pełnia średniowiecza

 0    58 flashcards    fryderykmoreau
download mp3 print play test yourself
 
Question język polski Answer język polski
papiestwo po upadku Rzymu
start learning
pozorny prymat biskupów Rzymu brak kontroli nad kościołem w poszczególnych państwach ingerencja władców prymat nieuznawane przez kościoły wschodnie u politycznie nie papiestwa lekcje antypapieży i schizmy uwikłanie w konflikty wewnętrzne i zewnętrzne
czasy Karolingów
start learning
koronacja Karola Wielkiego wprowadziła swoisty podział ról papież otrzymuje klucze do królestwa niebieskiego cesarz otrzymuje miecz jako symbol władzy doczesnej w praktyce podział taki był nie do zrealizowania
kościół podczas cesarstwa ottonów
start learning
od koronacji Ottona 1 w 962 podporządkowanie papiestwa władzy cesarskiej odtąd zawodnicy ochrony uzyskał wpływ na wybór papieża w kościele feudalizacja zanik dyscypliny i rozkład duchowości
czym jest nikolaizm symonia i nepotyzm
start learning
nikolaizm to nagminne łamanie celibatu symonia to sprzedaż stanowisk kościelnych nepotyzm do wspieranie własnej rodziny
feudalizacja kościoła
start learning
kryzys kościoła prowadził do zaświadczenia kleru nadawanie stanowisk kościelnych i beneficjentów do sejmików kościelnych często nominowali seniorzy świeccy kierując się kolibracjami lub polityką coraz częściej duchowni oddawali się prawą świeckim
uniwersalizm papieski i uniwersalizm cesarski
start learning
papalizm czyli idea zgodnie z którą papież miał sprawować pełnię władzę na całym światem chrześcijańskim a więc i władcami świeckimi podstawą darowizna Konstantyna odrzucona przez cesarzy jako sfałszowana
cesaryzm
start learning
przypisywanie państwu znosi nad kościołem w tym także materii teologicznej obsadzanie tronu papieskiego własnej kandydatami
schizma wschodnia
start learning
w 1054 doszło do rozłomu czyli schizmy między kościołem wschodnim a zachodnim podział ten doprowadził do powstania kościoła prawosławnego i kościoła rzymskokatolickiego
ruch odnowy
start learning
jeden z elementów odnowy ruch kluniacki tworzenie kongregacji o podobnych zasadach reguła klasztorna służyła odnowie moralnej i odejście od smolni w 1059 ustanawiał wybór papieża na zamkniętym konklawe w razie celibat efektem był spór uniwersalizm
reforma gregoriańska
start learning
w 1075 roku papież Grzegorz VII ogłosił program reformy kościoła celem było uniezależnienie od władzy świeckiej i w odniesienie jego poziomu moralnego
apogeum sporu
start learning
w 11 wieku rozgorzał spór pomiędzy papiestwem Grzegorzem 7 i cesarstwem Henrykiem IV o inwestyturę czyli nadawanie stanowisk kościelnych przebieg 1076 synody rzymskie papież ogłasza zasady synod W formacji Henryk IV i biskupi niemieccy detronizują papieża
konkordat wormacki
start learning
w 1122 na mocy konkordatu w informacji zawarto kompromis nowy biskup składał hołd cesarzowi który nadawał mu lenno od 1123 konkordat wdrażaną we wszystkich krajach chrześcijańskich
świat muzułmański w 11 wieku
start learning
brak stabilizacji rywalizacja kalifatów podupadanie władzy kalifów na rzecz emirów w 11 wieku na tereny kalifatu baglackiego pojawiają się Turcy serduccy i przyjmują władzę nad państwem zajmują tereny Bizancjum i kalifat kairski
geneza wypraw
start learning
opanowanie ziemi świętej przez Turków seldżuckich brak dostępu do groba świętego w przeludnienie Europy chęć rozszerzenia szlaków handlowych fanatyzm religijny chęć wzmocnienia pozycji papiestwa
rekonkwista
start learning
w 1063 papież Aleksander II wezwał rycerstwo do krucjat przeciwko Arabom w Hiszpanii szerząc hasło świętej wojny z islamem rozpoczął się okres usuwania ich współwyspu iberyjskiego ostatnia twierdza Arabów Grenada padła w 1492
synod w Clermont
start learning
1095 Urban II wezwał do odzyskania grobu pańskiego obiecywał w zamian zbawienie korzyści materialne i wolności dla chłopów
wyprawa ludowa
start learning
pierwsze odzew wśród prostego ludu w 1096 wyrusza krucjata ludowa nieprzygotowana i słabo zaopatrzona dokonywali pogromów Żydów i prawosławnych grawiąc miejscową ludność rozbici przez Turków
pierwsza krucjata
start learning
w 1096 wyruszyła pierwsza krucjata zdobycie Jerozolimy powstają państewka krzyżowców Królestwo Jerozolimskie którego władcą został Gotfryd hrabstwo edesy księstwo ani tochi hrabstwo trypolisu
druga krucjata
start learning
1147 do 1149 organizacja święty Bernard z Clairvaux niemiecko-francuska rozbita przez Turków
trzecia krucjata
start learning
1189 do 1192 zorganizowana po zajęciu przez Turków Jerozolimy udział król Anglii Ryszard lwie serce Francji Filip August pierwszy cesarz Fryderyk Barbarossa kłótnie o przywództwo zdobycie Cypr i uratowanie królestwa jerozolimskiego
czwarta krucjata
start learning
organizacja Wenecja krzyżowcy ograbili zniszczyli Konstantynopol utworzyli cesarstwo łacińskie pod kontrolą wenecjan które przetrwało do 1261
krucjata dziecięca
start learning
wyprawa krzyżowa dzieci które przez czystość serca miały oswobodzić ziemię świętą 20 000 dzieci na siedmiu statkach część utonęła wiele zmarł z głodu i wycieńczenia a resztę sprzedano w niewolę
dalsze krucjaty
start learning
5:00 węgierska austriacka uderzyła na Egipt rozbita przez muzułmanów szósta Francuska Ludwik 9 święty na Egipt nieudana 7:00 znów Ludwik który zmarł na skutek zarazy Turcy zajmują coraz większe obszary 1292 upadek ostatniej twierdzy krzyżowców Akki
skutki
start learning
plusy wzrost prestiżu rycerstwa przejęcie handlu z lewantem przez miasta włoskie początkową umocnienie pozycji papiestwa przejęcie elementów kultury wschodniej i powstanie zakonów rycerskich minus nietrwałość zdobyczy antysemityzm krucjaty w Europie prz
czym był zakon rycerski
start learning
dzielił się na braci rycerzów którzy składali śruby czystości i ubóstwa modlitwa i kontemplacja walka w obronie wiary i ideałów oraz zakonnicy którzy składali śluby czystości ubóstwa modlitwa i kontemplacja
joannici
start learning
pierwszy duży zakon rycerski zakon międzynarodowy z przewagą Włochów po upadku królastwa jerozolimskiego przenieśli się na Cypr Rodos i Maltę
templariusze
start learning
potężne zakon rycerski międzynarodowy z przewagą Francuzów po upadku królestwa jerozolimskiego przynieśli się do Francji dysponowali wielkimi bogactwami
Krzyżacy
start learning
zakon rycerski zakon szpitala najświętszej Marii Panny domu niemieckiego w Jerozolimie zakon przeznaczony dla Niemców pragnęli stworzyć własne państwo początkowo na Węgrzech potem w Polsce
imperium mongolskie
start learning
Wielki step nazwa obszaru na które składało się pas stepu zaczynający się od ujścia Dunaju przechodzący przez Azję środkową a kończące się na Mongolii i Mandżurii
czyngis-chan
start learning
pod koniec XII wieku wzrost znaczenia jednego z wozów temu dżyna który podporządkował sobie jest i zjednoczył Mongołów około 1206 z WOS zgromadzenie wodzów którzy uznali go przywódcą stał się wtedy niepodzielnym panem tej części Azji przejął czyngis-chana
podboje czyngis-chana
start learning
ekspansja skierowana na zachód i południowy wschód podbój Tybetu i północnych Chin podbój Azji środkowej A tak na Europę wschodnią pogrom książąt ruskich nad rzeką kalką 1223
Dalsze podboje Tatarów
start learning
czyngis-chan zmarł w 1227 rozpadł na kilka państw rządzonych przez jego następców 1234 walki o Chiny przejęcie tytułu cesarskiego w Pekinie przez Hana kubia
podboje batu chana
start learning
podbój Rusi w 1236 Mongołowie docierają do księstwu ruskich rozbicie dzielnicowe na Rusi podbój ale bez likwidacji istniejących struktur inwazja na Węgry i Polskę
Timur
start learning
po 1260 środkowoazjatycki imperium Mongołów zaczęło się stopniowo rozpadać w latach 1370-1405 większość Azji środkowej podbił Timur zajął tereny Iraku Iranu podbił Indie planował Chiny następcy nie potrafili utrzymać państwa
przemiany społeczne
start learning
wczesne średniowiecze podział na wolnych i niewolnych od 10 wieku początki kształtowania się Stanów naturalny podział na pracujących broniących i modlących
jakie były trzy stany
start learning
rycerstwo duchowieństwo mieszczanie i chłopi
ważniejsze przywileje
start learning
wielka karta leonu 1188 Alfons pierwszy Wielka karta swobód 1215 Jan bez ziemi złota bulla 1222 Andrzej drugi złota bula 1356 Karol luksemburski
parlament w Anglii
start learning
zwołane po raz pierwszy w 1265 wynik przegranej przez Henryka III w 1295 za rządów Edwarda i ustalono jego wzorcowy charakter król izba gmin i izba lordów l
typy wsi
start learning
okolnica owalnica ulicówka wielodrożnica
samorząd wiejski
start learning
na czele stał sołtys i reprezentował wieś przed panem miał przywileje jak większe przedziały ziemi ekonomiczne oprócz tego istniał sądu czyli ława wiejska
plan miasta
start learning
miasta zakładane były według charakterystycznego planu otaczano je murami obronnymi ul krzyżowały się pod kątem prostym w centrum był rynek i kościół
mieszczaństwo
start learning
z czasem wyróżniło się w nim pewne warstwy patrycjat pospólstwo plebs
samorząd miejski
start learning
na czele stał wójt z czasem jego rola uległa ograniczeniu na rzecz rady miejskiej na której czele stał burmistrz sądownictwem zajmowała się ława miejska
organizacje miejskie cechy
start learning
były to organizacje rzemieślnicze zrzeszające ziemię silników jednego lub kilku pokrewnych zawodów broniły interesy w swoich członków dbały o jakość produktów po nowa hierarchia mistrz czeladnik uczeń aby zostać mistrzem należało wykonać majstersztyk
gildie
start learning
organizacje kupieckie w celu obrony interesów wspólne ponoszono koszty organizowania podróży i gromadzenia towarów
duchowość monastyczna
start learning
reforma gregoriańska sprawiła iż dominującą rolę w kościele zorze odgrywać ruch zakonny części zwykłych duchownych wzorowała się na zakonach w ten sposób powstały wspólnoty kanoników
cystersi
start learning
ruch benedytyński pozostający w opozycji do ruchu kluniackiego propagowali ubóstwo prostotę i pokorę ascetyczne życie prace fizyczną ze skali wielką popularność najważniejsze jego środek to Clairvaux
herezje
start learning
nauki sprzeczne z doktryną kościoła inspirowane pismem świętym jak podłożem różnice w interpretacji
nestorianizm monofizytyzm ikonoklazm
start learning
nestorianizm czyli Jezus to dwa odrębne byte ludzki i boski monofizytyzm Chrystus to jedna natura jednocześnie boska i ludzka ta pierwsza wchłonęła drugą ikonoplazm inaczej obrazoburstwo przeciwstawiał się kultowi obrazów i figur religijnych
zakony żebracze
start learning
bo jej odpowiedział na powstanie herezji franciszkanie i Dominikanie
uniwersalizm kultury
start learning
wspólny pogląd na świat Bóg w centrum zainteresowania wspólny język łacina wspólne i dały obrzędowość jednolity system szkolnictwa filozofia chrześcijańska jednolity wzorzec sztuki
szkolnictwo
start learning
szkoły klasztorne katedralne nauka siedmiu sztuk wyzwolonych trivium quadrivum geometria szkoły miejskiej przygotowały do działalności kupieckiej
filozofia
start learning
na nowo odkryto filozofów starożytnych Platona Arystotelesa próbowano godzić ich poglądy z zasadami wiary chrześcijańskiej powszechną stała się scholastyka uzasadnianie prawd wiary za pomocą rozumu Tomasz z Akwinu święty Franciszek czy Piotr Abelard
malarstwo romańskie
start learning
przeważają freski we wnętrzach kościelnych
malarstwo miniaturowe
start learning
miniatury ilustracje zdobiące książki
rzeźba romańska
start learning
stosowano tzw prawo RAM zgodnie z którą figury dopasowane są do kształtu pola konsekwencją tego prawa jest zachwianie proporcji przedstawionych postaci
architektura
start learning
grube kamienne mury małe okna okrągłe łuki w sklepienia kolebkowe lub krzyżowe kształt bryłowy przeznaczenie głównie obronne
architektura gotycka
start learning
sztuka miejska lekkiej smukłe wysokie wieże duże okna z witrażami rozetę ostre łuki sklepienia krzyżowo-żebrowe gargulce

You must sign in to write a comment