→ Rzym Historia Sprawdzian → Start Learning / Download MP3 Flashcards

Question		Answer
klimat Italii start learning		tereny dogodne pod uprawę zbóż zbocza gór uprawa winorośli oliwek i owoców pasterstwo brak bogactw naturalnych duże złoża marmurów i glinek klimat śródziemnomorski
Etruskowie historia start learning		nie byli indoeuropejczykami stolicą było Vulci, nie stworzyli jednolitego państwa stworzyli związek 12 miast zwany lukomonią o charakterze religijnym państwem rządzili królowie zastąpieni później przez dygnitarów
dalszy ciąg historii Etrusków start learning		7 i 6 wieku p.n. e Etruskowie osiągnęli najwyższą potęgę władza ich rozszerzyła się na znaczną część talii północnej jej koniec to porażka nad jeziorem wady mońskim w 283 roku p.n. e dostali się wtedy pod władzę Rzymian byli ich sojusznikami
kultura Etrusków start learning		stworzyli system religijny którego bardzo ważnym elementem była wiara w życie pozagrobowe budowali bogate grobowce czcili bogów zarówno podziemnych jak i niebiańskich zaadoptowali również bóstwa greckie ważne były wróżby byli mistrzami rzeźbiarstwa
Etruskowie wpływ start learning		kultura i cywilizacja Etrusków wywarła wielki wpływ na Rzymian cywilizacja rzymska jest kontynuacją etruskiej przykłady to mity rytuały sztuka wróżenia ubiór struktury państwowe odznaki Triumf
prawoczątki Rzymu start learning		miasto zostało założone przez eneasza osiadł się w lacium gdzie poślubił lawinę założył miasto Lavinum potomkowie panowali w alba longa jeden z potomków został usunięty przez swojego brata a reum Sylwię oddał bogini Weście, urodziła romulusa i Remusa
dalsza część pra początku Rzymu start learning		Rea Sylwia urodziła romulusa i Remusa w których ojcem był bóg Mars król kazałek wrzucić do Tybru fala wrzuciła je na brzeg a wykarmiła je wilczyca przywrócili tron swojemu dziadkowi postanowili założyć nowe miasto romulus zabił Remusa i tak powstał Rzym
początki Rzymu start learning		powstanie miasta 753 rok przed naszą erą rozbudowana siedmiu wzgórzach
schemat ustroju Rzymu start learning		rządy w rękach badających despotyczny królów od założenia do 509 roku pne, rządy sprawują urzędnicy wybierani przez ogół obywateli do 27 rpne, pryncypat i dominat do upadku Rzymu w 475
epoka królewska start learning		pierwszym byl romulus rządziło kolejne siedmiu królów 3 oststnich pochodzenie etruskim najsławniejsze to serwiusz tulius podzieli społeczeństwa na pięć klas majątkowych ustalił struktury wojska stworzył mury miejskie. Ostatni Tarkwiniusz Pyszny - tyran
podział społeczeństwa miasta start learning		patrycjusze czyli arystokracja początkowa skupili władzę w swoim ręku sprawowali patronat i plebejusze wolni biedniejsi początkowo bez wpływu na sprawy państwo
organizacja społeczeństwa start learning		patrycjusze trzy tribusy 30 kurii 300 rodów
charakterystyka ustroju republiki rzymskiej start learning		509 PNE Rzymianie obalili monarchię Tarkwinisza Pysznego i ustanowili republikę republikę czyli Rzeczpospolita prawa mają obywatele rzymscy którzy mają obowiązek płacić podatki i służyć w wojsku rządy sprawują urzędnicy wybierani przez patrycjuszy
ludność państwa start learning		obywatele wolni mieszkańcy Rzymu o pełnych prawach obowiązek służby wojskowej. latynowie pra założyciele Rzymu po pewnym czasie mogli otrzymać obywatelstwo. sprzymierzeńcy podbici dostarczali daniny i wojsko pomocnicze. ludność prowincji brak praw, pod
edykt karakali na czym polega start learning		w 2012 roku nadałoby obywatelstwo rzymskie wszystkim wolnym mieszkańcom imperium
ubiorę a podział start learning		strój Rzymian składał się z tłumiki i togi tłumika obywatela miała zazwyczaj kolor biały i naturalnej wełny senatorzy zakładali tuniki zdobione pasami lub w purpurowe
struktura władzy start learning		zgromadzenie ludowe wybierało urzędników a urzędnicy senat
na czym polegało zgromadzenie ludowe start learning		ogół obywateli Rzymu decydował o sprawach przedstawionych przez urzędników głosowano za lub przeciw
zgromadzenie plebejskie start learning		mogli głosować ale nie mieli dostępu do urzędów wywalczyli dla siebie urząd Trybuna ludowego w 494 roku PNE wybierali edylów czyli pomniejszych urzędników
zgromadzenie patrycjuszowskie start learning		jako jedynie mieli dostęp do urzędów tworzyli pomniejsze zgromadzenia (Komicja) wojskowe czyli wybór konsulów pretorów i cenzorów dzielnicowe uchwalały prawa rodowe zatwierdzały urzędników
urzędnicy wyższego stopnia start learning		konsulowie wybierano zawsze dwóch na rok mieli władzę ustawodawczą dowodzili armię pretorzy przewodniczyli sądom zastępowali konsulów dowodzili pretorium cenzorzy spisy majątkowe nadzorowali finanse strzelili moralności listy senatorów
urzędnicy niższego stopnia start learning		edylowie organizowali igrzyska i rozdawali żywność kwestorzy administrowali finansami państwa i armii liktorowie poprzedzali zawsze konsulów niosąc symbole ich władzy
urzędnicy specjalni start learning		dyktator powoływany w obliczu zagrożenia na pół roku pełnia władzy wzorem był Cyncynstus trybun ludowy powołany do obrony interesów najbiedniejszych miał prawo weta i nietykalność osobistą
senat start learning		pozornie organ doradczy ale żadna decyzja nie zapadła bez jego zgody głosowano przechodząc z jednej strony sali na drugą 300 senatorów kierował polityką zagraniczną decydował o budżecie oraz wojnie i pokoju
symbole republiki start learning		SPQR - Senat i lud rzymski, symbol władzy konsulów rózgi i topór orły rzymskie
nowe grupy społeczne w Rzymie start learning		arystokracja dzieląca sie na nobliwów, ekwitów i publikanów, chłopi wyzwoleńcy i niewolnicy
walka o prawa plebejuszy start learning		od kiedy o podziale społecznym jest nie decyduje urodzenie ale wkład militarny poszczególnych grup większa rola plebejuszy trzon armii żądania większych wpływów efektami było powstanie prawa 12 tablic w 449 pne
prawo 12 tablic start learning		pierwsza kodyfikacja prawa rzymskiego ograniczała siłę patrycjuszy 12 spiżowych tablic wywieszonych na forum romanum miała polityczne znaczenie czyli zwycięstwo plebejuszy wprowadzenie procedury sądowej zapoczątkowanie dynamicznego rozwoju prawa rzyms
kiedy był najazd Galów start learning		w 390 PNE powstrzymanie Galów w 348 pne
wojny z sammitami start learning		trzy wojny Rzymu z sammitami od 290 do 264 roku PNE ostatecznie doprowadziły do podporządkowania całej środkowej i północnej talii
wojny z Grekami start learning		pod koniec trzeciego wieku PNE próby opanowania południa Italii wojna z talentem wspomaganym przez króla epiru pyrrusa pyrrusowe zwycięstwo Auzculum 279 pne, zwycięstwo Rzymian pod beneventem 275 PNE zakończenie podboju Italii w 264 pne
armia republiki start learning		złożona z obywateli oparta na ciężkozbrojnej piechocie obowiązek walki od 17 do 46 roku życia własny ekwipunek sprzymierzeńce dostarczali lekkiej Piechoty kary cielesne
organizacja armii start learning		dwie centurie po 100 trzymanipuły po 200 pięć kohort po 600 i jeden legion 3000
taktyki Rzymu start learning		Rzymianie używali falangi później przeprowadzili reformę stworzyli szyk od najmniej do najbardziej doświadczonych stosowana także żółwika była to taktyka obronna przed łucznikami
machiny wojenne Rzymu start learning		onager katapulta skorpion balista taran wieża oblężnicza tunele
Kartagina start learning		Kartagina założona przez Fenicjan szybko stała się potęgą na morzu śródziemnym podbiła północną Afrykę z czasem zajęła Sycylię i Hiszpanię
i wojna z Kartaginą start learning		od 264 do 241 PNE rywalizacja pomiędzy Kartaginą a Rzymem o kontrolę nad Sycylią budowa rzymskiej floty walki o Sycylię zwycięstwo Rzymu Kartagina traci Sycylię ogranicza flotę i płaci wielką kontrybucję
II wojna z kartaginu start learning		od 218 do 202 pne przyczyną działalności Hannibala wybitnego wodza kartagińskiego planem wojny była przeprawa przez Alpy A tak naszym od północy
najważniejsze bitwy start learning		szereg zwycięzców Hannibala to bitwa nad trebią 218 bitwa nad jeziorem trasymeńskim 217 bitwa pod kannami 216
klęska Kartaginy start learning		a także ja w Afryce Hiszpanii na Sycylii bitwa pod zamą 202 PNE klęska Kartaginy Kartagina traci posiadłości w Hiszpanii i flotę
III wojna z Kartaginą start learning		od 149 do 146 PNE Rzymianie prowadzą coraz bardziej brutalną politykę likwidują wiele państw własnych dlatego rozpoczynają wojnę z Kartaginą początkowo bez sukcesów dopiero Scypian Emilian zdobywa miasto, senat rzymski nakazał je zburzyć teren zaorac
zmiany administracyjne w republice start learning		dominacja Rzymu przy coraz mniejszym znaczeniu mieszkańców odległych terytoriów słabość republiki urzędy dla nielicznych zbyt mała ilość urzędników nieodpłatność urzędów
zmiany społeczne start learning		napływ niewolników tania siła robocza coraz większe zróżnicowania majątkowe bo gacie odbierają ziemię biedniejszym biedni tracą ziemię przenoszą się do miasta gdzie są biedatom miejską groźby zamieszek wśród biedoty rozdatnictwo zboża
walki optymatów i popularów start learning		potrzeba przeprowadzania reformy rolnej podzieliła społeczeństwo na dwie frakcje optymatów zwolenników senatu popularów przeciwnicy senatu zwolennicy reform walki na ulicach przerodziły się po wojnę domową
reformy braci grakchów start learning		Tyberiusz i Gajusz byli przedstawicielami popularów obaj sprawowali urząd Trybuna ludowego dbając o sprawę na uboższych w 133 Tyberiusz chce odebrać ziemię właścicielom i rozdać bez rolnym skończyło się zamordowaniem Tyberiusza Gajusz dopiero rozdawnictwo
reforma wojskowa Mariusza start learning		od 104 do setnego PNE utworzył stałą zawodową armię złożoną z ochotników wpłacono rząd weterani mogli otrzymać ziemię trzon zaczęli stanowić proletariusze ekwipunek i uzbrojenie od państwa zła strona lojalność wobec wodzów a nie państwa
powstanie Spartakusa start learning		powstanie Spartakusa z 2 na pierwszy wiek wzrost liczby niewolników spadek ich cen pogorszenie losu liczne zamieszki powstania największe powstanie wybuchło w szkole gladiatorów kapui na jego czele stał Spartakus mimo skukcesow rozbito ich pod Bryndyzjum
wojna domowa start learning		powstanie armii zawodowej spowodowało wzrost znaczenia dowódców wojskowych z czasem zaczęli wspierać ugrupowania polityczne i włączać się do walk między nimi ważnym kryzysem była wojna ze sprzymierzeńcami w Italii rozgrywki optymatów z popularnymi
dyktatura sulli start learning		sulla po zwycięstwie wymusił ogłoszenie się dyktatorem zaczął przekształcać państwo w imperium optymatów wzmocnił rolę Senatu z większą ilość urzędników jego działania zaszkodziły republice
Triumph rzymski start learning		wyróżnienie dla zwycięskich wodzów jeszcze z czasów etruskich dwa rodzaje triumfów tak zwane wielki podczas którego triumfator jechał na rydwanie i owacja gdy wódz jechał konno
triumf rzymski druga część start learning		oznaki triumfu zwycięzca na specjalnym rydwanie zaprzyżonym w cztery konie na głowie wieniec laurowy uroczysty pochód do świątyni Jowisza na Kapitolu
niespokojny Rzym start learning		w sumie nadal było niespokojnie a wodzowie zdobywali przychylność niektórych grup społecznych próbując przejąć władzę aby nie doszło do kolejnej wojny domowej kilku z nich zawarło porozumienie
pierwszy triumwirat start learning		60 PNE pompejusz popierany przez armię dysponował flotą Marek krasus najbogatszy w Rzymie wsparcie w bogatych rodów Juliusz Cezar popierany przez lód popularny w armii
przejęcie władzy start learning		krezusy ginie w walkach na wschodzie senat pod wpływem pompejusza zakazuje Cezarowi powrotu do Italii Cezar przejmuje władzę w Rzymie wkrótce przyjmuje kontrolę nad Egiptem
rządy Cezara start learning		dożywotnia dyktatura Cezara w 44 PNE reformy reforma kalendarza rok przestępny szybka ścieżka awansu dla mieszkańców prowincji kontrola namiestników prowincji poprawa bytu proletariatu
idę marcowe start learning		ty zarobił wielu wrogów dożywotnia dyktatura sprawiła że lód czuł jeszcze większą niechęć 15 marca 44 PNE Juliusz został zasztyletowany spiskowcy nie mieli żadnego planu działania powstaje nowy triumwirat
drugi triumwirat start learning		Marek Antoniusz współpracownik Cezara Oktawian August adoptowany przez Cezara wnuk siostrę Marek lepiejdus wpływowy wódz rzymski
drugi triumwirat wojny start learning		bo śmierci Cezara wybucha wojna domowa rozbicie republikanów pod flippi 42 PNE usunięcie lepiej dusa wojna między oktawianem a antoniuszem który związał się z kleopatrą klęska antoniusza pod akcjum 31 PNE niepodzielne że d Oktawiana Augusta
formy władzy start learning		pryncypat zapoczątkowany przez Oktawiana Augusta dominat zapoczątkowany przez Dioklecjana
pryncypat start learning		władza skupiona w rękach jednostki przy zachowaniu pozorów instytucji republikańskich cesarz był princepsem pierwszym obywatelem republiki był imperatorem przywódcą senatu proconsolem pryncypat nie był dziedziczny ale władca wyznaczał następców
nowi urzędnicy start learning		tradycyjne urzędy nadal funkcjonowali ale ich znaczenie było coraz mniejsze coraz większą rolę odgrywali urzędnicy cesarscy prefekci prokuratury dowódcy pretorianów czyli gwardii przybocznej
panowanie Augusta start learning		podział prowincji na senatorskie dawno podbite zintegrowane pozbawione wojska pod zarządem pro konsulów lub propetorow zapewnienie ładu i porządku powołanie pretorii powołanie policji czyli kohort
podboje Augusta start learning		zakończono podbój Hiszpanii działania nad Renem i Dunajem próby opanowania germanów z Arenę powstanie rzymskie arminiusza klęska Rzymian w lesie Teutoburskim wycofanie wojska za Ren opanowanie nowych terenów w Azji mniejszej oraz Egiptu
dynastia julijsko-klaudyjska start learning		Oktawian nie miał męskich potomków więc na tronie w latach 14 ne 68. ne zasiadali cesarzy wywodzący się z rodziną Oktawiana Tyberiusz Kaligula Klaudiusz Neron
rok 4 cesarzy start learning		69, upadek Nerona wywołał walkę o władzę przystąpili do niej wodzowie dowódcy legionów galba Otton witeliusz i wespazjan każdy z nich ogłosił się cesarzem rozpoczęła się wojna domowa
flawiusze start learning		wojnie domowej zwyciężył wespazjan i dał początek dynastii flawiu synowie Tytus i Domicjan
antonini start learning		dynastia panująca w latach 96 do 192 pierwszy nerwa został wybrany przez senat panowali zwykle w wyniku adopcji przez swojego poprzednika najwybitniejsi to trajan hadrian i Marek Aureliusz na panowanie tej dynastii przypada apogeum potęgi rzymskiej
flawiusze i antonini start learning		obie te dynastię umocniły system pryncypatu cesarz to 1 obywatel biurokratyzacja państwa nowa rozbudowana administracja całkowicie zależna od cesarzy powstanie rady cesarskiej z rozznaczenia prowincji dopuszczanie do urzędów pierwsi cesarzy z prowincji
romanizacja start learning		przyjmowanie wzorców rzymskich mimo to zróżnicowane charakter prowincji grecki wschód i rzymski zachód coraz większy udział mieszkańców prowincji w administracji armii nadawania obywatelstwa rzymskiego edykt cesarza karakali z 212, urbanizacja
nowe podboje start learning		umocnienie dotychczasowych zdobyczy rozszerzenie włości nad Renem i w Brytanii ekspansywna polityka trajana wojny z dakami wyprawy przeciwko partom zakończone podbojem Armenii Mezopotamii i Asyrii
ochrona granic zewnętrznych UE - KTÓRY TO FILAR UE? start learning		pokojowa polityka cesarza Hadriana obrona posiadanych terytoriów budowa limes wał Hadriana i wał antoninusa w Brytanii kolejne nad Renem i Dunajem dalsze na wschodzie aby chronić syrię
kryzys cesarstwa w III wieku start learning		na jazdę germanów walki z Persami tendencje odśrodkowe samozwańcze państwo królowej zenobi królestwo Palmiry cesarstwo galijskie oba zlikwidowane przez cesarza Aurelia
na czym polegał dominat start learning		wprowadził go Dioklecjan zrywał całkowicie z pozorami republiki wprowadzał jasną władzę absolutną cesarz używał tytułu pana i Boga
tetrarchia start learning		Dioklecjan przeprowadził reformę państwa konieczną ze względu na rozległe terytorialną tetriarchia czyli współrządy czterech dwóch Augustów ich zastępców cezarów po 20 latach zmiana reforma nieudana system nie przetrwał
kultura rzymska start learning		wypadkowa w wielu elementów kulturowych wszędzie od podbitych ludów pierwszy etap wpływ kultury truskiej drugiej etap wpływ kultury greckiej i trzeci etap wpływ kultury hellenistycznej
złoty wiek start learning		największy rozkwit literatura przeżywa w czasach Oktawiana Augusta i tuż przed tworzą wówczas wybitni autorzy Cyceron Wergiliusz Horacy owidiusz
prawo rzymskie start learning		początkowo stosowano prawo zwyczajowe około 450 roku PNE opracowano pierwsze kodeks rzymski prawo 12 tablic które z czasem doskonalą funkcjonował na terenie całego imperium
wpływy na architekturę start learning		wpływ mieli Etruskowie i Grecy wpływy etruskie to budowle o kształcie bryłowatym i zastosowaniem kopu wpływy greckie to głównie kolumnady i nadanie budowli lekkości typowa budowla miała układ bazyliki
świątynie start learning		wiele budynków poświęconych było bogom najbardziej znaną była świątynia poświęcona wszystkim bogom czyli Panteon
wierzenia pierwotne start learning		geniusz opiekun osobisty larry opiekunowie domu i penaty duchy spiżarni many duchy przodków Janus mógł wejścia i wyjścia westa opiekunka ogniska domowego terminus strażnik granic
wpływy etruskie na religię start learning		przy wzmożonych kontaktach zatruskami Rzymianie ulegli też ich wpływom religijnym pojawili się Jowisz junona minerwa Mars zaczęto budować świątynie i przedstawiać bogów pod postacią posągów
odpowiedniki bogów greckich start learning		Jowisz Zeus Neptun Posejdon Amor Eros Mars Ares Bachus Dionizos Diana Artemida junona Hera Venus Afrodyta minerwa Atena Pluton Hades Vulcan Hefajstos

Rzym historia sprawdzian

You must sign in to write a comment

More