Question  |
Answer |
|
start learning
|
|
opanowanie przez Dymitra (Dymitr I Samozwaniec - rzekomy zaginiony syn Iwana Groźnego) Moskwy i ogłoszenie się carem
|
|
|
|
start learning
|
|
morderstwo Dymitra i przejęcie władzy przez bojara Wasyla Szujskiego (ale szuja)
|
|
|
|
start learning
|
|
pojawienie się na Litwie Dymitra II doprowadza do wojny, gdzie Rosji pomagają Szwedzi
|
|
|
|
start learning
|
|
|
|
|
|
start learning
|
|
bitwa pod Kłuszynem - zwycięstwo Polski nad armią szwedzko-rosyjską (dow. Stanisław Żółkiewski)
|
|
|
|
start learning
|
|
powstanie przeciw Polakom (którzy pod dowódstwem Żółkiewskiego zdobywają Moskwę, korona carska zostaje oddana Władysławowi IV Wazie), wojsko polskie kapituluje na Kremlu, nowym carem zostaje Michał Romanow
|
|
|
|
start learning
|
|
wyprawa moskiewska Władysława IV
|
|
|
|
start learning
|
|
rozejm w Dywilinie - kończy wojnę polsko-rosyjską. Polska uzyskuje ziemię smoleńską, czernichowską i siewierską, Rosja zrzeka się pretensji do Inflant
|
|
|
|
start learning
|
|
wojna smoleńska - Rosja chce odzyskać Smoleńsk, klęska Rosji
|
|
|
|
start learning
|
|
pokój wieczysty w Polanowie - kończy wojnę smoleńską. potwierdzono rozejm dywiliński, Władysław IV zrzeka się pretensji do tronu rosyjskiego
|
|
|
|
start learning
|
|
Rosja zajęła Smoleńsk, Grodno i Wilno
|
|
|
|
start learning
|
|
bitwa pod Ochmatowem - zwycięstwo Polski, przerwanie wojny przez atak Szwecji na RP
|
|
|
|
start learning
|
|
pokój Grzymułtowskiego w Moskwie - kończy zmagania wojenne polsko-rosyjskie. potwierdzono traktat z Andruszowa i odebrano Polsce Kijów
|
|
|
|
start learning
|
|
wojna o Mołdawię i Wołoszczyznę
|
|
|
|
start learning
|
|
bitwa pod Cecorą - klęska Polski, śmierć Stanisława Żółkiewskiego
|
|
|
|
start learning
|
|
obrona twierdzy Chocimskiej (Jan Karol Chodkiewicz), pokój w Chocimiu - kończy wojnę 1620-21, ustalono granicę polsko-turecką na Dniestrze, zakazano najazdów Turków na RP i Kozaków na Turcję
|
|
|
|
start learning
|
|
Traktat pokojowy w Buczaczu z Turkami (bukake lol) - Polska traci Podole, część woj. kijowskiego i bracławskiego, Polska zobowiązana jest do płacenia Turkom corocznego haraczu
|
|
|
|
start learning
|
|
wojna polsko-turecka o północno-wschodnie tereny Polski
|
|
|
|
start learning
|
|
bitwa pod Chocimiem - zwycięstwo Polski (hetman Jan Sobieski); później powstanie sojuszu antytureckiego ze Szwecją i Francją
|
|
|
|
start learning
|
|
traktat pokojowy z Turkami w Żurawnie - przywrócenie Polsce części utraconych ziem oprócz twierdzy w Kamieńcu Podolskim, rezygnacja Turków z corocznego haraczu
|
|
|
|
start learning
|
|
przystąpienie Polski do ligi antytureckiej, zawarcie sojuszu z Austrią. Odsiecz wiedeńska - porażka Turków
|
|
|
|
start learning
|
|
pokój w Karłowicach z Turcją - za panowania Augusta II Mocnego, Polska odzyskuje Kamieniec Podolski, Podole i tereny prawobrzeżnej Ukrainy
|
|
|
|
start learning
|
|
I wojna o Inflanty - początkowe zwycięstwa Szwedów, ostatecznie rozejm
|
|
|
|
start learning
|
|
odsiecz Karola Sudermańskiego w Inflantach
|
|
|
|
start learning
|
|
bitwa pod Kircholmem - zwycięstwo Polaków (Jan Karol Chodkiewicz i polska husaria)
|
|
|
|
start learning
|
|
rozejm po I wojnie o Inflanty - większość Inflant pozostaje w rękach szwedzkich
|
|
|
|
start learning
|
|
II wojna o Inflanty - walki u ujścia Dźwiny
|
|
|
|
start learning
|
|
rozejm w Mitawie - kończy II wojnę o Inflanty. Szwedzi zdobywają prawie całe Inflanty, Polsce przypadły jedynie Kurlandia (ku*walandia) i tzw. Polskie Inflanty (wschodnie)
|
|
|
|
start learning
|
|
wojna o Pomorze Gdańskie i Prusy Królewskie - nieudana blokada Gdańska przez wojsko szwedzkie
|
|
|
|
start learning
|
|
bitwa morska pod Oliwą - zwycięstwo Polaków (hetman Koniecpolski)
|
|
|
|
start learning
|
|
bitwa pod Trzcianą - zwycięstwo Polaków (hetman Koniecpolski)
|
|
|
|
start learning
|
|
rozejm w Altmarku (Starym Targu) - koniec wojny o pomorze gdańskie i Prusy Królewskie. Polska uzyskuje jedynie porty w Pucku, Gdańsku i Królewcu, Szwedzi pobierają cło z handlu gdańskiegou
|
|
|
|
start learning
|
|
ugoda w Kiejdanach - Janusz i Bogusław Radziwiłłowie zrywają unię polsko-litewską i poddają Litwę Szwecji
|
|
|
|
start learning
|
|
|
|
|
|
start learning
|
|
atak na Wielkopolskę i kapitulacja wojsk polskich pod Ujściem; opanowanie Warszawy i innych miast
|
|
|
1655 SZWECJA od listopada do grudnia start learning
|
|
obrona Jasnej Góry w Częstochowie (ks. Kordecki). później wojna partyzancka konfederacji antyszwedzkiej (Stefan Czarniecki - patrz hymn)
|
|
|
|
start learning
|
|
pokój w Oliwie - koniec potopu szwedzkiego. Traktaty welawsko-bydgoskie z 1657 (utrata lenna polskiego - Prus Książęcych), Jan Kazimierz zrzekł się tronu szwedzkiego, Polska ma Kurlandię i Polskie Inflanty, Większość Inflant utracone
|
|
|
|
start learning
|
|
|
|
|
|
start learning
|
|
początek powstania (Bohdan Chmielnicki) i przyłączanie się do niego chłopów ukraińskich, pokonanie wojsk polskich pod Żółtymi Wodami, Korsuniem i Piławcami; powstanie rozszerza się na całą Ukrainę
|
|
|
|
start learning
|
|
oblężenie kozackie pod Zbarażem i klęska Polski pod Zborowem
|
|
|
|
start learning
|
|
bitwa pod Beresteczkiem - pierwsze zwycięstwo wojsk polskich
|
|
|
|
start learning
|
|
ugoda w Białej Cerkwi - niekorzystna dla Kozaków, rozpoczęcie dalszych walk
|
|
|
|
start learning
|
|
bitwa pod Batohem - klęska Polski
|
|
|
|
start learning
|
|
ugoda w Perejesławiu między Rosją a Kozakami - Kozacy oddają Rosji lewobrzeżną Ukrainę
|
|
|
|
start learning
|
|
wojna polsko-rosyjska o Ukrainę - przerwana najazdem Szwedów na Polskę, wznowiona w 1660
|
|
|
|
start learning
|
|
ugoda w Hadziaczu między Polską a Kozakami - niezrealizowana w związku z wybuchem wojny polsko-rosyjskiej o Ukrainę
|
|
|
|
start learning
|
|
rozejm w Andruszowie z Rosją - koniec powstania. Rosja otrzymuje lewobrzeżną Ukrainę, ziemię smoleńską, siewierską i czernichowską, Ukrainę podzielono na 2 części wzdłuż rzeki Dniepr
|
|
|
ROSJA - przyczyny konfliktu start learning
|
|
- kryzys dynastyczny w Rosji po śmierci Iwana Groźnego w 1584 (wielka smuta). - władzę przejmuje jego syn Fiodor, potem bojar Borys Godunow. - Dymitriady. od 1604 wyprawy magnaterii polskiej na Rosję dla poparcia Dymitra I Samozwańca
|
|
|
TURCJA - przyczyny konfliktu start learning
|
|
- popieranie Habsburgów przez Zygmunta III Wazę w walce z opozycją protestancką popieraną przez Turków. - rabunkowe wyprawy Kozaków na tereny Turcji i najazd na Warnę w 1620 r. - brak realizacji traktatu zawartego w Buczaczu
|
|
|
SZWECJA - przyczyny konfliktu start learning
|
|
- rywalizacja Szwecji o wpływy na Bałtyku. - roszczenia polskich Wazów do korony szwedzkiej. - inkorporacja Estonii przez Polskę, na co nie zgadza się Szwecja. - chęć stworzenia z Bałtyku wewnętrznego morza szwedzkiego
|
|
|
KOZACY/UKRAINA - przyczyny konfliktu start learning
|
|
- (Zaporoże) bali się najazdów Turków i Tatarów. bronili granic RP - traktowani jak chłopi, a uważali się za szlachtę, żądali większych praw - magnaci ukraińscy (Rusini) polonizują się, chrzczą - chłopi uciekają do Kozaków - sejm RP wydaje rejestr kozacki
|
|
|
konsekwencje i skutki wojen (1) start learning
|
|
- utrata Inflant i ziem na wschód od Dniepru. - uniezależnienie Prus Książęcych po traktatach welawsko-bydgoskich. - zniszczenia w gospodarce.
|
|
|
konsekwencje i skutki wojen (2) start learning
|
|
- straty w ludności i ucieczki ludności. - wzmocnienie systemu folwarczno-pańszczyźnianego i powinności chłopa. - decentralizacja władzy. - coraz większy wpływ państw ościennych na politykę RP
|
|
|
