie, zamieszanie, dyskusję
węzeł gordyjski start learning		zagmatwana sprawa trudna do rozwiązania; kunsztowny węzeł z łyka złożony w świątyni Zeusa rozwiązał Aleksander Wielki, przecinając go mieczem
wiek Chrystusowy start learning		33 lata
wiek matuzalemowy start learning		sędziwy wiek; Biblijny M. miał żyć ponad 900 lat
wieniec laurowy start learning		symbol zwycięstwa i nagroda za nie; wieniec z liści wawrzynu, u starożytnych Greków i Rzymian przyznawany zwycięzcom, artystom, uczonym
wieża Babel start learning		określenie sytuacji, w której panuje wielki zamęt, a ludzie nie mogą się porozumieć między sobą; olbrzymia budowla, która według Księgi Rodzaju miała być wznoszona przez zjednoczoną ludzkość w krainie Szeinear
wizja Kasandry start learning		zapowiedź klęski; córka trojańskiego króla Priama, otrzymała od Apolla dar wieszczenia; gdy jednak odrzuciła jego miłość, Apollo sprawił, że nikt nie wierzył jej wróżbom
wrócić na tarczy start learning		przegrać; Według "Moraliów" Plutarcha spartańska matka synowi, który szedł na wojnę, wręczała t. i mówiła: "z tym albo na tym", tj. wróć jako zwycięzca z t. albo niech mi przyniosą twoje ciało na t.
wsiąść na Pegaza start learning		poczuć natchnienie poetyckie
wyjść jak Zabłocki na mydle start learning		być na czymś stratnym; Od XIX-wiecznego szlachcica Cypriana Z., który chcąc uniknąć opłaty celnej za przywiezione m. ciągnął je za barką w wodoszczelnych skrzyniach zanurzonych w Wiśle. Skrzynie nie były całkowicie wodoszczelne; m. rozpuściło się w Wiśle.
wyskoczyć jak filip z konopi start learning		odezwać się nie w porę, powiedzieć coś niewłaściwego, niestosownego; wyraz „f.” oznacza w tym wyrażeniu „zając” i dlatego piszemy go małą literą
z zapałem neofity start learning		z energią i zacięciem osoby nowo nawróconej
zamknąć się w wieży z kości słoniowej start learning		odizolować się od życia dla zajęcia się innymi, wznioślejszymi sprawami
zapuszczać żurawia start learning		zajrzeć ukradkiem, podejrzeć
zemsta faraona start learning		niedomaganie trawienne objawiające się m.in. biegunką, którego doznają turyści w Egipcie i innych krajach Afryki
zemsta Montezumy start learning		niedomaganie trawienne, m.in. biegunka, trwające zwykle dwa dni, którego doznają turyści w Meksyku; od imienia M. II, ostatniego azteckiego władcy imperium meksykańskiego, podstępnie uwięzionego przez hiszpańskiego konkwistadora Hernána Cortésa
ziemia obiecana start learning		o miejscu, które wydaje się rajem, dającym gwarancję szczęśliwego, dostatniego życia
zjeść z kimś beczkę soli start learning		bardzo dobrze kogoś poznać
złote runo start learning		bezcenny, legendarny skarb; bogactwo; w mitologii greckiej skóra barana ze złotą wełną, strzeżona przez smoka, po którą wyprawili się Argonauci
znać jak zły szeląg start learning		wiedzieć, czego się można po kimś spodziewać; znać kogoś ze złej strony; powiedzenie prawdopodobnie wzięło się od boratynek (miedzianego szeląga Jana Kazimierza)
znać się jak kura na pieprzu start learning		nie znać się na czymś wcale, nie mieć o czymś pojęcia
znalazł kogut perłę start learning		ktoś coś dostał albo znalazł, ale nie jest w stanie odkryć prawdziwej tego wartości
żona Lota start learning		kobieta ciekawska; wg Biblii została zamieniona w słup soli (Rdz 19,17; 19,26)

Związki frazeologiczne

You must sign in to write a comment

More