Question  |
Answer |
Ciśnienie osmotyczne krwi (co utrzymuje + wartość) start learning
|
|
|
|
|
|
start learning
|
|
wytwarzanie elementów morfotycznych krwi w szpiku kostnym w życiu pozapłodowym
|
|
|
Hemocytopoeza pierwotna (czas, miejsce) start learning
|
|
Proces wytwarzania elementów morfotycznych krwi rozpoczynający się w 2 tyg życia płodowego w ścianie pęcherzyka żółtkowego
|
|
|
Początek erytropoezy (czas, miejsce) start learning
|
|
6 tydzień rozwoju, wątroba i śledziona
|
|
|
Granulo/mono//limfo/megakariocytopoeza (czas i miejsce) start learning
|
|
2 miesiąc rozwoju, wątroba i śledziona, grasica dla limfocytopoezy
|
|
|
Miejsce hemocytopoezy między 2 a 3 mcem rozwoju start learning
|
|
Szpik kostny obojczyka, potem innych kości
|
|
|
Zanik hemocytopoezy w wątrobie i śledzionie start learning
|
|
|
|
|
Erytrocyty - liczebność (3) start learning
|
|
1) mężczyźni - 5mln/mm^3, 2) kobiety - 4,5mln/mm^3, 3) noworodki - do 7mln/mm^3
|
|
|
Czynniki (1) zwiększające liczbę erytrocytów oraz (2) zmieniające ich liczbę start learning
|
|
1) niskie ciśnienie atmosferyczne, hormony sterydowe, 2) erytropoetyna
|
|
|
Długość życia erytrocytów start learning
|
|
|
|
|
|
start learning
|
|
Układ siateczkowo-śródbłonkowy
|
|
|
Kształt i wymiary erytrocytu (normocytu) start learning
|
|
Dwuwklęsły krążek; grubość 1,8μm; średnica 7,5-8,7μm
|
|
|
|
start learning
|
|
Występowanie krwinek czerwonych o różnych kształtach i rozmiarach (mikro i makrocyty)
|
|
|
|
start learning
|
|
Eozyna i hematoksylina na różowo
|
|
|
|
start learning
|
|
Białko szkieletowe utrzymujące charakterystyczny kształt erytrocytu
|
|
|
|
start learning
|
|
hem (część barwnikowa wiążące Fe) + globina (część białkowa)
|
|
|
|
start learning
|
|
Tetramer zbudowany z dwóch par łańcuchów polipeptydowych - α (141 aminokwasów) i β (145 aminokwasów), grupa hemowa na końcu każdego łańcucha
|
|
|
|
start learning
|
|
Hemoglobina płodowa o innym składzie aminokwasów i większym powinowactwie tlenowym niż hemoglobina osoby dorosłej
|
|
|
|
start learning
|
|
Brak jądra, mitochondriów, rybosomów, centrum komórkowego; obecne ziarna ferrytyny w cytoplazmie
|
|
|
Glikoproteina grupy krwi A start learning
|
|
N-acetylo-D-galaktozamina
|
|
|
Glikoproteina grupy krwi B start learning
|
|
|
|
|
|
start learning
|
|
Czynne glikoproteiny na powierzchniach komórek i przeciwciała przeciwko substancjom grupowym krwi (γ-globuliny)
|
|
|
Źródło energii erytrocytów start learning
|
|
Beztlenowe spalanie glukozy (z powodu braku erytrocytów)
|
|
|
|
start learning
|
|
Zredukowana hemoglobina związana z tlenem
|
|
|
|
start learning
|
|
Niedojrzałe erytrocyty, zawierające pozostałości jądra komórkowego, mitochondria, rybosomy i aparat Golgiego.
|
|
|
|
start learning
|
|
Barwiące się zasadochłonnie struktury w retikulocytach, prawdopodobnie pozostałości błony jądrowej.
|
|
|
|
start learning
|
|
pozostałości chromatyny jądrowej w erytrocytach
|
|
|
|
start learning
|
|
Stan zwiększenia ilości retikulocytów we krwi (norma: 1-2% krążących erytrocytów)
|
|
|
Kolejność rozwoju erytrocytu z komórki pluripotencjalnej (7) start learning
|
|
kom pluripotencjalna -> proerytroblast -> erytroblast zasadochłonny (normoblast wczesny) -> erytroblast wielobarwliwy (normoblast pośredni) -> erytroblast kwasochłonny (normoblast) -> retikulocyt -> erytrocyt
|
|
|
Proerytroblast - średnica, cechy start learning
|
|
20-25μm; jądro z jednym lub dwoma jąderkami, zasadochłonna cytoplazma (polirybosomy i siateczka śródplazmatyczna)
|
|
|
Erytroblast zasadochłonny - średnica, cechy start learning
|
|
16-18μm; powstały z podziałów mitotycznych proerytroblastu; duże jądro, zasadochłonna cytoplazma; POCZĄTEK SYNTEZY HEMOGLOBINY
|
|
|
Erytroblast wielobarwliwy - średnica, cechy start learning
|
|
12-15μm; skondensowane jądro, ciałka Howella-Jollyego; obecna hemoglobina - kwasochłonna, polirybosomy - zasadochłonne
|
|
|
|
start learning
|
|
Ziarna białkowe zbudowane z ferrytyny w erytroblastach wielobarwliwych
|
|
|
Erytroblast kwasochłonny - średnica, cechy start learning
|
|
10-12μm; silnie skonsensowane jądro, brak innych organelli, dojrzewając pozbywa się jądra wraz z rąbkiem cytoplazmy
|
|
|
Retikulocyt - średnica, cechy, czas życia start learning
|
|
ok. 9μm; kwasochłonna cytoplazma z resztkami RNA, aparatu Golgiego, niewiele mitochondriów; czas życia ok 3 dni
|
|
|
|
start learning
|
|
|
|
|
|
start learning
|
|
Granulocyty (neutrofile, eozynofile, bazofile) i agranulocyty (monocyty, limfocyty)
|
|
|
Liczba krwinek białych we krwi start learning
|
|
|
|
|
|
start learning
|
|
ludzkie antygeny zgodności tkankowej występujące na powierzchni leukocytów i płytek krwi
|
|
|
|
start learning
|
|
Stan, w którym we krwi jest za mało leukocytów
|
|
|
|
start learning
|
|
Stan, w którym we krwi jest za dużo leukocytów
|
|
|
Neutrofile - średnica, liczba; cecha charakterystyczna start learning
|
|
12-15μm; 45-65% wszystkich leukocytów; jądro składające się z 2-5 płatów
|
|
|
|
start learning
|
|
skala porządkujące leukocyty w grupy w zależności od ilości płatów w jądrze
|
|
|
|
start learning
|
|
Silnie wybarwione, skonsensowane fragmenty jądra, widoczne w ok. 3% komórek
|
|
|
|
start learning
|
|
Proces przenikania neutrofilów z krwi do tkanki łącznej
|
|
|
|
start learning
|
|
kwasochłonna, zawiera glikogen, nieliczne mitochondria, fragemnty aparatu Golgiego, ziarnistości: azurochłonne, wtórne, trzeciego typu
|
|
|
Ziarnistości azurochłonne neutrofilów - zawartość start learning
|
|
Fosfataza kwaśna, lizozym, elastaza, mieloperoksydaza, oksydaza D-aminokwasów
|
|
|
Zawartość ziarnistości wtórnych/specyficznych neutrofilów start learning
|
|
kolagenzaza, laktoferryna, białka wiążące wit. B12, defensyny, fagocytyny, H2O2
|
|
|
|
start learning
|
|
białka kationowe o działaniu przeciwbakteryjnym obecne w ziarnistościach wtórnych neutrofilów
|
|
|
Zawartość ziarnistości trzeciego typu neutrofilów start learning
|
|
żelatynaza (enzym degradujący tkanki, w szczególności substancę międzykomórkową)
|
|
|
|
start learning
|
|
enzym w cytoplazmie neutrofilów, oznaczenie jeso poziomu ma znaczenie w diagnostyce
|
|
|
receptory dla fragmentu Fc IgG start learning
|
|
receptory występujące na powuerzchni neutrofilów, mają znaczenie przy opłaszczaniu i fagocytozie bakterii
|
|
|
Pochodne kwasu arachidonowego start learning
|
|
Leukotrieny, lipoksyny - mediatory procesu zapalnego
|
|
|
|
start learning
|
|
udział w procesach zapalnych
|
|
|
Eozynofile - średnica, ilość; jądro start learning
|
|
10-14μm; 2-5% wszystkich leukocytów; jądro "okularowe" dwupłatowe
|
|
|
|
start learning
|
|
głównie białko zasadowe MBP, białko kationowe eozynofili ECP, neurotoksyna eozynofilowa EDN, fosfataza kwaśna, peroksydaza EPO, histaminaza, arylsulfataza degradująca glikozaminoglikany
|
|
|
|
start learning
|
|
główne białko zasadowe, ułatwia przyleganie eozynofilów do pasożyta
|
|
|
|
start learning
|
|
białko kationowe eozynofilów, działające bakteriobójczo (podobnie do defensyn)
|
|
|
Powierzchnia błony eozynofilów start learning
|
|
receptory IgG, IgE, dopełniacza
|
|
|
|
start learning
|
|
Rozwój procesów alergicznych, prezentowanie antygenów
|
|
|
Substancje pobudzające produkcję eozynofilów start learning
|
|
interleukina 5 (Il5), interleukina 3 (Il3), GM-CSF (czynnik stymulujący monocyty i granulocyty)
|
|
|
Bazofile - średnica, ilość start learning
|
|
9-12μm; 0,5-1% wszystkich leukocytów
|
|
|
|
start learning
|
|
Podobne do komórek tucznych, jądro 1-3 płatowe, duże ziarnistości zajmujące prawie całą cytoplazmę
|
|
|
Zawartość ziarnistości bazofilów start learning
|
|
kwaśne śluzowielocukry, substancje biologicznie czynne (histaminy, heparyny, serotoniny), eozynofilowy czynnik chemotaktyczny ECF-A, wolnoreagujący czynnik anafilaksji SRS-A
|
|
|
Stadia rozwojowe granulocytu (6 etapów) start learning
|
|
kom. pluripotencjalna -> mieloblast -> promielocyt -> mielocyt -> metamielocyt -> granulocyt
|
|
|
|
start learning
|
|
Komórka duża, kulista, zasadochłonna cytoplazma, duże, okrągłe jądro
|
|
|
|
start learning
|
|
Większy od mieloblastu, charakterystyczne ziarnistości w cytoplazmie, im komórka dojrzalsza, tym ziarnistoście większe i liczniejsze.
|
|
|
|
start learning
|
|
Różnicowanie na neutro, eozyno i bazofile
|
|
|
|
start learning
|
|
Stopniowo dojrzewa do granulocytu, nie dzieli się, znikają ziarenka pierwotne (z wyjątkiem neutrofilów), jądro przechodzi w formę pałeczkowatą ze stopn iową segmentacją
|
|
|
Czas trwania granulopoezy start learning
|
|
|
|
|
Podział krwinek białych nieziarnistych start learning
|
|
Monocyty i limfocyty (B, T, NK)
|
|
|
Monocyty - średnica i ilość start learning
|
|
do 20μm; 4-8% wszystkich leukocytów
|
|
|
Monocyty - organella i cechy start learning
|
|
Jądro - duże, nerkowate; aparat Golgiego - z peroksydazą; cytoplazma zasadochłonna; lizosomy
|
|
|
Zawartość lizosomów w monocytach start learning
|
|
fosfataza kwaśna, arylsulfataza, peroksydaza, katepsyna G, TNF-α
|
|
|
|
start learning
|
|
We krwi 2-4 dni, w tkankach kilka-kilkanaście miesięcy
|
|
|
|
start learning
|
|
enzymatyczne niszczenie ogniska zapalnego, fagocytoza
|
|
|
|
start learning
|
|
kom. pluripotencjalna -> monoblast -> promonocyt -> monocyt
|
|
|
Limfocyty - średnica, ilość start learning
|
|
8-15μm; 25-45% wszystkich leukocytów
|
|
|
Podział limfocytów pod względem wielkości start learning
|
|
Małe (⌀8-9μm); Średnie (⌀ ok. 10μm); Duże (⌀>10 μm)
|
|
|
Podział limfocytów ze względu na antygeny powierzchniowe start learning
|
|
|
|
|
Limfocyty B - ilość, migrowanie start learning
|
|
ok. 30% wszystkich limfocytów; szpik kostny -> inne narządy
|
|
|
Limfocyty B - dojrzewanie, różnicowanie start learning
|
|
Dojrzewają w tkankach obwodowych z małych nieaktywnych komórek do dużych aktywnych; różnicują się do komórek plazmatycznych produkujących przeciwciała
|
|
|
Klasy przeciwciał produkowanych przez plazmocyty start learning
|
|
|
|
|
|
start learning
|
|
populacja limfocytów powstająca z jednego aktywowanego limfocytu
|
|
|
Przeciwciało monoklonalne start learning
|
|
Przeciwciało produkowane przez komórkę-klona limfocytu
|
|
|
Grudki chłonne w węzłach chłonnych start learning
|
|
miejsca szczególnie licznego występowania limfocytów B w formach AKTYWNEJ i NIEAKTYWNEJ
|
|
|
Limfocyty T - liczebność, migracja start learning
|
|
ok. 60% wszystkich limfocytów; szpik kostny -> grasica (dojrzewanie) -> narządy limfatyczne obwodowe <-> krew i limfa
|
|
|
Limfocyty Th - pomocnicze - funckja start learning
|
|
produkują limfokiny stymulujące limfocyty B do produkcji przeciwciał i aktywujące makrofagi
|
|
|
Białko powierzchniowe CD4 start learning
|
|
na powierzchni limfocytu Th białko CD4 wiąże się z MHC klasy II
|
|
|
Limfocyty Ts supresorowe - funkcja start learning
|
|
kontrolują aktywność innych limfocytów i komórek układu odpornościowego
|
|
|
Białko powierzchniowe CD8 start learning
|
|
Białko markerowe powierzchni limfocytów Ts i Tc
|
|
|
Limfocyty Tc cytotoksyczne - funkcja start learning
|
|
bezpośrednie zabijanie komórek zakażonych wirusami i nowotworowych na drodze efektu cytotoksycznego; odporność komórkowa
|
|
|
|
start learning
|
|
zjawisko wielokrotnego przechodzenia limfocytów T i B z krwi do tkanek i odwrotnie
|
|
|
Limfocyty NK (limfocyty null) - liczba, cechy start learning
|
|
ok. 10% wszystkich limfocytów; lizosomy; zdolność do spontanicznego niszczenia komórek, zwłaszcza nowotworowych
|
|
|
Limfocytopoeza - stadia rozwoju limfocytu start learning
|
|
kom. pluripotencjalna -> limfoblast -> prolimfocyt -> limfocyt
|
|
|
Trombocyty - wymiary, ilość; opis start learning
|
|
⌀ ok. 2μm; 150 000 - 400 000/1mm^3 krwi; bezjądrzaste fragmenty megakariocytów
|
|
|
|
start learning
|
|
przezroczysta, bezziarnista część cytoplazmy trombocytów; dwa systemy kanalikowe
|
|
|
|
start learning
|
|
enzym aktywny w kanalikach zamkniętych hialomeru, związany z tworzeniem tromboksanów
|
|
|
|
start learning
|
|
Obecne w kanalkach hialomeru, odgrywające rolę w procesach krzepnięcia
|
|
|
|
start learning
|
|
środkowa część cytoplazmy trombocytu z ziarnistościami
|
|
|
Białka biorące udział w tworzeniu skrzepu start learning
|
|
aktyna, miozyna, białka mikrotubul
|
|
|
Ziarnistości występujące w granulomerze start learning
|
|
Ziarna α, ziarna gęste, lizosomy, mikroperoksysomy
|
|
|
|
start learning
|
|
peptydy - płytkopochodny czynnik wzrostu PDGF, czynnik von Willebranda i białka biorące udział w krzepnięciu (fibrynogen, tromboplastyna)
|
|
|
|
start learning
|
|
difosforan adenozyny ADP, serotonina, histamina, jony wapnia
|
|
|
|
start learning
|
|
kwaśne fosfatazy, arylosulfataza
|
|
|
Stadia rozwoju płytek krwi start learning
|
|
kom. pluripotencjalna -> megakarioblast -> promegakariocyt -> megakariocyt -> trombocyt
|
|
|
Megakarioblast - średnica, cechy start learning
|
|
⌀ ok. 50μm; duże nerkowate jądro, zasadochłonna cytoplazma
|
|
|
|
start learning
|
|
liczniejsze ziarnistości i bardziej podzielone jądro
|
|
|
Megakariocyt - komórka olbrzymia szpiku kostnego start learning
|
|
⌀ ok. 150μ; duże, pofragmentowane jądro, obfita siateczka śródplazmatyczna; dzieli się wielokrotnie, czego efektem jest powstanie płytek krwi
|
|
|
