familia 4

 0    78 flashcards    Mounde
download mp3 print play test yourself
 
Question język polski Answer język polski
opiekun
start learning
powoływano go gdy osoba sui iuris nie była w stanie kierować swymi czynami i potrzebowała pomocy kogoś doświadczonego
opiece (tutela) podlegali
start learning
niedojrzali (mężczyźni i kobiety) sui iuris oraz w pewnym okresie historycznym dojrzałe kobiety sui iuris
tutela impuberum
start learning
gdy opiece podlegali niedojrzali sui iuris
tutela mulierum
start learning
gdy opiece podlegały dojrzałe kobiety sui iuris
powołanie opiekuna mogło nastąpić w
start learning
testamencie, z mocy ustawy XII tablic, poprzez wyznaczenie przez tutora
tutela testamentaria
start learning
powołanie w testamencie
tutela legitima
start learning
opieka z mocy ustawy XII tablic
tutela dativa
start learning
opiekun wyznaczony przez pretora jeśli ojciec nie wyznaczył opiekuna w testamencie i brak było krewnych
opiekunowie powinni sprawować pieczę
start learning
tak nad osobą podopiecznego (pupila) jak i nad jego majątkiem
tutor impuberis
start learning
zarządzał majątkiem pupila i uczył go, jak należy prowadzić sprawy majątkowe
pupil, po ukończeniu 7 roku życia
start learning
mógł sam podejmować akty przysparzające, czyli takie, które polepszały jego sytuację (powiększały majątek)
w przypadku czynności rozporządzających i zobowiązujących, które powodowały uszczuplenie majątku, tutor powinien dokonać
start learning
interpositio auctoritatis
interpositio auctoritatis
start learning
przyzwolenie na zawarcie czynności przez pupila
opieka tutela impuberis gasła
start learning
po dojściu pupila do dojrzałości
tutor powinien
start learning
rozliczyć się z byłym podopiecznym ze swojej działalności finansowej
opieka gasła tez w chwili
start learning
smierci i ccapitis deminutio czy tutora czy pupila
w przypadku niewłaściwego sprawowania opieki tutorowie mogli
start learning
być pociągnięci do odpowiedzialności przy pomocy skarg o charakterze karnym
skargi przeciwko tutorom
start learning
accusatio suspecti tutoris, miała na celu odsunięcie nieuczciwego tutora testamentowego od sprawowania opieki, zasądzenie tutora ściągało na niego infamię.
actio rationibus distrahendis
start learning
skarga, którą wytaczał sam pupil, po dojściu do dojrzałości, przeciw opiekunowi ustawowemu, który rozmyślnie sprzeniewierzył jego majątek
w późniejszym czasie w odniesieniu do tuteli mogła być stosowana też
start learning
skarga infamująca o charakterze „jakby kontraktowym” actio tutelae
actio tutelae
start learning
za jej pomocą tak były podopieczny jak i opiekun dochodzili swych roszczeń
tutela mulierum
start learning
opieka nad kobietami
tutela mulierum była niezbędna
start learning
w okresie u12t ze względu na wykluczenie kobiet z udziału w procesie legisakcyjnym i czynnościach formalnych
współudział opiekuna w tutela mulierum (udzielał interpositio auctoritatis tutoris) był potrzebny
start learning
jednynie do dokonania najważniejszych czynności prawnych, jak wyzwolenie niewolnika, testament, mancypacja, zaciągnięcie zobowiązania o wielkiej wadze
tutoris optio wprowadzono
start learning
w II wieku, w czasach republiki
tutoris optio
start learning
możliwość wyboru opiekuna przez żonę na mocy odpowiedniego sformułowania umieszczonego w testamencie przez zmarłego męża
ius trium liberorum
start learning
August, kobieta, która urodziła 3 dzieci (wyzwolenica 4) pozbywała się opiekuna
Klaudiusz zniósł
start learning
ustawową opiekę agnatów nad kobietami oraz sztucznie rozszerzył przywilej ius trium liberorum na te kobiety, które dostarczyły statków służących do przewozu zboża z Egiptu do Rzymu
W II wieku instytucja tuteli mulierum była tak słaba że
start learning
pretor mógł zmusić opiekuna do wyrażenia zgody
opiekuna kobiet nie można było
start learning
pociągnąć do odpowiedzialności za nienależyte sprawowanie opieki
Za Gaiusa już
start learning
praktycznie nie było tutela mulierum
kurator
start learning
dbał o majątek, a nie o osobę
najstarsza forma kurateli
start learning
znana już w u12t, kuratela nad osobami chorymi umysłowo i nad marnotrawcami
cura furiosu
start learning
kuratela nad osobami chorymi umysłowo
cura prodigi
start learning
kuratela nad marnotrawcami
prawdopodobnie początkowo o tym czy ktoś jest chorym umysłowo lub marnotrawcą decydowała
start learning
rada familijna (zgromadzenie gentylów)
w okresie XII tablic
start learning
pretor, a później również prefekt Rzymu i namiestnik prowincji przeprowadzali postępowanie (cognitio) zakończone dekretem pozbawiającym chorego czy marnotrawcę zarządu majątkiem i wyznaczali mu kuratora
kuratorami z mocy prawa byli
start learning
najbliżsi krewni agnacyjni, w późniejszym czasie kognacyjni
agnaci/kognaci byli osobami które
start learning
potem dziedziczyły po tej osobie, dlatego w ich interesie było dobre prowadzenie majątku
jeśli nie było agnatów/kognatów
start learning
kuratora powoływał pretor
wraz z rozwojem obrotu gospodarczego zaczęto otaczać ochroną prawną również
start learning
osoby dojrzałe, które nie ukończyły 25 roku życia
lex laetoria
start learning
z II w, w przypadku oszukania minora każdy mógł wnieść actio legis Laetoriae o ukaranie kontrahenta.
Pretor rozszerzył ochronę minorów w razie niekorzystnych skutków czynności prawnych poprzez
start learning
udzielenie im zarzutu procesowego (exceptio) lub przywrócenia do stanu pierwotnego (restitutio in integrum)
exceptio
start learning
zarzut procesowy
restitutio in integrum
start learning
przywrócenie do stanu pierwotnego
w związku z rozszerzoną ochroną minorów
start learning
bano się zawierać z nimi czynności prawnych, dlatego minorzy poprosili pretora o ustanowienie dla nich kuratora
curator minorum
start learning
kurator minorów, udzielał przyzwolenia, uczesniczył przy czynnościach prawnych
w przypadku udzielenia przyzwolenia minor nie mógł w przyszłości
start learning
bronić się exceptio ani występować o udzielenie restitutio in integrum
kurtor (curator minorum)
start learning
w odróżnieniu od opiekuna nie miał interpositio auctoritatis tutoris, udzielał jedynie przyzwolenia (consensus),
curator minorum był traktowany jako
start learning
zastępca
minor mógł podciągnąć
start learning
kuratora do odpowiedzalności za pomocą actio negotiorum gestorum
w późniejszym czasie pretor ustanawiał kuratora w związku z
start learning
konkretnymi sprawami np. da strzeżenia nieobjętej masy spadkowej, ochrony interesów dziecka poczętych, pomocy starcom, chorym lub ułomnym, do załatwiania spraw osób nieobecnych
zdolność do czynności prawnych
start learning
zdolność do samodzielnego składania i przyjmowania oświadczeń woli wywołujących skutki prawne (odrębna od zdolności prawnej)
syn będący osobą alieni iuris
start learning
nie miał w zasadzie zdolności prawnej
prawo rzymskie znało
start learning
ograniczenie zdolności do czynności prawnych
ograniczenie zdolności do czynności prawnej ze względu na
start learning
wiek, stan umysłowy, (te twa i dzisiaj) płeć i marnotrawstwo
ze względu na wiek można wyróżnić 3 podstawowe grupy osób
start learning
1. infantes 2. impuberes 3. puberes
infantes
start learning
dzieci poniżej 7 roku życia, pozbawione zdolności do czynności prawnych
impuberes
start learning
osoby +7 lat, w chłopcy do 14, dziewczęta 12 roku życia, uważane za niedojrzałe, takie które mogą samodzielnie dokonywać czynności przysp. (powiększających majątek), nie mogą bez zgody tutora dokonywać czynności rozp. i zob. (uszczuplających majątek)
jeśli zawarta czynność równocześnie powodowała przysporzenie i obciążała majątek niedojrzałego (np. kontrakt kupna sprzedaży) a opiekun nie wyraził zgody
start learning
przyjmowano jej skuteczność tylko w zakresie przysporzenia dla niedojrzałego (czynność kulejąca)
czynność kulejąca
start learning
jeśli zawarta czynność równocześnie powodowała przysporzenie i obciążała majątek niedojrzałego (np. kontrakt kupna sprzedaży) a opiekun nie wyraził zgody to przyjmowano jej skuteczność tylko w zakresie przysporzenia dla niedojrzałego
czynność kulejąca mogła
start learning
stać się skuteczna poprzez późniejsze zatwierdzenie jej przez pupila, który doszedł do dojrzałości
impuberes dwa
start learning
niedojrzali, nie mogli zawierać małżeństwa ani sporządzać testamentu, mieli ograniczoną zdolność od czynności prawnych
pubres
start learning
mężczyźni powyżej 14 roku życia, mieli pełną zdolność do czynności prawnych, dla osób poniżej 25 ze względu na niedoświadczenie życiowe ustanawiano kuratora
kobiety początkowo w zasadzie od pierwszych lat pryncypatu po ukończeniu 12 r.z.(po uzyskaniu dojrzałości)
start learning
miały nadal tutora, gdyż miały jedynie ograniczoną zdolność do czynności prawnych
w zasadzie od II wieku kobiety wolnourodzone
start learning
nie podlegały już tuteli
furiosi
start learning
osoby chore umysłowo
osoby chore umysłowo były
start learning
pozbawione zdolności do czynności prawnych
osoby chore umysłowo miały
start learning
kuratora
w czasie przerw w chorobie osoby umysłowo chore
start learning
odzyskiwały pełną zdolność do czynności prawnych
prodigus
start learning
marnotrawca
pretor na drodze ... odbierał marnotrawcy początkowo w ogóle możność zarządu majątkiem
start learning
interdictio bonorum
interdictio bonorum
start learning
pretor odbierał marnotrawcy początkowo w ogóle możność zarządu majątkiem, w późniejszym czasie dokonywania czynności umniejszających bądź obciążających majątek
marnotrawca miał
start learning
ograniczoną zdolność do czynności prawnych
marnotrawca miał
start learning
kuratora
infamia
start learning
utrata czci obywatelskiej
infamia mogła powstać
start learning
bezpośrednio na skutek popełnienia czynu haniebnego (np. dezercji) lub w sposób pośredni na skutek wyroku w procesie karnym lub cywilnym
turpitudo
start learning
mniej sprecyzowana forma ujmy w czci obywatelskiej

You must sign in to write a comment