→ Komórka I Tkanki → Start Learning / Download MP3 Flashcards

Question		Answer
komórka start learning		podstawowy element strukturalny i czynnościowy organizmów. Może stanowić samodzielny organizm.
makroelementy start learning		pierwiastki niezbędne do życia, mające nakwiększy udział w budowie organizmu (powyżej 0,01% suchej masy każdy; łacznie ponad 99% całkowitej masy organizmu). Uczestniczą w budowie związków organicznych np. węgiel, wodór, tlen, azot, siarka, fosfor
mikroelementy start learning		pierwistki których udział w budowie organizmu jest nieznaczny (poniżej 0,01% suchej masy organizmów) czasem wręcz śladowy, ale sa one nieodzowne.
aminokwasy start learning		podstawowe związki budujące białka.
aminokwasy egzogenne start learning		aminokwasy których organizm nie potrafi samodzielnie wytwarzać, musi je dostarczać razem z pokarmem.
aminokwasy endogenne start learning		aminokwasy które organizm sam wytwarza z dostepnych związków i pierwiastków w wątrobie.
wiązanie peptydowe start learning		wiązanie łączące ze soba dwa aminokwasy w białku.
funkcje białek start learning		budulcowa, katalityczna, transportowa, regulatorowa, odpornościowa
rodzaje białek start learning		proste, złozone (chromoproteiny, nukleoproteiny, fosfoproteiny, metaloproteiny, glikoproteiny, lipoproteiny)
chromoproteiny start learning		rodzaj białek połączonych z barwnikami np. hem w hemoglobinie.
nukleoproteiny start learning		białka połączone z kwasami nukleinowymi.
fosfoproteiny start learning		białka połączone z reszta kwasu fosforowego.
metaloproteiny start learning		białka połączone z metalami.
glikoproteiny start learning		białka w połączeniu z cukrami.
lipoproteiny start learning		białka połączone z tłuszczami.
cukrowce start learning		grupa związków organicznych o znacznym stopniu zróżnicowania. Zbudowane z węgla, wodoru i tlenu. Związki mające budowę łańcuchową lub pierścieniową. W swojej cząsteczce posiadają liczne grupy hydroksylowe ialdehydowa lub ketonowa (aldoza, ketoza)
monosacharydy start learning		cukry proste, zbudowane z 3 do 7 atomów węgla, posiadają jedną grupę aldehydowa lub ketonowa, do innych wegli dołączone są grupy hydroksylowe. Występują w formie pierścieniowej lub łańcuchowej.
dwucukry start learning		disacharydy, powstają przez połączenie dwóch cząsteczek cukrów prostych
oligosacharydy start learning		zbudowane z 3 do 10 cząsteczek cukrów prostych, głównie występują u roślin
polisacharydy start learning		polimery o budowie łańcuchowej prostej lub rozgałęzionej, nierozpuszczalne w wodzie.
tłuszcze start learning		nierozpuszczalne związki organiczne w wodzie, estry wyższych kwasów tłuszczowych i gliceryny.
tłuszcze nasycone start learning		tłuszcze pochodzenia zwierzęcego, nasycone, o stałej konsystencji wyjątek tran rybi
tłuszcze roślinne start learning		tłuszcze pochodzenia roślinnego, oleje (wyjątek masło kakaowe), tłuszcze nienasycone.
kwasy nukleinowe start learning		polimery zbudowane z nukleotydów, DNA i RNA
plazmatyczne składniki komórki start learning		części żywe komórki, błona komórkowa, cytozol, jądro komórkowe, mitochondria, lizosomy, aparat Golgiego, plastydy, siateczka sródplazmatyczna, błona otaczająca wodniczkę.
nieplazmatyczne start learning		płyn zawarty w wakuoli, ściana komórkowa.
błona komórkowa start learning		struktóra otaczająca komórkę, zbudowana z białek i tłuszczy (podwójna warstwa)
cytoplazma start learning		płynna faza komórki, koloid, woda a w niej rozpuszczone białka, tłuszcze, cukry, sole mineralne i inne substancje.
jądro komórkowe start learning		największa struktura komórkowa, zawiera materiał genetyczny i przekazuje go komórkom potomnym.
rybosomy start learning		twory zbudowane z białek i RNA, składają się z dwóch podjednostek małej i dużej.
siateczka śródplazmatyczna start learning		retikulum endoplazmatyczne, zestaw błon wewnętrznych, dzielących komórkę na komory, cysterny, kanały itp. Dzielimy na retikulum szorstkie i gładkie. (retikulum szorstkie z rybosomami, gładkie bez rybosomów), sprawia że w komórce obok siebie mogą przebiegać dwa przeciwstawne procesy.
aparat Golgiego start learning		twór błoniasty, wygląda jak stos odwróconych talerzyków, modyfikuje, sortuje, pakuje i przekazuje związki chemiczne, głównie białka i lipidy.
lizosomy start learning		małe kuliste pęcherzyki, zawierają enzymy trawienne, odpowiadają za wewnątrzkomórkowe trawienie materiału popbranego w drodze fagocytozy lub pinocytozy.
ściana komórkowa start learning		martwa ściana komórki, występuje tylku u roślin, zbudowana z celulozy. Ochrania komórkę i nadaje jej kształt.
wakuola start learning		wodniczka, mniejsze lub większe pęcherzyki oddzielone od cytoplazmy błoną wakuolarną (u roślin nazywa się tonoplastem), utrzymuje odpowiednie uwodnienie komórki, gromadzi metabolity i substancje toksyczne.
mitochondrium start learning		półautonomiczne organellum błoniaste. Zbudowane z podwójnej błony. Zawiera DNA i rybosomy. Wytwarza energię w postaci ATP w procesie oddychania komórkowego.
plastydy start learning		półautonomiczne twory błoniaste, występują tylko u roślin, zawierają DNA, zbudowane z podwójnej błony. Błona wewnętrzna tworzy tylakoidy. Zawierają barwnik fotosyntetyczny np. chlorofil. Przeprowadzają proces fotosyntezy.
peroksysomy start learning		kuliste ciałka, otoczone pojedynczą błoną. Rozkładaja nadtlenek wodoru, zachodzą w nich reakcje utleniania z udziałem cząsteczkowego tlenu.
cytoszkielet start learning		sieć włókienek białkowych (filamentów aktynowych i pośrednich) i mikrorureczek (mikrotubul zbudowanych z tubuliny)
osmoza start learning		przenikanie cząsteczek wody przez błony półprzepuszczalne ze środowiska o niższym stężeniu do roztworu o wyższym stężęniu.
transport aktywny start learning		transport substancji wbrew gradientowi stężeń, wymaga energii z ATP.
transport bierny wspomagany start learning		zachodzi przez białkowe kanały błonowe, które sa swoiste dla pewnych jonów; komórka otwiera kanały w zależności od potrzeb.
metabolizm start learning		to całość przemian materii, całokształt reakcji chemicznych i towarzyszących im przemian energi w organizmie.
katabolizm start learning		reakcje rozkładu złożonych zwiąków organicznych na związki prostsze.
anabolizm start learning		reakcje syntezy związków złożonych, budulcowych, energetycznych i zapasowych.
enzymy start learning		białka o charakterze regulatorowym, biokatalizatory, zwiększają szybkość reakcji zachodzących w organizmie, obniżają energię aktywacji.
czynniki wpływające na enzymy start learning		temperatura, pH środowiska, inhibitory.
szlak metaboliczny start learning		ciąg kolejnych zachodzących reakcji biochemicznych, w wyniku których powstaje określony produkt (bądż produkty)
metabolity pośrednie start learning		związki niebędące substratem ani produktem końcowym. Umożliwiają łączenie ze sobą szlaków metabolicznych.
koenzym-A start learning		węzeł mataboliczny, związek spajający ważniejsze szlaki metaboliczne. Zawiera grupę -SH, która reaguje z grupą karboksylową związków organicznych (powstaje acylo-CoA).
ATP start learning		kwas adenozynotrójfosforowy, uniwersalny przenośnik energii w komórce.
fosforylacja start learning		to proces kowalencyjnego przyłączania reszty fosforanowej (Pi) do związku chemicznego. W procesie fosforylacji powstaje np. ATP.
Rodzaje fosforylacji start learning		substratowa, fotosyntetyczna, oksydacyjna,
cykl komórkowy start learning		to okres od powstania komórki do końca jej podziału na komórki potomne. Zwykle trwa od kilkunastu do kilkudziesięciu godzin.
etapy cyklu komórkowego start learning		interfaza (przerwa G1, faza S, przerwa G2) podział.
apoptoza start learning		eliminacja zbędnych komórek. Zaprogramowana śmierć komórki.
nekroza start learning		śmierć komórki wywołana silnymi bodżcami uszkadzającymi lub schorzeniami.
mitoza start learning		podział komórek somatycznych, powstające komórki są identyczne z macierzystą,
mejoza start learning		podział redukcyjny w jego wyniku powstają komórki o zredukowanej liczbie chromosomów, w wyniku mejozy powstają gamety.
cytokineza start learning		podział cytoplazmy
etapy mitozy start learning		profaza, metafaza, anafaza, telofaza
etapy mejozy start learning		I podział (profaza I, metafaza I, anafaza I, telofaza I), podział II (profaza II, metafaza II, anafaza II Telofaza II)
amitoza start learning		podział jądra komórkowego na dwie części, często niejednakowe i nierównowartościowe pod względem zawartości chromosomów.
tkanka start learning		zespół komórek wykazujących wspólne pochodzenie i (zwykle) podobieństwo budowy oraz pełniących okreslone funkcje w organizmie.
rodzaje tkanek roślinnych start learning		twórcze i stałe
tkanki twórcze start learning		merystematyczne, pierwotne (zarodkowy, wierzchołkowy, wstawowy) wtórne (kambium, fellogen, perycykl, kallus, archesporialny)
tkanki stałe start learning		okrywające (skórka, korek), miękiszowe (zasadniczy, spichrzowy, asymilacyjny, wodonośny, przewietrzający), wzmacniające (zwarcica, twardzica), przewodzące (drewno, łyko)
wytwory skórki start learning		aparaty szparkowe, włoski, włośniki
przetchlinka start learning		miejsce wymiany gazowej (cienkościenne, lużno ułożone komórki korka. Powstaje w miejscu gdzie wcześniej był aparat szparkowy)
aparat szparkowy start learning		twór uczestniczący w wymianie gazowej, transpiracji i fotosyntezie
transpiracja start learning		parowanie wody
tkanki zwierzęce start learning		nabłonkowa, mięśniowa, łączna, nerwowa
rodzaje nabłonków start learning		płaski, walcowaty, sześcienny, wielorzędowy, jednowarstwowy, wielowarstwowy
tkanka mięśniwoa start learning		tkanka mięśniowa szkieletowa, tkanka mięśniowa sercowa, tkanka mięśniowa gładka
tkanka łączna start learning		tkanka łączna właściwa (włóknista wiotka, zwarta, tłuszczowa, siateczkowata, zarodkowa) tkanka łączna oporowa (chrzęstna, kostna), tkanka łączna płynna (krew, limfa)
neuron start learning		podstawowa komórka budująca tkankę nerwową
synapsa start learning		połączenie między neurytem jednego neuronu a dendrytem następnego neuronu
rodzaje nuronów start learning		czuciowe, ruchowe, pośredniczące, bezosłonkowe, jednoosłonkowe, dwuosłonkowe

Komórki – komórka zwierzęca, roślinna czy komórki macierzyste

Komórka (łac. cellula) to najmniejsza strukturalna i funkcjonalna jednostka organizmów żywych. Ma zdolność do przeprowadzania wszystkich podstawowych procesów życiowych i jest podstawową jednostką morfologiczno−czynnościową ustroju. Budowa komórki zwierzęcej jest inna niż budowa komórki roślinnej – komórka ograniczona jest błoną komórkową, lecz niektóre organizmy dodatkowo posiadają strukturę o nazwie ściana komórkowa. Budowa komórki składa się również z protoplazmy, organelli oraz jądra (bądź jego braku). Do podstawowych funkcji komórki należą przemiana materii, wzrost i rozmnażanie. Coraz bardziej popularną metodą leczenia nowotworów, cukrzycy czy innych chorób i przypadłości stanowią komórki macierzyste, które teoretycznie mogłyby zastąpić dowolną tkankę, która u pacjenta uległa uszkodzeniu. Do udoskonalenia tej metody niestety jednak daleko.

Tkanki! Czyli co to jest tkanka?

Tkanka (łac. textum) to zespół komórek o podobnej budowie, określonych czynnościach, wspólnym pochodzeniu, które są przystosowane go wykonywania określonej funkcji na rzecz całego organizmu. Są elementami składowymi narządów i ich układów i występują u zwierząt tkankowych (tkanki zwierzęce) oraz u roślin wyższych (tkanki roślinne). Tkanki dzielimy na cztery grupy, do których należą: tkanka łączna i podporowa, nabłonkowa, mięśniowa oraz nerwowa. Z naszej lekcji dowiesz się wszystkiego, czego potrzebujesz. Przedstawiamy aż 78 fiszek, opisujących komórki oraz tkanki, z których dowiesz się m.in. czym jest mitoza, mejoza czy tkanka tłuszczowa.

Jeszcze więcej biologii

Nauka z nami w sposób prosty i przyjemny pomoże Ci przygotować się do wszelkich kartkówek, sprawdzianów czy nawet matury z biologii! Lekcje dotyczące biologii są bardzo dokładnie i wyczerpująco przygotowane i dlatego stanowią bezcenną pomoc w nauce, trudnych dla uczniów, informacji. Polecamy poszukać innych naszych zestawów, a my z przyjemnością zachęcimy do poszukiwań, przytaczając parę z nich: Komórka, układ pokarmowy, mitoza i mejoza, Genetyka oraz Rozmnażanie się i rozwój organizmów. Powodzenia!

Komórka i tkanki

Komórki – komórka zwierzęca, roślinna czy komórki macierzyste

Tkanki! Czyli co to jest tkanka?

Jeszcze więcej biologii

You must sign in to write a comment

More